Kurumların iktisadi büyüme üzerindeki etkisi
The effect of institutions on economic growth
- Tez No: 208243
- Danışmanlar: PROF.DR. AYKUT KİBRİTÇİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: ktisadi Büyüme, Kurumlar, Kurumsal Yapı, Kurumsal ktisat, Economic Growth, Institutions, Institutional Structure, Institutional Economics
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
ktisadi büyümenin, 1960'lı ve özellikle de 1990'lı yıllarla birlikte, iktisadi olmayan faktörler de dikkate alınarak açıklanmaya çalısıldıgı görülmektedir. Dahası, ülkelerin kisi basına gelir düzeyleri veya büyüme oranlarındaki farklılıkların açıklanmasında iktisadi olmayan faktörlerin isgücü ve fiziki sermaye gibi standart ekonomik faktörlere kıyasla çok daha fazla ön plana çıkarıldıgı görülmektedir. Bu çerçevede; demografi, kültür, kurum ve kurumsal yapı, gelir dagılımı, hükümet politikaları ve makroekonomik istikrar önemli açıklayıcı degiskenler olarak ele alınmaktadır. Bu çalısmada, bu iktisadi olmayan faktörler arasında sayılan kurumlar ile kisi basına gelir düzeyi ve uzun vadeli iktisadi büyüme arasındaki iliski, ilgili teorik ve ampirik literatürden hareketle ampirik olarak incelenecektir. Kurumların iktisadi büyüme üzerindeki etkilerini arastırmak amacıyla, öncelikle kurum ve kurumsalcılık kavramları üzerinde durulmakta ve kurumların iktisadi büyüme üzerindeki etkilerinin incelendigi genis teorik ve ampirik literatürdeki temel kavram, yöntem ve bulgular özetlenmektedir. Daha sonra ise, ele alınan teorik ve ampirik literatürden hareketle, kurulacak ampirik modellerde açıklayıcı kurumsal degisken olarak kullanılacak degiskenler saptanmaktadır. Bu çerçevede, ön plana çıkan degiskenler; siyasal ve finansal rejimler, mülkiyet hakları, yolsuzluk, sözlesmelerin uygulanması, kurumların geçmisi ve sosyal özelliklerdir. Çalısmanın ampirik bölümünde ise, kurum ve kurumsal yapıları olabildigince farklı yönleriyle dikkate alan bu degiskenlerin kisi basına reel GSYH (ve alternatif olarak, onun büyüme oranı) üzerindeki etkileri, panel veri analizi yöntemi kullanılarak arastırılmaktadır. 112 ülke için 1995-2004 dönemi yıllık verileri kullanılarak gerek bütün ülkeler gerekse dört farklı gelir grubundaki ülkelere göre yapılan ayrıntılı hesaplama ve karsılastırmaların temel bulgusu, kurumlar ve kurumsal yapının her ülkeyi veya ülke grubunu aynı düzeyde etkilemedigi yönündedir. Kurumların kisi basına düsen reel GSYH düzeyi üzerinde etkisinin arastırıldıgı modelde, sivil hak ve özgürlüklerin gelismis; gümrük tarifelerinin, tarife dısı engellerin ve gümrük hizmetlerinde yolsuzlugun düsük ve son olarak kayıtdısı ekonominin zayıf oldugu ülkelerde kisi basına düsen reel GSYH pozitif etkiledigi görülmüs ve istatistiksel açıdan anlamlı bir iliski saptanmıstır. Öte yandan, kurumların iktisadi büyüme oranları üzerindeki etkilerinin arastırıldıgı diger modelde ise, özel mülkiyet haklarının korundugu ülkelerin diger ülkelere göre daha yavas bir büyüme hızına sahip oldugu sonucuna ulasılmıstır. Elde edilen sonucun, islem maliyetinin yüksekligine baglı oldugu düsünülmektedir. Sonuç olarak, iktisadi büyüme ve kalkınma sürecinde benzer sosyal, siyasi ve iktisadi yapılara sahip ülkelerin, kendine özgü kosulları çerçevesinde, iktisadi büyüme ve kalkınma sürecini destekleyen ve sürdürülebilir kılan kurum ve kurumsal yapıları gelistirmelerinin toplumsal refahın daha fazla artırılabilmesi ve bu artısların sürekli kılınabilmesi açısından hayati bir önem tasıdıgı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In the 1960?s and particularly 1990?s, economists begun to explain long-run economic growth in the context of non-economic factors. Moreover, in investigation of causes of differences between per-capita real income levels or growth rates of real income among countries, non-economic factors have been considered as more important than the standard explanatory factors, such as labor and physical capital. In this context, demography, culture, institutions, income distribution, governmental policies and macroeconomic stability are taken as crucial explanatory variables. This study examines the complex relation between institutions and level of GDP per-capita, or long-run economic growth rates, in an empirical context departing from an extensive literature survey on the relevant theoretical and empirical studies. To investigate the effects of institutions on economic growth, firstly, by focusing on the notions of institution and institutional economics, we summarize and discuss the basic concepts, methods and empirical results in the relevant theoretical and empirical literature, where the effects of institutions on economic growth are analyzed. Accordingly, political and financial systems, property rights, corruption, contract enforceability, colonization and social particularities are the most important institutional variables that can be used to explain the level or growth differences in real income worldwide. In the empirical part of the study, the effects of these pre-determined variables on both real income level and real growth rate of per-capita income are investigated by using the method of panel data analysis. By employing the annual data for the period of 1995-2004 for 112 countries, it is found that institutions and institutional structure do not affect each and every country or country group at the same extent. The model built to investigate the effects of institutions on the level of real GDP per-capita shows that, in the countries, where the civil rights and liberties are developed, tariffs on imports, non-tariff barriers to trade and corruption in custom services are low, the level of real GDP per-capita is positively affected by institutions. Furthermore, in the alternative model, in which the effects of institutions on economic growth rates are investigated, it is found that those countries where the property rights are protected have a slower growth rate than the others countries. This result is probably related to the level of transaction costs. Consequently, one may state that each economy has to strengthen or improve its institutions and institutional structure to accelerate longrun economic growth or increase welfare and to make economic growth sustainable.
Benzer Tezler
- Demokrasi, ekonomik özgürlükler ve büyüme: Teori ve ampirik uygulama
Democracy, economic freedoms and growth: Theory and empirical applications
EMRAH KOÇAK
- Kurumsal değişkenlerin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Afrika örneği
The impact of institutional change on economic growth: The case of Africa
MOHAMMED SEID HUSSEN
- İktisadi büyüme sürecinde kurumsal yapının rolü: Literatür ve uygulama
The role of ınstitutional structure in the process of economic growth: Literature and empirical evidence
PINAR HAYALOĞLU
- Finansal derinlik, ticari açıklık ve iktisadi büyüme ilişkisi: Türkiye örneği
Financial deepening, trade openness and economic growth relations: The case of Turkey
OKTAY SEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Ekonomiİstanbul Gelişim ÜniversitesiEkonomi Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL ERKİŞİ
- İhracata dayalı büyümede kurumların rolü: Dinamik panel veri analizi
Role of institutions on export led growth: Dynamic panel data analysis
GİZEM MUKİYEN AVCI
Doktora
Türkçe
2018
EkonomiZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA ÇEŞTEPE
