Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluşunda (1918-1920) Mehmet Emin Resulzade'nin rolü
Mehmet Emin Resulzade's role on bodying Azerbaijan Democratic Republic (1918-1920)
- Tez No: 204332
- Danışmanlar: PROF. DR. HASRET ÇOMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Uluslararası İlişkiler, Political Science, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
T. C.KOCAELİ ÜNİVERSİTESİSOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜULUSLAR ARASI İLİŞKİLER ANABLİM DALIAZERBAYCAN DEMOKRATİK CUMHURİYETİ'NİN KURULUŞUNDA(1918-1920 ) MEHMET EMİN RESULZADE'NİN ROLÜÖZETMehmet Emin Resulzade, 1918'de Azerbaycan adının geçtiği ilk devletin kurulmasıiçin mücadele vermiş bir düşünür, siyaset adamı ve yazardır. 1884'te Bakü'de doğmuştur. İlkolarak Azerbaycan'da yayımlanan gazetelerde yazarak fikir hayatına adım atmıştır. Fikiradamlarının Osmanlı Devleti ve İran'la eş zamanlı olarak Çarlık Rusyası'nda da mutlakiyetçirejimlere karşı çıkmaya başladığı dönemde, Resulzade de benzer bir söylem benimsemiştir.1903-1904 yıllarında kendi kurduğu Azerbaycanlı Genç İnkılapçılar Komitesi'nin başındabulunmuştur. Rus-Japon Savaşı'nın ardından Çarlık Rusyası'nın temellerinin zayıflamayabaşlamasıyla Azerbaycan'daki fikir hayatında bir canlanma görülmüştür. Bu dönemde,ülkedeki kimlik oluşumu için önem arz eden fikir akımları ortaya çıkmaya başlamıştır.Çarlıkyönetimine karşı fikirleri dolayısıyla önce İran'a, ardından İstanbul'a kaçan Resulzade,1913'te Çarlık Rusyası'nın af çıkarması üzerine Bakü'ye geri dönmüştür. Bakü'ye döndüktensonra yayımladığı Dirlik dergisinde, Türkleri bir araya getirecek ortak bir Türkçegeliştirilmesinin gerekliliği üzerinde durmuştur.1917'de Musavat Partisi'nin başkanıolmuştur. Diğer Türk cumhuriyetlerinin de Rusya'dan ayrılması ve bir federasyon kurmasınısavunan Resulzade, 1917'de Moskova'da toplanan Birinci Müslüman Kongresi'ne katıldı.Rusya Müslümanlarına hitap eden bir yazısında ?Bağımsız milletler olarak var olmak isteyenmilli toplumların, her şeyden önce kendilerini bilmeleri, belirli fikirler ve gayeler etrafındabirleşmeleri gerektiğini, bu güç ve inançtan yoksun toplumların kimseye sözdinletemeyeceğini? belirtmiştir.1918'de Azerbaycan Cumhuriyeti ilan edildiğindeAzerbaycan Milli Şurası tarafından Cumhurbaşkanı seçilmiştir.1920'de Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı işgal etmesinin ardından işgale karşı direnişiörgütlenmiştir. Moskova'da bir süre gözaltında kaldıktan sonra tekrar İstanbul'a gitmiştir1947'de Ankara'ya gelmiştir. 6 Mart 1955'te vefat etmiştir.Tezi Hazırlayan : Dilara MEHMETOĞLUTez Danışmanı : Prof. Dr. Hasret ÇOMAKTez Kabul Tarih ve No : 29/09/2004- 2004/20Jüri Üyeleri : Prof. Dr. Hasret ÇOMAKDoç. Dr. Bedri GENCERYrd. Doç. Dr. Bekir GÜNAY
Özet (Çeviri)
T. C.KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ * SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALIMEHMET EMIN RESULZADE?S ROLE ON BODYING AZERBAIJANDEMOCRATIC REPUBLIC (1918-1920)ABSTRACTThe most important part of my memoirs with which I want to familiarize my dearreaders is the struggle for the independence of Azerbaijan. Since this struggle was carried outprimarily underground, the press covered few details. This movement began after theoccupation of the Azerbaijani Khanates at the turn of the 19th century. The national liberationstruggle of the Azerbaijanis was conducted under very difficult circumstances. We had todefend ourselves without any representative in the international community or even apublication. The secrecy in which the movement occurred was the principal reason that nocomprehensive history of the Azerbaijani National Liberation was written. The intensificationof the struggle coincided with the Russian Revolution of 1905. Despite the tyrannical rule ofthe Czar, the Azerbaijani underground movement was quite powerful. The backbone of thisstruggle was the Azeri people who entered a new era in their history. They were dedicated todefending their nation. It was the nation that was just waiting for a signal to act. This signalcame after February of 1917. The Czar was deposed; the empire collapsed, and the Russiansthemselves executed their Czar together with his entire family. The Azerbaijani patriotsimmediately moved to disarm the Russian forces and take over their own country. Thenational government was established in Genje. The press did not pay much attention to thisextraordinary and very important event. As you will see from my memoirs, unlike the eventsin Genje the national government was not established in Baku. Our enemies seized the powerin Baku and made it a part of Lenin?s Moscow. The enemy in Baku suppressed all thepublications and resources supporting the national cause of Azerbaijan. The publishingfacilities were destroyed and its workers arrested. Genje had to bear the entire nationalstruggle on its shoulders. After a very short time the peace and stability was establishedthroughout the country, and a new generation of national cadre began managing Azerbaijan.However, the national government did not feel sufficiently strong in the military aspect andhad to request military aid from brotherly Turkey. Turkey provided such assistance, and alliedAzeri-Turkish forces liberated Baku, the capital of Azerbaijan.Tezi Hazırlayan : Dilara MEHMETOĞLUTez Danışmanı : Prof. Dr. Hasret ÇOMAKTez Kabul Tarih ve No : 29/09/2004- 2004/20Jüri Üyeleri : Prof. Dr. Hasret ÇOMAKDoç. Dr. Bedri GENCERYrd. Doç. Dr. Bekir GÜNAY
Benzer Tezler
- Azerbaycan Demokratik Cumhuriteti'nin dış politikası (1918-1920)
Foreign policy of Azerbaijan Democratic Republic (1918-1920)
ELNUR MUSABEYLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Uluslararası İlişkilerSelçuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET GÖKÜŞ
- Değişen uluslararası sistemin gölgesinde Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin (1918-1920) dış politikası
Foreign policy of the Azerbaijan Democratic Republic (1918-1920) in the context of the changing international system
SEDANUR KARAÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TURGUT DEMİRTEPE
- Ebülfez Ali Elçibey dönemi Türkiye-Azerbaycan ilişkileri
The Relationship between Turkey and Azerbaijan when Elçibey was in power
FERHAT MUTSEL ALHAN
- Kafkasya Günlüğü 1918-1923
Caucasia Diary 1918-1920
ARZU ALİ ZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarBeykent ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. DR. CENK DEMİRKIRAN
- Azerbaycan siyasi tarihinde Nesip Bey Yusufbeyli: 1881-1920
Nesib Bey Yusufbeyli (1881-1920) and his role in the political hisyory of Azerbaijan
İBRAHİM SUSLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESRİN SARIAHMETOĞLU