Devletçilik döneminde yayımlanmış sinema dergileri (1932/1939)
Cinema magazines published in the term of state control (1932/1939)
- Tez No: 219019
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERDAR ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, İletişim Bilimleri, Performing and Visual Arts, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo Televizyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Devletçilik devlet işletmeciliğini de zorunlu bir unsur olarak içeren müdahaleci bir iktisat politikasıdır. 1923?1929 yılları arasında özel sektör girişimlerini teşvik eden politikaların ülke kalkınmasında yetersiz kaldığını düşünen iktidar partisi CHP, 1931 yılında programına devletçiliği almıştır. 1932?1939 arasında Türk ekonomisinde artan devlet müdahalesinin tezahür biçimlerinin bütünü, en genel anlamda devletçilik terimiyle nitelendirilmiştir. Devletçilik sadece ekonomi alanında değil, kültürel alanda da kendini göstermiştir. Çünkü Atatürkçü düşüncede bütünsel kalkınma modeline bakıldığında; teknoloji-bilim-felsefe-kültür ve sanatın ayrılmaz bir bütün olduğu görülmektedir.Bu bakımdan siyasal gücün ve ideolojinin ekonomi dâhil sosyal gerçeği ve insanı yönettiği, yönlendirdiği veya biçimlendirdiğini öne sürmek mümkündür. Cumhuriyet, içinde bulunulan koşullar altında yeni bir devlet, toplum, insan yaratma biçiminde özetlenebilecek bir modernleşme projesini uygulamaya koymuştur. Bu amaç ve bağlamda, halka ulaşabilmek için birçok yol ve yöntem geliştirmiştir.Cumhuriyetin ilk yıllarında ilköğretim zorunluluğu, tevhid-i tedrisat, harf devrimi, okuma yazma seferberliği, halk dershaneleri, millet mektepleri, halk odaları, halkevleri gibi atılımlarla kendini gösteren eğitim ve kültür alanındaki savaşımda, sinemadan daha uygun bir araç bulunamazdı. Aynı şekilde 1930'lu yıllara baktığımızda; sinemanın iç ve dış politikada güçlü bir silah olduğu kadar, modern tekniklerin, sağlık ve yurttaşlık bilgilerinin öğretilmesi için de kullanılabileceği ortaya çıkmıştır.Tiyatro, resim, müzik gibi sanatların batılı biçimleri Türkiye'ye bireylerce getirildiği halde, sinema devlet eliyle, devlet zoruyla sokulmuş, verimsiz özel kuruluş denemelerine karşılık, devlet sinemacılığın sürekliliğini korumuştur.Devletçilik döneminde sinema sinemacılarca, tiyatrodan sonra gelen bir eğlence gözüyle algılanmış ve Türk sinemasının geldiği boyut sinema dergilerinde de yansımasını bulmuştur. Ancak dönemin kültürel devletçilik politikalarının sinema alanındaki dergilere yansıması, sinemanın eğiticilik ve öğreticilik boyutlarıyla bu dergilerde tartışmalara konu olması sinemacıların ve dergileri çıkaranların bakış açısına bağlıdır. Dönemin ulaşılan sinema dergilerine bakıldığında sayıca az ve yayınlanma süreleri kısa olmasının yanında bir kısmının sinema salonlarında gösterime giren filmlerin tanıtım dergileri olduğu ve içerik yönünden de Hollywood haberleriyle sınırlı oldukları da görülmektedir. Bu dönemde film üretiminin yaygın olmamasının ve Hollywood'a bağımlılığın sinema dergilerinin içeriklerini de etkilemiş olduğu, sinema dergilerinin içeriklerinin yurt dışında üretilen filmlere ve bunların yıldızlarına odaklanmış olduğu tespit edilmiştir. Burçak Evren'in de belirttiği gibi bu dönemde sinema işletmecilerinin de dergiciliğe el atarak kendi sinemaları ile filmlerinin promosyonunu dergiler yoluyla kitlelere aktarmaya başlamaları da sinemacıların sinemaya bir eğlence gözüyle baktıklarını ve bu bakış açısını dergilere de yansıttıklarını göstermektedir. Dergilerde halkı sinemada film seyretmeye ve oyunculuğa yönelten çeşitli kampanyalar düzenlenmektedir. Bu durum o dönemlerde henüz film seyretme kültürünün henüz oluşmadığının göstergesidir. Dergilerde asıl konu içeriğini ise Hollywood filmlerinin tanıtımı ve artistlerin yaşamlarının anlatımı oluşturmaktadır. Sinemanın önemine vurgular yapılmasına karşın film üretiminin kısıtlı olması ve bunun nedenlerinin sinema dergilerinde gereğince tartışılmamış olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Etatism is an interventionist economy policy requiring public administration as an obligatory factor. The Republican People?s Party, the ruling party, which considered policies encouraging where the enterprises of private sector were inadequate in the development of the country, included etatism in his party programme in 1931. All the manifestations