Tokat ili merkez ilçede domates yetiştiren işletmelerde karşılaşılan riskler ve optimum işletme organizasyonunun riskli koşullarda tespiti
The risks of tomatoes farms and farm planning under risk in central district of Tokat province
- Tez No: 212614
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL ESENGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Risk, tomatoes production, preference scale, reference game, MOTAD, Variation Measurements
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Bu çalısmada Tokat ili Merkez ilçede domates yetistiriciligi yapan tarım isletmelerinin risk tutumlarının belirlenmesi, risk faktörünün dikkate alınarak isletme planlarının yapılması ve riskin ölçülmesi amaçlanmıstır. Çalısmanın verileri Neyman yöntemi ile belirlenen 77 adet üreticiden anket yoluyla saglanmıstır. ncelenen isletmelerin riske karsı tutumları referans kumarı ve tercih egrisi yardımı ile belirlenmistir ve neticede isletmelerin 25 tanesi riski seven, 52 tanesi de riski sevmeyen grubunda yer almıslardır. ncelenen isletmelerin sahip oldukları sermaye yapısı ve yıllık faaliyet sonuçları bakımından aralarında belirgin farklılıkların olmadıgı tespit edilmistir. Riski seven isletmelerin sahip oldugu isletme arazisi büyüklügü 40,10 dekar iken, riski sevmeyen isletmelerin arazi büyüklügü 34,32 dekardır. sletme arazilerinin yaklasık %70'i tarla arazisi karakterindedir. Domates yetistirilen alanlar toplam isletme arazisinin yaklasık %5'ini olusturmaktadır. sletme arazisi dekarına en yüksek brüt kar, her iki davranıs grubunda da domates'e aittir. Brüt hâsılayı olusturan unsurlar içerisinde de en yüksek pay domatese aittir. sletme masrafları içerisinde en yüksek pay ise isçilik ücretlerine aittir. Her iki davranıs grubunda yer alan isletmelerde de yaklasık 6.000 YTL tarımsal gelir elde edilmekte olup, kisi basına düsen toplam aile geliri risk seven isletmelerde 1.280 YTL, risk sevmeyen isletmelerde 1.600 YTL'dir. nceleme alanında riskli kosullarda isletme planları MOTAD yöntemiyle yapılmıstır. Optimum üretim planlarının uygulanması neticesinde mevcut üretim deseni ile saglanan gelirden yaklasık %40 daha fazla gelir elde edilecegi belirlenmistir. ncelenen isletmelerin riske neden olan faktörler ve risk stratejileri karsısındaki tutumları çok boyutlu ölçekleme yöntemi ile analiz edilmistir. Üreticiler açısından en önemli risk kaynagı, ülke ekonomisindeki ve hükümet politikalarındaki degisimler, en önemli strateji ise hastalık ve zararlılar ile mücadeledir. nceleme alanında yetistirilen bazı önemli ürünlerde riskin ölçülebilmesi amacıyla degisim katsayısı ve tesadüfî degisim katsayısından yararlanılmıstır Buna göre, ürün fiyatlarındaki degisimin, verimden daha fazla oldugu belirlenmistir. Üreticilerin ürün çesitlemesi ve örgütlenme yoluna giderek risklerden sakınabilecekleri ortaya konulmustur. Anahtar Kelimeler : Risk, Domates Üretimi, Tercih Ölçegi, Referans Kumarı, MOTAD, Degisim Ölçüleri.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine risk behaviour of farms producing in central districts of Tokat province, make farm planning with taking into consideration risk behaviour, and measure risk. Data were obtained from 77 farms that were determined using Neyman Method via questionnaire. Behaviour of investigated farms to risk was determined by means of reference game and preference curve, and it was determined that 25 farms were risk taker and 52 were risk averse. It was determined that there were no statistically significant differences between capital structure of the farms and their annual activity results. Average farm land size is 40 da for farms that are risk lovers and 34 da for those that are risk averse. Nearly 70% of the land has field land characteristics. Tomatoes areas constitute 5% of the total farm land. Tomatoes have the highest gross profit per land in both behaviour groups. Tomatoes also have the highest proportion within gross income. Labour cost constitutes the highest ratio within farm costs. Farms in both behaviour groups have about YTL 6000 agricultural income. Total family incomes per capita are YTL 1280 for risk takers and YTL 1600 for not risk averse. In research area, farm plans in risky conditions were made by MOTAD method. It was determined that 40% increase in income could be achieved via implementation of optimal production plans, compared to that in current production pattern. Factors leaded to risk in investigated farms and their behaviour to risk strategies was analysed using multi dimensional sampling method. The most important risk sources for producers were changes in country economy and government policies; and the most important strategy was disease and pest management. Coefficient of Variation and Coefficient of Random Variation were used to measure risk in some crops grown in research area. It was determined that the changes in crop prices were more than changes in yield. Farmers can be prevented from risk via crop diversity and being organised under producer union.
Benzer Tezler
- Analitik hiyerarşi yaklaşımı ile üretici kararlarının analizi (Tokat ili domates üreticileri örneği)
The analysis of grower decisions with the analytic hierarchy process method (The case of tomato growers in Tokat province)
BERRİN DAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonomiGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL KIZILASLAN
- Tokat ili Merkez ilçede meyve yetiştiriciliği yapan işletmelerin ekonomik analizi
Economic analysis of fruit growing farms in central country of tokat province
HÜLYA SOMERAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL ESENGÜL
- Tokat ili merkez ilçede arıcılık faaliyetinin ekonomik analizi ve işletmecilik sorunları
Economic analysis and managerial problems of beekeeping in central district of Tokat province
OĞUZ PARLAKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. KEMAL ESENGÜN
- Tokat ili Merkez ilçede bağcılıkla uğraşan işletmelerin üretim ve pazarlama sorunları
The production and marketing matters of the agricultural enterprise which are occupied in doing in viticulture in centre township of Tokat province
ÖZKAN ELMALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Bölümü
YRD. DOÇ. DR. HALİL KIZILASLAN