Türkiye'de siyasal parti ideolojileri: Demokrasi ve ekonomi temel kategorileri bağlamında parti programları üzerine bir içerik analizi
Idelogies of political parties in Turkey: A content analysis on party programs in the context of the basic categories of democracy and economy
- Tez No: 204344
- Danışmanlar: DOÇ.DR. EMRE BAĞCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Tarih, Public Administration, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
ÖZETSiyasi partiler, siyasal yaşamın önemli birer parçası olarak demokrasininvazgeçilmez unsurlarıdır. Siyasal partilerin siyasal yaşamda bulunma koşulları önemliolduğu kadar, bu yaşama katılma gerekçeleri de oldukça önemlidir. Bu gerekçeler herbir siyasal partinin ideolojik tutumu temelinde şekillenir. İdeolojik tutumlara ilk eldenulaşılabilecek kaynak ise şüphesiz partilerin her konuda fikirlerini öz biçimde ifadeettikleri parti programlarıdır. Çalışmada geniş anlamda, Türkiye'de siyasal yaşamınönemli bir parçası olan siyasal partilerin, programları aracığıyla ideolojileriincelenmiştir. Esas olarak, siyasal partilerin ekonomi ve siyaset algılayışları vedemokrasi kavrayışlarının boyutları belirlenmeye çalışılmıştır. Buna göre Türkiye'deyapılan son genel seçimlere (3 Kasım 2002) katılmış olan ve halen faaliyetlerinisürdüren siyasal partilerin, programları aracılığıyla, siyasal ideolojilerindekidemokratik ve ekonomik değerlere verdikleri önem saptanarak partilerin siyasalideolojilerinin tespit edilebileceği görüşü savunulmaya çalışılmaktadır.Tezin ilk kısmında, `siyasal partiler, ideolojiler ve içerik analizi: kavramsal vekuramsal çerçeve', ilk olarak siyasi partiler ve parti programları ele alındı. Bu başlıkaltında siyasi partiler hakkında kavramsal bir çerçeve, partilerin işlevleri hakkındagenel bilgi verildi ve parti programlarının işlevine kısaca değinildi. İkinci başlık olanideoloji kavramının tarihsel kökenleri ve başlıca siyasal ideolojiler olarak belirlendi. Bubölümde iki alt başlık altında, ideoloji kavramının tarihsel kökenleri ve dönüşümü ilebaşlıca siyasal ideolojiler olarak gruplandırıldı. Bu başlıkta da liberalizm,muhafazakarlık, milliyetçilik, faşizm, sosyalizm ve sosyal demokrasi, siyasalideolojiler arasındaki süreklilik ve kopuşlar göz önünde bulundurarak, ele alındı. Sonolarak birinci bölümün üçüncü başlığında çalışmanın yöntemi olan içerik analizineilişkin tarihsel ve kavramsal bilgi ve literatür taraması konusundaki sonuçlar anlatıldı.İkinci bölümde kavramsal çerçeveye bağlı olarak Türkiye'de faaliyet gösterenon beş siyasal parti ele alındı. Bu siyasal partilerin seçilmesinde, Türkiye'deki songenel seçimlerde (3 Kasım 2002) yer almış olmaları ve günümüzde hala faaliyetlerinisürdürüyor olmaları temel değerlendirme kıstası olarak belirlendi. Partilerin siyasalideolojilerine ilişkin değerlendirme, programları aracılığıyla yapıldı. Partilerin siyasalideolojilerine yönelik analizde demokratik ve ekonomik değerlere ilişkin tespitlerpartilerin siyasal çizgisini belirlememiz açısından önemli bir dayanak noktası oldu.Bundan dolayı, ikinci bölümün ilk başlığı `demokrasi ve ekonomi kategorileri ve altkategorilerin belirlenme gerekçeleri' olarak belirlendi. Araştırmanın bulguları ise ikinciiiibaşlıkta ele alındı. Bu bağlamda, temel ve alt kategorilerin siyasal partilerinprogramlarında aldıkları konum, sayısal sonuçlarla ve grafiksel ifadelerle ortayakondu. Sayısal veriler ve grafikler ışığında her bir siyasal partinin ideolojik tutumu dayine bu başlık altında yorumlandı.Sonuç olarak, bu tez çalışması Türkiye'de, özellikle son seçim döneminde,faaliyet göstermiş bulunan siyasal partilerin ideolojik tutumlarını, siyasal partilerinkendi programları aracılığıyla yeniden sınıflandırmayı ve böylece partilerle ilgiliyerleşik ve yaygın algılayışların ne derece geçerli olduğunu değerlendirmeyiamaçlamaktadır. Çalışma sonucunda tüm veriler ele alındığında Türkiye siyasalyaşamında, faaliyetlerini demokratik yaşamın önemli bir parçası olan seçimleraracılığıyla sürdüren siyasal partiler, dört temel sınıflandırma içindegruplandırılabilmektedir. Bu gruplardan ilki, radikal demokrasi geleneği içinde yeralan değerleri kabul eden, aynı zamanda ekonomik liberal değerleri kapitalistekonomi