Okulöncesi çocuklarda bağlanma örüntüsünün kişilerarası problem çözme ve açık bellek süreçlerine etkisi,
Effects of attachment pattern on the processes of interpersonal problem solving and explicit memory in preschool children
- Tez No: 208057
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLHAN SEZGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Baglanma, içsel isleyen modeller, nörobiyopsikolojik gelisim, orbitofrontal korteks, duygudurum düzenleme, stres, bellek, kisilerarası problem çözme, okulöncesi çocuklar, Attachment, internal working models, neurobiopsychological development, orbitofrontal cortex, affect regulation, stress, memory, interpersonal problem solving, preschool children
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Baglanma, yasamın en erken evresinde, bebek ve bakım veren iliskisi baglamında gelisen, agırlıklı olarak, dogumdan sonraki ilk yıl içinde, birincil baglanma iliskisindeki tekrar eden deneyimler dogrultusunda nörobiyopsikolojik bir gelisim izleyen yasamsal bir olusumdur. Bu olusum sürecinde gelisen ve bebek-bakımveren iliskisinin niteligine göre sekillenen baglanma örüntülerinin, sag orbitofrontal korteksde, örtük-islemsel bellekte barınmakta olduguna ve kisinin duygudurum düzenlemesini, stresle basetme kapasitesini ve bilgi isleme süreçlerini etkiledigine inanılmaktadır. Bu arastırma, bebeklik baglanma örüntülerinin, kisilerarası problem çözme yollarını, etkileyip etkilemedigini ve ilk yılın sonunda gelismeye baslayan açık bellek süreçleri üzerinde bir rolü olup olmadıgını incelemek amacıyla yapılmıstır. Üç farklı SED'den gelen, okulöncesi egitimdeki 5-6 yas grubu 77 çocuk ile yürütülen bu arastırmada, temel olarak baglanma biçimi ölçümü, kisilerarası stresli durumlara iliskin, problem çözme davranıs ölçümleri ve farklı boyutlarda bellek ölçümleri yapılmıstır. Bu ölçümler için, Baglanma Öykü Tamamlama Testi (Cassidy, 1988; Uluç, 2005), Çocuklar için Bellek Ölçegi (Cohen, 1997; Tekok-Kılıç ve Elmastas-Dikeç, 2001) ve bu arastırma için gelistirilen Problem Çözme Öykü Tamamlama Ölçümü ile liskisel Problem Çözme Ögretmen Gözlem Formu kullanılmıstır. Bulgular, hem kisilerarası problem çözme davranısı hem de bellek performansı yönünden güvenli baglananlar ile güvensiz baglananlar arasında anlamlı farklar ortaya koymustur. Kisilerarası stres içeren problematik durumlarda, güvenli baglananlar, girisken-pozitif basetme yollarını seçerken, güvensiz baglananlar çekingen ya da saldırgan basetme yollarına basvurmuslardır. Bellek testlerinden elde edilen bulgular da, sözel bellek görevlerinde güvenli baglananlar lehine anlamlı farklılıklar ortaya koymustur. Sonuçlar, örtük bellekte depolanan baglanma örüntülerinin, birbiriyle yakın iliski içinde olan stresle basetme ve açık bellek sistemlerini nörobiyopsikolojik düzlemdeki gelisimleri üzerinden etkiledigi varsayımını güçlendirmistir. Bulgular arastırmanın sınırlılıkları çerçevesinde tartısılmıs ve gelecek arastırmalara yönelik öneriler sunulmustur.
Özet (Çeviri)
Attachment is a vital neuropsycholobiological phenomena known to be dependent on the early relationship between baby and the caregiver. It mostly develops in the first year and out of repeated patterns of the primary attachment relationship. Attachment patterns associated with the quality of this relationship are believed to be maintained in the right orbitofrontal corteks; implicit-procedural memory and they are also believed to govern the affect regulation, coping with stress and information processing. This study is designed to investigate whether attachment patterns have an effect on the stress coping mechanism and to examine the role of attachment paterns on the explicit memory processes which begin to develop at the end of the first year. The sample of 77 5-6 years old preschool children from three different SES participated in this study. They were administered measures on attachment, interpersonal problem solving behaviour for stressful situations and on different memory dimensions. Attachment Story Completion Test (Cassidy, 1988; Uluç, 2005), Children?s Memory Scale (Cohen, 1997; Tekok-Kılıç ve Elmastas-Dikeç, 2001), Problem Solving Story Completion Test and Interpersonal Problem Solving Teacher Observation Form were the measures used in the study. Last two measures have been developed for this study. Results of the study revealed significant differences between secure and insecure groups in terms of interpersonal problem solving behaviour and memory performance. Secure children preferred assertive-positive coping behaviour in face of the interpersonal stressful situations whereas insecure children usually turned to submissive or agressive coping behavior . Findings also yield significant group differences in verbal memory tasks in favour of the securely attached group. It was predicted that attachment patterns maintained in the implicit memory would effect the stress coping mechanisms and explicit memory systems through their closely related neuropsychobiological developmental trajectories. Outcomes of the study generally supported this prediction. Findings are discussed in relevance to the limitations of the study and suggestions for future research are presented.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönemdeki çocukların bağlanma örüntüsünün davranış problemleri ve ebeveyndeki psikopatolojik belirtiler açısından incelenmesi
A research on prescholl children attachment patterns with respect to behavior problems and parental psychopathological symptoms
ELİF YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİNE SEVİNÇ ÇAĞLAR
- Okul öncesi çocukların aile iklimi algılarının resim analizi yöntemi ile incelenmesi
Examination of family climate perceptions of preschool children by picture analysis method
YASEMİN HANDAN ALPAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZGENEL
- An examination of the relationship between self-concept and attachment pattern of 5-6 years old children and self-theory,psychological well-being of mothers
5-6 yaşındaki çocukların benlik kavramı ve bağlanma türleri ile annelerinin psikolojik iyi oluşu ve benlik kuramı arasındaki ilişkinin incelenmesi
ZÜBEYDE AKPAKIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM KARAIRMAK
- 4-6 yaş aralığındaki çocukların duygusal ve davranışsal problemleri ile ebeveynlerinin bağlanma örüntüleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The observation of the relation between emotional and behavioral problems of 4-6 years old children and their parents' attachment patterns
ALİN BURSA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEBRAİL KISA
- Anaokuluna devam eden 4-6 yaş grubundaki çocuklarda geçiş nesnesi bağlanmasının incelenmesi
A study on transitional object attachment in preschool children
ZEYNEP ŞEBNEM KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Ev EkonomisiHacettepe ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. REHA ALPAR
PROF.DR. SERVET BAL