Osmanlı Devleti'nde şeyhülislamlık kurumu
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 20943
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET MUMCU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1992
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
-Q-ZET Osmanlı devletinde, adalet örgütünün içerisinde bulunan mahkemelerin başında yer alan kadılar ve İstanbul'un dışındaki kaza ve nahiyelerde fetva vermekle görevli müftüler, şeyhülislâmlık makamına yardımcı kurumlar olarak çalışmışlardır. Osmanlı devletinde ilk olarak Fatih devrinden sonra, ortaya çıktığı tahmin edilen şeyhülislâmlık makamının, bu tarihten itibaren devlet teşkilâtı içerisinde oynadığı rol büyük olmuştur. Savaş, barış, antlaşmalar, siyaseten kati vb. önemli devlet işlerinde şeyhülislâmlardan fetva alınma sı gereği duyulmuştur. Ayrıca XVI.yüzyılın ortalarından itibaren ilmiye teşkilâtının üyelerinden olan kadı, müftü ve müderrislerin atamaları görevi sadrazamlardan alınarak şeyhülislâmlara bırakılmıştır. Aynı yüzyıl içerisinde şeyhülislâmlık görevine getirilen kimselerin son derece bilgili ve yetenekli olmaları makamın önemini iyice arttırmış tır. Bununla birlikte bu dönemde devlet işlerinde oynadıkları önemli role rağmen şeyhülislâmlar, Divan-ı Hümayun i- çer isinde asıl üye olarak yer alamamışlardır. III. Selim zamanından (1789-180?) itibaren siyasi organlar içerisinde de görülmeye başlayan şeyhülislâmlar, bu dönemde oluşturulan Meşveret Meclisleri 'ne üye olarak girmişlerdir. 1 1. Mahmut devrinde meydana getirilen Meclis~i Vükelâ 'ya da kabul edilen şeyhülislâmların, ıslahat dönemi (1789-1876) ile birlikte siyasi yetkileri arttığı söz konusu olmuşsa da gerçekte bu makam giderek padişahların kontrolü altına girmiştir. Yine ıslahat döneminde şeyhülislâmların şeriat mahkemeleri üzerindeki yetkileri sınırlanmış, eğitimalanında da. sadece medreselerin sorumluluğu kendilerine verilmiştir. Ayraca bu dönemde şeyhülislâmlık kurumunda yeni mali düzenlemelere de gidilmiştir» Tanzimat döneminde modernleşme ile birlikte devlet kurumlarında meydana gelen değişiklikler., dinin devlet yapısı üzerindeki etkinliğine yeni boyutlar kazandırmıştır»
Özet (Çeviri)
SUHMARY in the Ottornan Empire., Kadis who were the Judges of the Courts in the Justice organisation and müfties whose Job was to g ive fetvas districts and sub-distr iç t used to represent and work tor the Şeyhülislâm. The institution of Şeyhülislâm was appeared for the first time in the Ottoman Empire af ter the rea of Mehmet II and af ter that time it played a majör role in the Ottoman Empire adminis-tration. For example it was necessary to get fetva from Şeyhülislâm for many of the state affairs suç h as declaration of war, making peace» signing of accords, approval of executions e.t.c. Un ti l the m id of the 16** Century, the appointments of Kadis»müfties and müderris were done by the grand Vezir, af ter that their became duty of the Şeyhülislâm, in the same century, this institution became knowledges and abili- ties of the Şeyhülislâm infîuenced the people around them. Although they played very important role in the administra- tion, they were not the principal members of the members of the Imperial Council
Benzer Tezler
- Sheyhulislams during the reign of Mahmud I. (1730-1754)
I. Mahumud dönemi (1730-1754) şeyhülislamları
ELİF ÖZSARI
- Osmanlı Devleti'nde Tanzimat sonrası şeyhülislamlık kurumu
After the Tanzimat the office of sheikh-ul Islam in the Ottoman State
ESRA YAKUT
- Osmanlı Devleti'nde öldürülen Şeyhülislamlar
Murdered Shaikh al-Islams in the Ottoman Empire
İSMAİL KATGI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihGaziantep ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ÇELİKDEMİR
- Osmanlı Devleti'nde Fetvâ Eminliği (1826-1922)
Fatwa Authority in Ottoman Empire (1826-1922)
TALİP AYAR
Doktora
Türkçe
2011
TarihAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESİMİ YAZICI
- Şeyhülislam Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi'nin hayatı, fetvaları ve dönemin siyasi olayları
The life of Sheikh al-Islam Mustafa Hayri Efendi of Urgup, his fatwas and poli̇ti̇cal events of the period
OSMAN GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN GEMİCİ