sistemine bağlı bir şekilde kabul eden AKP ve CHP'nin oluşturduğu grupyer almaktadır. İkinci grupta siyasal ideolojisini muhafazakârlık çerçevesindebelirlemiş olan ve kapitalist ekonomiyi, ekonomik liberalizme bağlı olarak kabul edenANAP, BBP, BTP, DSP, DYP, GP, MHP ve SP bulunmaktadır. Üçüncü grupta partiprogramlarında demokrasi temel kategorisi içinde yer alan radikal demokrasi altkategorilerinden uzak görüşler sunmuş olan ve parti programlarında sosyalistekonomiye ilişkin alt kategorileri önemli bir yer ayırarak kullanan EMEP, İP ve TKPbulunmaktadır. Son olarak ÖDP tek başına bir grup oluşturmaktadır. ÖDP radikaldemokrasiye ilişkin alt kategorileri olumlarken sosyalist ekonomiye ilişkin altkategorileri reddetmektedir.iv
Özet (Çeviri)
ABSTRACTPolitical parties, as essential parts of political life, are requisite elements ofdemocracies. Parties? conditions within political life as well as their reasons for joiningto the political life are important. What figures these reasons is the ideologicalstandpoint of each party and this ideological standpoint is crystal clear in theirprograms. Aim of this study is to reveal the ideologies of the parties in Turkeythroughout their party programs. This will enable us to determine the objectives andoutcomes of constituting a political party.In the introductory chapter, the concept of ideology is evaluated in depth inorder to make clear the theoretical framework of the study in which I employed theconcept of ideology as a fundamental item. Historical look at the evolution of theconcept directed me to formulate two general subtitles: first is about the eighteenthcentury origins and later development of the concept; second, on the other hand, isabout the forms of ideology and its manifestations in political life. This subsection,dealing with very popular terms like liberalism, conservatism, nationalism, fascism,socialism and social democracy, targeted to generate some groupings by taking thecontinuities and ruptures into account.Fourteen political parties in Turkey are examined in the course of thistheoretical background. These parties in my sample group are chosen because theydid join the last general elections (that is 3 November, 2002 elections) and they stillcontinue their political lives. Evaluation related to their political ideologies is donesolely by looking at their party programs. Democratic and economic assessments ofthese parties are the most determining baseline of my research. Accordingly, asecond title is determined, that is `constitution of primary and secondary categorieswith respect to democracy and economy indexes.? Findings of the research aredisclosed under the third title. Using the numerical results and graphic schemes Iendeavored to expose the position of primary and secondary categories within theprograms of the parties.Consequently this study, particularly focusing on the parties that participatedto last general elections, aims to find out the ideological stances of political parties inTurkey and classify them within certain boundaries.v
Benzer Tezler
- G. Kore ve Türkiye'de askerlerin siyasete müdahalelerinin karşılaştırılması (1960-1980)
Başlık çevirisi yok
JOOCHAN KİM
Doktora
Türkçe
1993
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLTER TURAN
- Politik pazarlamada imaj, Türk siyasal yaşamında kalitatif bir araştırma, 'Melih Gökçek örneği'
Image in political marketing, a qualitative study in Turkish political life, 'Melih Gökçek example'
SEVAL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
EkonomiAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BAYRAM KAYA
- Demokratik sistemde baskı grupları (Türkiye örneği)
Oppression groups in democratic system
HALİL GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜMNİ SEZEN
- Recep Peker'in siyasal sosyal ve ekonomik görüşleri
Başlık çevirisi yok
LÜTFİYE İLDAN
Doktora
Türkçe
1989
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT DAVER
- Türkiye'de muhafazakârlığın siyasal hayattaki yeri
The place of conservativism in political life in Türkiye
EMRE TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal Bilimlerİstanbul Arel ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ASLI KELKİTLİ