of state interventions increasing in Turkish economy between 1932 and 1930 were defined in general as etatism. Etatism proved its worth in both economics and cultural fields as technology-science-philosophy-culture and art were regarded as an undivided whole when it was paid attention to complete development model in Atatürk?s thinking.In this aspect, it was likely to put forward that political power and ideology administrate, direct or social reality and human being including economy. Republic put into practise a modernisation project, which could be summarised as creating a new state, society, human being under present conditions. Many ways and methods were developed to reach public according to this aim.A more suitable way than cinema couldn?t be found in educational and cultural fights proving their worth with progresses such as obligation of primary education, combining of instruction, revolution of alphabet, reading-writing mobilization, public schools, public rooms, public houses. In the first years of Republic, similarly in 1930s, cinema as a powerful weapon in domestic and foreign policy was noticed that it would be able able to be used in teaching modern techniques, and information about health and citizenship.Cinema was realised by the state, the force of state although western forms such as theatre, art and music were brought to Turkey by individuals and state maintained the continuaty of cinema inspite of unsuccessful attempts of private sector.The people dealing with cinema comprehended it as an entertainment coming after theatre and magazined mentioned how much Turkish cinema improved. However, in that period cultural policies of etatism taking place in magazines of cinema, discussing educational and istructive aspects which became disscussion matters in these magazines, depended on the views of the ones who published them. In addition magazines of cinema which could be attained, were few and the period of publishing was short, some of them were advertising magazines of films on cinema and their content was limited with news from Hollywood. It was determined that inadequate film production and dependence of Hollywood influenced the content of magazines and the content of magazines focused on films produced abroad and film stars. As Burçak Evren mentioned, in this era cinema administartors? beginning to promote their own films via magazines by handling them showed they regarded cinema as an entertainment and reflected their point of view into the magazines. Magazines organised various campaigns directing people to watch films on cinema and being an actor/actress. This case was just the indicator of non-existence of a culture to watch films in that period. The main subject in magazines was the presentation of Hollywood films and their artists? life stories. It was noticed that film production was limited and its reasons were discussed adequately in magazines as it should have been done although the importance of cinema was emphasized.
Benzer Tezler
- İdeoloji, gündelik yaşam pratikleri ve mekan etkileşiminde Karabük Demir Çelik Fabrikaları yerleşiminden öğrendiklerimiz
Learning from Karabuk Iron And Steel Factory settlement with the interaction of ideology, daily life practices and space
SİNEM KAYA
- Türkiye Cumhuriyeti'nde ormancılık politikaları (1923–1946)
The forestry policies of the Republic of Turkey in the 1923-1946
MEHMET BENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÖLEÇ
- Cumhuriyet döneminden günümüze tarım politikalarında devlet çiftliklerinin rolü ve fiziki mekâna etkisinin irdelenmesi, Lüleburgaz Sarmısaklı Çiftliği örneği
The examination of the state farms? roles in agricultural policies and the effects on physical space from Rebuplic period to present., A case study in Luleburgaz Sarmısaklı State Farm
BURCU ARACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRE AYSU
- Çok partili demokratik hayata geçiş sürecinde Hasan Saka hükümetleri
Hasan Saka governments in period of accessing to multi party democratic life
SADIK DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Siyasal BilimlerCelal Bayar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NEJDET BİLGİ
- Türk basın hayatında İktisadiyat Mecmuası
The 'İktisadiyat Mecmuası' in Turkish press life
EMREHAN YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT BOLAT