Geri Dön

Nesimi divanının gramer yönüyle incelenmesi

The research of nesimi divan grammatically

  1. Tez No: 209339
  2. Yazar: ZEYNEP YİĞİTSÖZLÜ
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. MUZAFFER AKKUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Niğde Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 120

Özet

Eski Anadolu Türkçesi, Doğu Türkçesinden Batı Türkçesine geçerken Doğu Türkçesinin özelliklerini devam ettirmekle beraber (inan?an, ara?an) Oğuzca sekillerinin kendini Anadolu sahasında yazı dilinde gelistirdiği bir dönemin baslangıcıdır. Bu baslangıç, Doğu Türkçesinden ayrılıp yavas yavas yerlesik hayata geçtiğimiz için kullanmıs olduğumuz kelimelere de bu yerlesik hayatın bazı özellikleri yansımıs oluyor. Nesîmî Divanı'nın dili Eski Anadolu Türkçesinin hususiyetlerini tasımakla beraber Azeri Türkçesi özellikleri de önemli bir yer tutar. Bu yönüyle dil bakımından büyük öneme haizdir. Batı Türkçesi içinde saha bakımından zamanla iki daire ortaya çıkmıstır. Bunlardan biri Azeri ve Doğu Anadolu sahasını içine alan doğu Oğuzcası, diğeri Osmanlı sahasını içine alan batı Oğuzcasıdır. Azeri ve Osmanlı Türkçeleri arasında daha çok sivede kalan ayrılığın sebeplerini doğu Oğuzcasına Oğuz dısı Türk sivelerinin, bilhassa zaman zaman kuzeyden gelen Kıpçak unsurlarının yaptığı tesir ile ?lhanlılardan kalan bazı Moğol izlerinde aramak gerekir. Bunlardan birincisi doğu Oğuzcasını batı Oğuzcasından bazı sekiller bakımından biraz farklı yapmıs ikincisi ise Azeri Türkçesinde bazı Moğol asıllı kelimeler bırakmıstır. Eski Doğu Türkçesinin devamı olarak XI. yüzyılda tesekkül etmeye baslayan Orta Türkçe devresinin siveleri arasında, Eski Anadolu Türkçesi apayrı bir yere sahiptir. Diğer sivelerde birbirine yakın bazı özellikler bulunmasına rağmen, Oğuzların bu ilk yazı dilinde, öbürlerinden bir bakısta ayrılabilecek karakteristik sekiller bulunur. Eski Anadolu Türkçesi arastırmaları XIX. yüzyılda baslamıstır. O tarihten bu yana, yerli ve yabancı bilim adamları tarafından pek çok metin islenmis, devrin umumi dil özellikleri tesbit edilerek gramerler yazılmıstır. Çok sayıda nesriyatı bulunmasına rağmen, devrin münferit gramer konularının henüz yeterince ele alınmadığını görüyoruz. Devir için standart gramerin hazırlanması hiç süphesiz, bu sahada yapılan çalısmalarla mümkün olacaktır. Bu bağlamda tez çalısmasının amacı Eski Anadolu Türkçesi gramerine katkıda bulunmaktır. Bu yolla yapılan arastırmaların Eski Anadolu Türkçesi gramerine gerçekten önemli katkıları olduğu açıktır.

Özet (Çeviri)

Old Anatolian Turkish, while transforming from the Eastern Variety to Oriantel Variety. The Eastern Variety kept its features (inanàan, araàan). Besides this Oğuzca?s ortographis had still its characterictics, in written language of Anatolia this is the beginning of on era. Some of the features of his settlead life is reflected on the words we used as we gradually adopted a settled life. In the language of the Nesimi Poetry, besides showing the specialties of the Old Anatolian Turkish, the specialties of Azeri Turkish attributes great deal. Considering this, from the aspect of language, it plays a major role. The reasons of this accent differentiation between the Azeri and the Ottoman languages should be traced back to the influences of Turkish accents that were out of Oghuz language on eastern Oghuz, especially of Kipchak notions that came mostly from north, and of some Mongol effects that left from Ilkhanids. The first one of these caused the eastern Oghuz to be a little different in some forms from western Oghuz; and the second one left some Mongol originated words in Azeri Turkish. Among the accents of Middle Turkish Period that started to occur by 11th century as the continuation of the Old Eastern Turkish, the old Anatolian Turkish has a very special place. Although some close similarities seemed between other accents, there have been some characteristic forms that can be immediately recognized in this first written language of the Oghuz The surveys on the Old Anatolian Turkish started in XIX century. From those times to present, many scripts have been studied and many grammars have been written determining the common features of that time by the local and foreign scientists. We can see that, though there have been many publications, the individual grammar subjects of the age have not been considered enough, yet. It is obviously clear that, preparing the standard grammar for the era is possible only with the studies conducted on this area. From this aspect, the aim of the thesis is to contribute into the grammar of the old Anatolian Turkish. It is for sure that such studies conducted on this aspect have many contributions on to the grammar of the Old Anatolian Turkish.

Benzer Tezler

  1. Nesîmî divanı anlam çerçevesi

    Nesîmî divani semantic frame

    MUSTAFA SERTKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. FATMA SABİHA KUTLAR OĞUZ

  2. Nesîmî Divanı'nın bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü

    Contextual index and functional dictionary of Nasimi's Diwan

    SAMİ AYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KARTAL

  3. Cemaleddin Uşşaki Divanı: İnceleme - metin

    Cemaleddin Uşşaki's Divan: Examination - text

    KEMAL ÜÇÜNCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL

  4. Seyyid Nesimî ve Şah İsmail Hatayî'nin şiir ve kelamlarında tenasüh, hulûl, tecsim

    Tenasüh, hulûl, tecsim in poem and words of the Seyyid Nesimî and Şah İsmail Hatayî

    GÜLÜZAR AYDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Alevi Bektaşi Kültürü Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞRUL BALABAN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMİDREZA SOHRABİABAD

  5. Klasik Türk şiirinde Gül-i Ra'na

    Classic Turk in the poem Gul-i Ra'na

    ZEHRA TEKBIYIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. NAMIK ASLAN