Hitit metinlerinde geçen Isuua memleketi üzerine bir inceleme
An examination on Isuua land mentioned in Hittite texts
- Tez No: 218185
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SAVAŞ ÖZKAN SAVAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eski Çağ Dilleri ve Kültürleri, Ancient Linguistics and Cultures
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
Adini Hitit metinlerinden, GBendigimiz TSuua memleketi, bugiinkii Elazig bolgesi ve qevresinde yer almaktadir. Bu bolgenin bir kismi 1975 yilinda tamamlanmig olan Keban Baraj go1 sulari altinda kalmigtir; ancak arkeolojik kurtarma qaligmalari ile eski yerlegim yerleriyle ilgili onemli ipuqlari ortaya qikarilmigtir. Korucutepe, Norguntepe, TepecikJMakaraztepe muhtemelen ISuua memleketine bag11 yerlegim yerleridir. TSuua memleketi, Hitit memleketine bag11 olarak yonetilmekte ve her iki memleket arasindaki iligkiler TI. Tuthaliia doneminde baglamakta, bu memleket I. Suppiluliuma doneminde kesin olarak Hitit hakimiyetine girmekte; TV. Tuthaliia doneminin sonuna kadar ise aqik olarak siikuna kavugmug oldu& goriilmektedir. ISuua memleketinin krallari olarak, Hitit metinlerinde Hurri kokenli iki ada rastlamaktayiz: Ariiarruma ve Ehliiarruma. Bu krallarla akrabalik baglari oldu& dugunulen Kiluihepa ve Lupakki adlarini da ofjrenmekteyiz; ayrica Komcutepe'de Ariiarruma, Ehliiarruma ve Kiluihepa'ya ait muhur baskilari; yine Ehliiarruma'ya ait birbagka muhur baskisi da Bogazkoy-Nigantepe'de ele geqirilmigtir. Hitit metinlerinde ISuua memleketinin tanimlanamayan krallari da mevcuttur. Hitit metinlerinden, ISuua memleketi tannlanni, krallarinin kultte onemli iglevlere sahip olduklarini ve Sullama ve Hatra gehirlerinin onemli kiilt merkezleri olabileceklerini ogrenmekteyiz.Hitit kraliqesi Puduhepa'nin emri uzerine kopyalanan (h)is'uuaS bayraminin yerel bir kiilt bayrami oldu@na dair hiqbir emare yoktur; metin incelendiginde Kizzuuatna qikiqli oldu@ anlaqilmaktadir. TSuua memleketinin, Hatti memleketinin qokuqunden once tekrar bagimsiz oldu@na dair bir belge yoktur. Sadece I. Tiglatpileser, TIT. Salmanassar ve Urartu belgeleri bu bolge hakkinda bilgi verrnektedir.
Özet (Çeviri)
TSuua, whose name we learn from the Hittite texts was living in the region we call Elazig. Although some part of this region has been under water because of Keban Dam constructed in 1975, due to the archaeological rescue excavations, some imported clues concerning the region was found. The places named today Komcutepe, Norguntepe, TepecikIMakaraztepe were probably a part of the TSuua's country. TSuua's country was administrately a part of the Hittite State. The relation of these two state was firstly started during the reign of TI. Tuthaliia , and the state became a vassal state of the Hittite state during the reign of the I. ~uppiluliumaa nd during the rule of the TV. Tuthaliia, the state experienced an explicit peace. As for the kings of this state, we encounter some names from various sources. From Hittite' texts we come across two names originated Hurrian: Ariiarruma and Ehliiarruma. These two kings were also thought as the relatives of Kiluihepa and Lupakki, whose names we learn from again this sources. Alongside to these, some seal prints belonging to Ehliiarruma, Ariiarruma and Kiluihepa were found in Komcutepe. Again another seal print belonging to Ehliiarruma was found in Bogazkoy-Nigantepe. Some other kings of the ISuua's state were also mentioned in the Hittite's texts but they could not been identified.The cults were also revealed in the Hittite text and the cities of Sullama and Hatra were the important cult places according to these source. In this texts, we understand that the kings and the gods of the TSuua's were cults itself. There is no indication about the (h)is'uuaS festival as being a local cult that copied on the order of the Hittite queen Puduhepa, and after examining the text it is understood that it is something originated from Kizzuuatna. There is no evidence about the TSuua's state's emancipation from the Hittite State. Yet, only some sources of Urartian, I. Tiglathpileser and TIT. Shalmaneser gives some, information about the region.
Benzer Tezler
- Hitit metinlerinde geçen Yukarı Ülke (Kururuugutı) üzerine bir inceleme
Başlık çevirisi yok
LEYLA MURAT
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYGÜL SÜEL
- Hitit metinlerinde geçen baş ve ayak kıyafetleri
Başlık çevirisi yok
BELKIS DİNÇOL
Doktora
Türkçe
1991
Eski Çağ Dilleri ve Kültürleriİstanbul ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALİ DİNÇOL
- Aşağı büyük menderes havzası'nın son Tunç Çağı tarihi coğrafyası
Historical geography of the lower meander basin at late bronze age
HÜSEYİN GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ArkeolojiAdnan Menderes ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN AKDENİZ
- Hitit metinlerinde adı geçen Kur Uru Sapliti (Aşağı Ülke)
Kur Uru Sapliti (Lower Land) that is mentioned in Hittite texts
FUNDA UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara ÜniversitesiHititoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR COŞKUN
- Eski Asurca metinlerde geçen coğrafya adları
The geographical names in the old assyrian texts
REMZİ KUZUOĞLU
Doktora
Türkçe
2007
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriGazi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEBAHATTİN BAYRAM