Gurbannazar Ezizov'un şiirleri üzerine dil ve üslüp çalışması
A study on the linguistics and style in the poems of Gurbannazar Ezizov
- Tez No: 205655
- Danışmanlar: PROF.DR. İSMET CEMİLOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1745
Özet
Türk lehçelerine yönelik araştırmalar, Sovyetler Birliği'nindağılmasından sonra hız kazanmıştır. Bu konuda Türkiye'de yapılançalışmaları üç grupta toplamak mümkündür:1. Türk lehçelerinin değişik açılardan incelenmesi vekarşılaştırılmasına yönelik araştırmalar; 2. Türkiye dışındaki Türk lehçeleriyleyazılan edebû eserler üzerinde yapılan dil ve üslûp incelemeleri; 3. TürkLehçelerinden Türkiye Türkçesine aktarmalar ve aktarma problemleri.Türkiye Türkçesine en yakın lehçelerden biri olan Türkmen Türkçesiüzerine yapılan çalışmalar diğer lehçelerde olduğu gibi gün geçtikçeartmaktadır. Biz de bu çalışmamızda, Türkmen şairi Gurbannazar Ezizov'unşiirleri üzerine bilgisayar destekli bir dil ve üslûp incelemesi gerçekleştirmeyeçalıştık. Benzer çalışmalar, sınırlı sayıda da olsa bazı araştırmacılartarafından da yapılmıştır (ÖZKAN 1990; Tamir 1993; ÖZBAY 1994; ÇENGEL1994; KARA 1996; SARIKAYA 2004; BALCI 2005). Söz konusu buçalışmamız, üç bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde“ nceleme”ve“Sözlük”, ikinci bölümde“Giriş”ve“Metin”, üçüncü bölümde ise“Aktarma”yer almıştır.Çalışmamızın“ nceleme”bölümünde“Şekil”,“Muhteva”ve“Dil-Üslûp”üzerinde durulmuştur.“Sonuç”bölümünden sonra karşılaştırmalı lehçeçalışmalarında faydalı olacağı düşüncesiyle hazırladığımız“Sözlük”ve“Kaynakça”verilmiştir.“Giriş”bölümünde Gurbannazar Ezizov'a kadarTürkmen şiirinin nasıl bir yol takip ettiğine dair bilgiler verilmiş; Ezizov'unhayatı, edebû kişiliği ve eserleri üzerinde durulmuştur.“Metin”bölümündeçalışmamıza kaynaklık eden 375 şiirin latin harflerine aktarması verilmiştir.“Aktarma”bölümünde, şiirler manzum olarak aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Studies of Turkic dialects have been speed up after the collapse of theSoviet Union. It is possible to put into three categories researches on thissubject in Turkey.Studies which examines and compares Turkic dialects from differentperspectives;Language and style analyses of literature written in Turkic dialectsoutside Turkey;Problems of translating from Turkic dialects into Turkey's Turkish.Studies on Turkmen Turkish which is one of the closest dialects ofTurkey's Turkish has been increasing day by day as it has been the case forother dialects. In this study we have tried to achieve a computer supportedlanguage and style analyses of the poems of Turkmen poet GurbannazarEzizov. Some other researchers even though in limited numbers have donesimilar studies as well (Özkan 1990; Tamir 1993; Özbay 1994; Çengel 1994;Kara 1996; Sarıkaya 2004; Balcı 2005). This study consists of three volumes.First volume consists of“analyses”(inceleme) and“dictionary”(sözlük)chapters, In the second volume“introduction”(giriş) and“text”(metin), and inthe third volume there is“transfer”(aktarma).In the“introduction”(giriş) of the study the background information ofthe Turkmen poetry till Gurbannazar Ezizov has been given and Ezizov's life,his literary personality and his work have been introduced.In the chapter of“analyses”(inceleme)“style”(şekil),“content”(muhteva) and“language-style”(dil-üslup) have been analyzed. After thechapter of“conclusion”(sonuç) the“dictionary”(sözlük) and“bibliography”(kaynakça), both have been prepared by the author, have been given with theidea of their being helpful to comparative dialect studies. In the chapter of“text”(metin) the transfer of 375 poems on which this study has been basedinto the Latin alphabet has been included. In the“transfer”(aktarma) chapterthe poems have been transferred as verses.