Assessment of computer-based and self-reported hazard perception skills among drivers: The role of personality and driving skills
Sürücülerde tehlike algısı becerisinin bilgisayar-tabanlı ve özbildirime dayalı ölçülmesi: Kişilik özellikleri ve sürücülük becerilerinin rolü
- Tez No: 205092
- Danışmanlar: PROF.DR. NEBİ SÜMER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Trafik, Psychology, Traffic
- Anahtar Kelimeler: Tehlike algısı becerisi, genç ve deneyimsiz sürücüler, sürücülük deneyimi, sürücülük becerileri, kişilik özellikleri, Hazard perception skill, young novice drivers, driving experience, driving skills, personality factors
- Yıl: 2006
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu çalışmanın amacı sürücülerde tehlike algısı becerisini açıklamada ilişkisibulunan ve yordayan değişkenleri incelemektir. Özellikle acemi ve deneyimlisürücülerin tehlike algısı becerisi bakımından ne derece farklılık gösterdiğiaraştırılmıştır. Ayrıca kişilik özellikleri ve sürücülük becerilerinin tehlike algısıbecerisini açıklamadaki yordayıcı gücü incelenmiştir. Sürücülerin tehlike algısıbecerisi gerçek trafik ortamında çekilmiş 31 video görüntüsünden oluşanbilgisayar tabanlı bir test (Türkiye Trafiğinde Tehlike Algısı Testi) veözbildirime dayalı bir anket (Özbildirime Dayalı Tehlike Algısı Becerisi Ölçeği)kullanılarak ölçülmüştür. Türk sürücüler (N= 135; 90 erkek, 45 kadın) tehlikealgısı ölçümlerinin tamamlanması sonrası sürücülük becerileri envanteri, beşfaktörlü kişilik envanteri ve heyecan arama risk alma envanterini doldurmuşlardır.Araştırmanın sonuçlarına göre yaş etkisi kontrol edildikten sonra hem bilgisayartabanlı hem de özbildirime dayalı tehlike algısı ölçümünde acemi ve deneyimlisürücülerin puanlarının anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Tehlike algısınıyordayan değişkenleri belirlemek amacıyla yapılan regresyon analizindebilgisayar tabanlı tehlike algısı becerisinin sürücülük becerisi envanterinin algısalmotor beceriler altölçeği tarafından anlamlı olarak yordandığı bulunmuştur.Özbildirime dayalı tehlike algısı becerisi ise benzer olarak algısal motor becerilerve yaş tarafından yordanmıştır. Buna karşın beş-faktör kişilik özelliklerinin veheyecan aramanın bilgisayar tabanlı ve özbildirime dayalı tehlike algısınıyordamada anlamlı katkısı olmadığı görülmüştür. Bu bulguya istinaden kişiliközellikleri etkisinin sürücünün yoldaki performansının değerlendirildiği araç-içiölçümler ile daha açık gözlenebileceği sonucuna varılmıştır. Bununla birlikteacemi ve deneyimli sürücülerin tehlike algısı becerilerindeki fark, tehlike algısıeğitiminin genç acemi sürücü güvenliğini sağlamak amacıyla ülkemizde sürücüeğitimi müfredatına dahil edilmesi gerektiğini göstermektedir. Araştırmanınbulguları literatüre dayalı olarak ve Türkiye'de trafik güvenliğine yönelik katkılarıbakımından tartışılmıştır. Araştırmanın sınırlılıkları ve gelecek çalışmalarayönelik öneriler üzerinde de durulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of the present study was to investigate the correlates and predictors ofhazard perception skill among drivers. Specifically, it was examined whethernovice and experienced drivers would differ from each other in terms of hazardperception skill. In addition, the role of personality factors and driving skills inpredicting hazard perception among drivers was inspected. Drivers? hazardperception skills were assessed by using both a computer-based hazard perceptionlatency test (Turkish Hazard Perception Test in Traffic) which consists 31 videoclips recorded in real traffic, and a self-report measure (Self-Reported HazardPerception Scale). Following the completion of hazard perception measures,Turkish drivers (N = 135; 90 males, 45 females) also responded to the measuresof driving skills, big five personality factors, and sensation seeking. The results ofthe study indicated that both computer-based and self-reported hazard perceptionmeasures significantly differentiated novice and experienced drivers aftercontrolling for the effects of age. Results of the regression analyses demonstratedthat computer-based hazard perception skills were significantly predicted byperceptual motor skills subscale of the Driving Skill Inventory. Self-reportedhazard perception skill was also strongly predicted by age and perceptual motorskills. The results further revealed that sensation seeking and big five traits did notpredict either the computer-based or the self-reported hazard perception skillamong drivers. It was concluded that the effects of personality factors could bemore observable in on-road assessment of hazard perception. However, thesignificant difference between novice and experienced drivers showed that hazardperception training should be included to the driver-training curriculum in Turkeyas an intervention to promote young novice drivers safety. The findings of thepresent study were argued in the light of the literature and in relation to theimplications for traffic safety in Turkey. Additionally, limitations of the study andsuggestions for future researches were discussed.
Benzer Tezler
- Spatio-temporal assessment of pain intensity through facial transformation-based representation learning
Yüz dönüşümü tabanlı gösterim öğrenimi ile ağrı şiddetinin uzam-zamansal değerlendirilmesi
DİYALA NABEEL ATA EREKAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMDİ DİBEKLİOĞLU
- Bir üniversite hastanesinde hemşirelik hizmeti verenlerin psikososyal risklerinin kopenhag psikososyal risk değerlendirme ölçeği ile incelenmesi ve mental iyilik durumu ile ilişkisi
Assessment of psychosocial risk factors of employees of nursing in a university hospital with the copenhagen psychosocial ouestionnaire and the association between mental wellbeing status
GİZEM BİRDANE
- MEGEP bilişim teknolojileri alanı modüllerinin öğretmen görüşleriyle değerlendirilmesi
Evaluating the SVET modules in the field of information technologies by opinions of the teachers
VEHBİ İLKER İŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. AHMET FEYZİ SATICI
- Klinik örneklemde internet oyun oynama bozukluğu prevalansının belirlenmesi, eşlik eden psikopatoloji ve ebeveyn tutumlarına yönelik müdahaleler sonrası bozukluk şiddeti değişiminin değerlendirilmesi
Determining the prevalence of internet gaming disorder in a clinical sample, evaluating the change in disorder severity after interventions on comorbid psychopathology and parental attitudes
ŞAZİYE MERT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMA TURAL HESAPÇIOĞLU
- Programlama öğretiminde bilgisayımsal düşünme becerilerinin geliştirilmesine yönelik oyun tabanlı bir tasarım modeli önerisi
A game based design model for developing computational thinking skills in programming instruction
BÜŞRA ÖZMEN
Doktora
Türkçe
2020
Bilim ve TeknolojiHacettepe ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN KOÇAK USLUEL