Hasan Basri Çantay'ın tefsir ilmindeki yeri
HAsan BAsri ÇAntay?s position in the qouranic commentary
- Tez No: 210755
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM HİLMİ KARSLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
?Hasan Basri Çantay'ın Tefsir İlmi'ndeki Yeri? adlı bu çalışmamızda ilk olarakmüellifin, hayatı, hocaları, eserleri, yaşadığı dönemde Kur'an merkezli çalışmalarındurumu ve Kur'an ilimlerine dâir görüşleri geniş bir biçimde incelenmiştir. Daha sonra iseÇantay'ın Kur'an ve tefsir ile ilgili yaptığı çalışmalarda istifâde ettiği kaynaklar vetefsirdeki metodu derinlemesine olarak incelenmiştir. Böylece müellifin tefsir alanındakiçalışmalarının tefsir ilmindeki yeri ve konumu belirlenmeye çalışılmıştır.Birinci bölümde müellifin hayatı, hocaları ve eserleri konusunda bilgi verilirken aynızamanda çeşitli kaynaklardan yararlanılarak yaşadığı dönemdeki Kur'an merkezliçalışmaların durumu ve Kur'an ilimlerine dâir görüşleri incelenmiş, Kur'an'ın fazileti,i'câzı, Muhkem ve Müteşâbih, Garib'ul Kur'an, Mübhemât'ül Kur'an, Vücûh ve Nezâirkonusunda müellifin ortaya koymuş olduğu izahlara yer verilmiştir.İkinci bölümde ise Çantay'ın tefsirle ilgili yazdığı eser ve makalelerinde kullandığıkaynaklar ve bunları hangi şekil ve sayıda kullandığı, tefsir çalışmalarındaki metodu;rivâyeti esas alan kriterler (âyeti bir başka âyet ile, âyeti hadis ile tefsir, hurâfelerden veuydurma hadislerden uzak durma, âyeti sahabe görüşü ile, âyeti tâbiun görüşü ile tefsir,sebebi nüzulu, nesh konusunu, kıraat farklılıklarını, âyetlerin mekkî ya da medenîoluşlarını dikkate alarak tefsir etme) açısından ve dirâyeti esas alan kriterler (dilsel tahlillerolan lugat, sarf ve nahiv ilimleri, belagat ilmi ile, şiir ile istişhatta bulunarak, kelâmi, fıkhî,işârî izahlardan ve târih ilminden istifâde ederek tefsir) açısından incelenmiştir. Nakillerebüyük önem veren müellif bu metodları kullanırken doğru haberlerle hurâfeleri birbirindenayırmıştır. Bu bölümde farklı ve çok sayıda örnekler verilerek Çantay'ın tefsir sahasındakivukufiyeti ve tercihleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Böylece Çantay'ın tefsir alanındakiçalışmalarının tefsir ilmindeki yeri ve konumu belirlenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Title of this MA is ? Hasan Basri ÇANTAY?s Position in the Qur?anicCommentary?. Firstly after being researched on a large scale author?s biography, histeachers, his studies, situation of Koran studies in his period and his views about KoranSciences, we then researched his Koran studies, Koran Commentary studies and hismethod and lastly, we found out the position of his sudies in the Commentary.In the first chapter; the study gave some certain informations about Çantay?s biography,his teachers and studies at the same time informations about Qur?anic studies in his period,and his ideas about Qur?anic sciences and his explanations specially Qur?anic virtue,Qur?anic abreviation, Muhkam and Mutashabih, Garaib or Unknown Words of Quran,some synonym Subjects of Koran, Wujuh and Nazair.In the second chapter; We researched for the origin?s of Çantay?s books and articlesespeciall in the respect of what time and which forms he had used this sources. And thenwe came to his methods; that is, the use of Transfer Method (Rivayet) and criterions(verses after verses, or verses from Hadith, keeping away from made up structures orsuperstition, seeking for the opinions of Sahabah, opinions of Tabiun, the descent cases,Nash, difference of reading Koran aloud as well as the verses of Maccah or those ofMadinah)We also mentioned about his use of Mind Method (Dirayet) and criterions; (ArabicLanguage analysis ?Sarf, Nahiw, Balagat) and explanations with poems, theology, Fiqh,Tasawwuf and History ). Transfers he have done are very important for the author. İn thebeginning, he divides the hadith into true or false news in his method. In this chapter, healso has given many examples for exposing his preference, and for his capacity in thisscience. Finally, this study exposed the position and location of Çantay and his studies inthe Qur?anic Commentary.
Benzer Tezler
- H. Basri Çantay'ın ?Kur'ân-ı Hakîm ve Meâl-i Kerîm? adlı meâli ile Mustafa İslamoğlu'nun ?Hayat Kitabı Kur'ân? meâli üzerine mukâyeseli bir inceleme
A comparative study on H. Basri Cantay?s ?Kur?ân-i Hakîm ve Meâl-i Kerim? named study and Mustafa İslamoglu?s ?Hayat Kitabi Kur?ân? named study
YUSUF CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ATALAY
- Hasan Basri Çantay ve Meâl-i Kerîm'indeki tefsir kısımlarının analizi
Hasan Basri Çantay and analysing interpretation parts in his study which named Meâl-i Kerîm
ABDULLAH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MUHAMMED AYDIN
- Hasan Basri Çantay'ın Kur'an-ı Hakim ve Meal-iKerim adlı meali ile Kur'an Yolu tefsirinde sosyal meselelere yaklaşımlar
Approaches to social issues in the Hasan Basri Cantay's holy Qur'an and its gracious meaning and inthe commentaryof the Qur'anic way
YUNUS ÖZDAMAR
- Hasan Basri Çantay'ın hayatı ve eserleri üzerinde bir inceleme
A reviewing on Hasan Basri Cantay's life and works
ZELİHA KAPUKAYA
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZSARI
- Hasan Basri Çantay'da din ve toplum
Religion and Society on Hasan Basri Çantay
MUHAMMET GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DinSelçuk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BAYYİĞİT