Emet borik asit fabrikası atıklarından borun kazanılması
Recovering of boron from emet boric acid factory's wastes
- Tez No: 202845
- Danışmanlar: PROF. DR. YUNUS ERDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Atık Barajı, Bor'un Kazanılması, Kalsinasyon, Kolemanit, Tailing Pond, Recovering of Boron, Calcination, Colemanite
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Analitik Kimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
Bor, Türkiye'nin sahip oldugu çok önemli endüstriyel hammaddelerinden biridir. Ülkemiz, gerek bor minerallerinin sahip oldugu rezerv büyüklügü, niteligi ve çesitliligi açısından, gerekse isletme maliyeti ve tenör avantajları ile dünyada birinci sırada bulunmaktadır. Bunun yanı sıra, Türkiye'de bor konsantresi üretiminde kullanılan kırma, yıkama, sınıflandırma ve triyaj gibi zenginlestirme islemleri esnasında önemli miktarlarda atık çıkmaktadır. Bu atıkların degerlendirilmesi hem dogal kaynakların maksimum düzeyde kullanılması, hem stoklanması hem de çevre açısından önem arz etmektedir. Eti Maden sletmeleri Genel Müdürlügü Emet Bor sletme Müdürlügüne baglı Hisarcık ve Espey Konsantratör Tesisleri bünyesinde üretilmekte olan kolemanit cevheri, isletme bünyesinde bulunan Emet Borik Asit Fabrikası'nda borik asit üretiminde kullanılmaktadır. Ancak, konsantre kolemanit üretim islemi esnasında önemli miktarda su kullanılmakta, sonuçta ortaya sulu atık çıkmakta ve bu atıklar ancak atık barajlarında depolanmaktadır. Bu çalısmada, Emet Borik Asit Fabrikası atıklarından bor'un geri kazanılması amaçlanmıstır. Bunun için Emet Borik Asit Fabrikası atıklarından olan Hisarcık Eski Atık Barajı'ndan alınan kolemanit numuneleri kullanılarak çalısmalar yapılmıstır. Emet-Hisarcık Eski Atık Barajından temin edilen katı atıgın tanımlanmasından sonra bor'un kazanılması için kalsinasyon islemi yapılmıstır. Deneyde kalsinasyon islemine sıcaklık, süre ve eleme parametrelerinin etkisi incelenmistir. Sonuçta, sıcaklık, süre ve farklı eleklerden elemenin kalsinasyon islemi ile bor'un kazanılmasında etkili oldugu belirlenmistir. Laboratuar tipi fırında 350-500oC sıcaklık ve 15?60 dakikalık süreler arasında kalsinasyon islemi gerçeklestirilerek kalsine ürün elde edilmistir. Daha sonra 0,25 mm. ve 0,50 mm. eleklerden kalsine kolemanitin kilden ayrılmasına yönelik çalısmalar yapılmıstır. Böylece Hisarcık Eski Atık Barajındaki kolemanit atıgından kalsine kolemanit üretimi gerçeklestirilmistir. Laboratuar ölçekli testlerin sonucunda, 450oC sıcaklık ve 25 dakika süre sonunda 0,50 mm elekten elemede %30,52 B2O3 tenörü ve %92,96 B2O3 kurtarma verimi ile kalsine konsantre üretimi yapılabilecegi görülmüstür.
Özet (Çeviri)
Boron is one of the most important and valuable industrial raw material of Turkey. With the quantity, quality and kind of boron mineral reserves and cheap production cost and advantage of B2O3 contents, Turkey has the first place in the world. In spite of this, during beneficiation processes like crushing, washing, classification and triage used for boron concentrate in Turkey, considerable amounts of tailings are accumulated. Evaluation of this tailing is important for both maximum usage of reserves, stockpiling and for the environment aspects. Colemanite ore produced in Espey and Hisarcık Concentrator Plants depending on Emet Boron Works of Eti Mine Works General Management is used in Boric acid production in Emet Boric Acid Factory in the same plant. But, during production of concentrate colemanite, considerable amounts of water is to use, in this result, tailings with water are accumulated outside and these tailings are stored in only waste ponds. In this study, it was aimed to recover of Boron from Emet Boric Acid Factory?s solid wastes. For this aim, it was studied on solid colemanite samples collected from Emet-Hisarcık Old Waste Pond. For recovering of boron after determination of the Emet Hisarcık Old Waste Pond?s solid wastes, calcination was applied on them. Effect of time, temperature and sifting on calcination was investigated in experiment. According to the experimental test result, it was determined that time, temperature and sifting with different screens affect the calcination. Calcination was performed in laboratory type furnaces between 350-500oC and 15-60 minutes and calcined colemanite was produced. And then calcined colemanite was separated from the clay by sifting with 0,25 mm and 0,50 mm screens. As a result, it was aimed to produce calcined colemanite from Emet- Hisarcık Old Waste Pond?s solid colemanite wastes. As the result of the laboratory scaled experiments, by calcining at 450oC in 25 minutes, and by sifting with 0,50 mm screen, calcined product with a grade of 30,52% B2O3 and with 92,96% efficiency is obtained.
Benzer Tezler
- Bor endüstri atıklarındaki lityum'un adsorpsiyon yöntemi ile kazanılması
Industrial waste lithium boran adsorption by the method of acquisition
EMİNE BURCU HINCALAN
- Hisarcık-Espey bölgesi bor endüstri atıklarında eser elementlerin tayini ve lityumun değerlendirilmesi
The analyses of trace elements at the boron industrial wastes of Hisarcık-Espey region and utilization of lithium
FERDA ÖZMAL
- Bor Atıklarındaki Lityumun Gravite Yöntem - Liç Kombinasyonu ile Kazanımının Araştırılması
Investigating of the recovery of lithium in boron waste by the combination of gravity and leaching methods
HACER ŞENSÖZ
Doktora
Türkçe
2022
Maden Mühendisliği ve MadencilikAfyon Kocatepe ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA EBRU SAYIN
PROF. DR. YUNUS ERDOĞAN
- Bor tuzlarının çevre üzerindeki etkileri Emet Bor İşletme Müdürlüğü konsantratör tesisleri ve Emet Borik Asit Fabrikası
Effect of boron minerals on environment Emet boron enterpreses mineral processing plants and model of Emet Boric Asid plant
MEMİŞ ÜLKER ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Çevre MühendisliğiGazi ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. METİN GÜRÜ
- Emet Borik Asit Fabrikası atıklarının arpa ve buğday bitkilerinde çimlenme ve vejetatif büyüme üzerine etkileri
The effects of Emet Boric Acid Factory wastes on barley and wheat germination and vegetative growth
AYTEN EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyolojiDumlupınar ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SÜLEYMAN TOPAL