Fosfor eksikliğine dayanıklı domates genotiplerinin belirlenmesi ve etkinlik mekanizmalarının morfolojik ve fizyolojik açıdan karakterize edilmesi
Selection of phosphorus deficiency-resistant tomato genotypes and characterization of phosphorus efficiency mechanisms by morphological and physiological aspects
- Tez No: 212521
- Danışmanlar: PROF. DR. M. RIFAT DERİCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Fosfor Eksikliği, Domates, Etkin Genotip, Fitaz, Phosphorus Deficiency, Tomato, Efficient Genotypes, Phytase
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Topraklarda bitkilere yarayışlı P konsantrasyonun düşük olması bitkisel üretimi sınırlamaktadır Topraklarda toplam P miktarı oldukça fazla olmakla birlikte bir takım toprak özelliklerinden (düşük veya yüksek pH, yüksek CaCO3, yetersiz organik madde vs.) gibi etmenlerden dolayı P toprakta bitkilerin kolayca yararlanamayacağı bileşiklere dönüşmektedir. Bitkiler yetersiz P koşulları altında kök sistemlerinde değişim, kök salgılarında artış, APA ve fitaz salgı aktivitelerinde atış, yüksek absorpsiyon kapasitesi gibi bir takım adaptasyon mekanizmaları geliştirebilmektedir. Bu nedenlerden dolayı, fosfor etkinliği yüksek bitki tür ve çeşitlerinin tarımsal üretim alanlarında yer alması, hem ekonomik hem de çevresel anlamda önemli faydalar sağlayacaktır. Bu tez çalışmasında, test edilen domates genotiplerinin P etkinliği oldukça geniş bir varyasyon göstermiştir. Fosfor etkinliği düşük ve yüksek bulunan çeşitler arasındaki en önemli farkın, düşük P uygulamasındaki yeşil aksam ve kök kuru madde verimi, fosfor içeriği olduğu saptanmıştır. Düşük P koşullarında yeşil aksamda P konsantrasyonun çeşitler arasında büyük benzerlik göstermiştir. Buna karşı bitki P eksiklik simptomu olan ve yeşil aksamda morarmalar şeklinde oluşan antosiyanin birikiminin duyarlı genotiplerde oldukça fazla düzeyde olduğu belirlenmiştir. Fosfor absorpsiyonu ile ilgili olarak yürütülen denemede, farklı P etkinliğine sahip çeşitlerin düşük P koşullarında P absorpsiyonu ve P absorpsiyon hızlarının P etkinliği ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. Fosfor etkin olan genotiplerin duyarlı genotiplere göre ortalama %30 daha fazla P absorpsiyon kapasitelerinin olduğu ve P absorpsiyon hızlarının da daha fazla olduğu görülmüştür. Fosfor etkinliğindeki farklılıklardan sorumlu olabilecek bitkisel özelliklerin araştırıldığı denemelerde, P eksikliği koşullarında, köklerin APA (asit fosfataz) ve fitaz enzim aktiviteleri yeterli P koşullarına göre önemli düzeyde arttığı, ancak, söz konusu özellikler açısından çeşitler arasında farklılığın olmadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Low levels of available P in soils limit the plant production. Although total P concentrations are generally high in soils, because of some soil characteristics (low and high pH, high CaCO3, low organic matter etc.) in soils, it might be fixed in unavailable forms. Under P-limiting conditions, plants have developed some adaptation mechanisms such as changes in root morphology, increased root exudates, enhanced releases of acid phosphatase and phytase, increased root uptake of P, to survive. Because of these reasons, it can be thought that selection and cultivation of P efficient species and cultivars of a species might be very helpful for both economical and environmental aspects. In this PhD study, there was very large variation among P efficiency values of tomato genotypes. The most distinct differences between P-efficient and P-inefficient cultivars were shoot and root growth and P content under P-limiting conditions. At low P supply, P concentration in shoot was similar in all cultivars. However, it has been observed that, in sensitive cultivars, antosian accumulation in the leaves which appears in reddish-purple colour, was much higher. In the experiment dealing with the possible role of P uptake in P efficiency of tomato cultivars, it has been found that among the plants pre-cultured with low P, there was a good relation between P uptake and P efficiency of the genotypes used in this experiment. It is just to say that the Pefficient cultivars took almost 30% more P up and had higher P absorption rates than the P-inefficient cultivars. In the experiments conducted to see the role of possible physiological traits of plants such as acid phosphatase and phytase activities of roots, although the activities of both enzymes were increased under P limiting conditions, no relation was found between them and P efficiency of genotypes.
Benzer Tezler
- Fosfor eksikliğine dayanıklı buğday genotiplerinin belirlenmesi ve etkinlik mekanizmalarının morfolojik ve fizyolojik açıdan karakterize edilmesi
Selection of phosphorus deficiency-resistant wheat genotypes and characterization of phosphorus efficiency mechanisms by morphological and physiological aspects
LEVENT ÖZTÜRK
- Dynamic modelling of facultative stabilization ponds
Fakültatif stabilizasyon havuzlarının dinamik modellemesi
SENEM AKTUĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET TOPRAK
- Değişik mercimek ve nohut genotiplerinin sera koşullarında fosfor eksikliğine tolerans düzeylerinin belirlenmesi
Phosphorus deficiency tolerance of different lentil and chickpea genotypes under greenhouse conditions
OSMAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatÇukurova ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMAL YALÇIN GÜLÜT
- Fosfor ve kükürt eksikliği koşullarında yetiştirilen buğday bitkisine fosfor ve kükürt uygulamalarının etkisi
The effect of phosphorus and sulfur applications on wheat plant growed in phosphorus and sulfur deficiency conditions
FURKAN KADIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL ERDEM
- Nutrisyonel riketsli çocuklarda oksidan, antioksidan sistem belirteçleri ve eser element düzeylerinin araştırılması
Examination of oxydant and antioxydant system markers and trace elements levels in children with nutritional rickets
MURAT DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıYüzüncü Yıl ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR CESUR