Tanzimat romanında kamusal alan ve serbest zaman etkinlikleri
Puclic sphere and leisure activities in Tanzimat novel
- Tez No: 206356
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Tanzimat romanı, Batılılaşma, kamusal alan, serbest zamanetkinlikleriiii, Tanzimat novel, Westernization, public sphere, leisure activitiesiv
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
ÖZETTANZ MAT ROMANINDA KAMUSAL ALAN VE SERBEST ZAMANETK NL KLERGünaydın, AyşegülMaster, Türk Edebiyatı BölümüTez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. Laurent MignonHaziran 2007Tanzimat döneminde ivme kazanan Batılılaşma olgusunun neden olduğusosyo-kültürel değişimin gündelik hayatta görünürlük kazandığı en belirgin alanların,toplumsal canlılığı en iyi temsil eden alanlar olarak, kamusal mekânlarda ve serbestzaman etkinliklerinde ortaya çıkması söz konusudur.Bu tezde, on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında ürün vermiş olan beşyazarın romanları ele alınarak kamusal alan ve serbest zaman teorisi bağlamındaromanlarda nasıl bir toplumsal dönüşümün gerçekleştiği ortaya konulmuştur. Bubağlamda seçilen romanlar arasında Vartan Paşa'nın Akabi Hikyâyesi (1851), AhmetMithat Efendi'nin Esrâr-ı Cinayât (1884), Recaizade Mahmut Ekrem'in ArabaSevdası (1889-Yayım Yılı: 1896), Fatma Aliye Hanım'ın Udû (1899) ve MehmetCelâl'in Bir Kadının Hayatı (1890) adlı yapıtları yer almaktadır. Kamusal mekâna veserbest zaman etkinliklerine ilişkin olarak kadın ve erkeğin konumları farklıbağlamlarda ele alınmıştır.Gündelik hayattaki değişimin kendini hem Batılı simgelerle yaşamabiçimlerinde hem de kamusal alanda gösterdiği gözlemlenmiştir. Sekülerleşme veeğlence anlayışının değişmesi gibi birçok faklı etken nedeniyle özellikle yöneticisınıfa mensup erkeğin sosyalleşme mekânlarının çeşitlilik sergilediği, bu mekânlarınromanlarda farklı işlevlere sahip olduğu, kadının ise toplumsal boyutta kendini dahafazla göstermeye başladığı, serbest zaman bağlamı içerisinde ise çeşitli sanatsaluğraşlar aracılığıyla yeni nitelikler kazandığı görülmüştür. Serbest zamanın vekamusal alanın kültürü tanımlayıcı işlevi dolayısıyla, sınıfsal olguların başatkonumda olduğu ortaya çıkmıştır. Kadın ve erkeğin serbest zaman etkinliklerininnasıl ayrıştığı, kendilerine özgü geliştirdikleri eril ve dişil söylemi temsil edenserbest zaman etkinlikleri üzerinde durulurken, genel yargının aksine bu etkinliklerinbir statü göstergesi olup olmadığının romanlara göre değiştiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACTPUBLIC SPHERES AND LEISURE ACTIVITIES IN TANZIMAT NOVELSGünaydın, Ayşegül UtkuM.A., Department of Turkish LiteratureSupervisor: Assistant Professor Laurent MignonJune 2007The Tanzimat period overtly accelareted the Westernization process and assuch, it brought about various socio-cultural changes, and these changes aredistinctly observed in the realms of public sphere and leisure activities whichrepresent social vivacity to the greatest degree. Hence, the focus of this thesis is thedetailed study of the reflection of this social transformation in the Tanzimat novelwith reference to the theories of public sphere and leisure. To this end, five Tanzimatnovels, which stand out among others on the grounds of their emphasis on publicsphere and leisure, constitute this thesis?s object of study. These novels, written inthe second half of the nineteenth century, in order of their year of publication are:Akabi Hikyayesi (1851) by Vartan Paşa, Esrâr-ı Cinayât (1884) by Ahmet MithatEfendi, Araba Sevdası (1889-Year of publication: 1896) by Recaizade MahmutEkrem, Udû (1899) by Fatma Aliye Hanım and Bir Kadının Hayatı (1890) byMehmet Celâl. In the discussion of public sphere and leisure activities presented inthese novels, the status of men and women are analyzed in their particular contextsand also from a comparative view-point. A primary conclusion drawn from thiscomparative analysis is that, in these novels, the changes in people?s everyday lives,induced by the Westernization process, are made manifest mainly through theintegration of certain symbols of Western society into the new life styles and throughthe reformation of the public sphere. It is also worthy of attention that although thereshaping of the public sphere is chiefly determined by secularisation and thepromotion of a new conception of entertainment, the public sphere still serves, aboveall, the socialization of men, especially those from the elite class; it is evident inthese novels that the factor of social class is the dominant factor in the reformation ofpublic sphere and leisure. Consquent to the discussion of how men?s and women?sleisure activities differ from one another and how these activities bring forthmasculine and feminine discourses, it has become apparent, contrary to the generalassumption, that the extent to which these activities are indicators of social statusvary greatly. This thesis aims, accordingly, to account for and interpret theconnections between the formation of public sphere, leisure and gender as well asdifferent social statuses in the Tanzimat novel.
Benzer Tezler
- Türk romanında erkek egemen topluma başkaldıran kadınlar (1872-1960)
Women, rebelled against the male dominated society in Turkish novel (1872-1960)
HANDE BALKIZ
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV SINAR UĞURLU
- Öteki metinler, öteki kadınlar: Ermeni harfli Türkçe ramanlar ve kadın imgesi
The other texts, the other women: Turkish novels in Armenian scripts and the image of women in these works
ERKAN ERĞİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. LAURENT MİGNON
- Cumhuriyet dönemi Türk romanında antikahraman (1950-1980)
Antihero in Turkish novel of the Republic period (1950-1980)
SEMRA YAMAN
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TEKİN
- Türk romanında İslami öğeler (1872-1896)
Islamic elements in Turkish novels (1872-1896)
CANAN ÖKTEMGİL TURGUT
Doktora
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGE ERCİLASUN
- Tanzimat romanında şair tipleri
Poet types in the Tanzimat novel
İNCİ AYDIN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEHNAZ ALİŞ