İsmâil Hakkı Bursevî'nin (v. 1137/1725) Tuhfe-i İsmâiliyye adlı eseri
Ismail Haqqi Bursawi?s (d. 1137/1725) work titled Tuhfa-i İsmailiyya
- Tez No: 219901
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ÖGKE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
İsmâil Hakkı Bursevî, XVII. yüzyılın ikinci yarısı ve XVIII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış, dînî ilimler üzerine verdiği yüzotuzun üzerindeki eseri ile öne çıkan çok yönlü, mütefekkir, âlim, mutasavvıf bir şahsiyettir.Tuhfe-i İsmâiliyye Bursevî'nin, Nemçe ve Erdel seferlerinde, yol arkada-şı olan Yeniçeri Lefkevîzâde Hacı İsmâil Piyâde'nin kendisinden açıklanmasını istediği bazı dînî meseleler üzerine h. 1132/m. 1720 yılında çok kısa bir zamanda kaleme aldığı bir eseridir.Tasavvuf ak?idinin temel ilkelerini bünyesinde barındırması ve tasavvuf yolcularına önemli tavsiyeler taşıması bakımından önem arz eden bu eserinde tasavvufî bir derinlik vardır. Bursevî, Tuhfe'de tasavvufî ıstılah ve kavramları açıklarken, öncelikle âyet ve hadisleri referans almıştır. Kavramlar sâde bir anla-tımla ve zaman zaman metaforik bir dil kullanılarak açıklanmıştır. Îmân, amel ve ahlâk alanına giren konular, insanın mânevî/iç dünyâsına yönelik tavsiyeler, ta-savvufî kavramlar eşliğinde açıklanmıştır.Eserin bütünü dikkate alındığında Bursevî'nin özellikle İbn Arabî'nin bilgi (mârifet) ve varlık (vücûd) anlayışının izlerini taşıdığı görülmektedir. Eserde temel vurgu olarak kâmil bir insan, olgun bir müslüman olabilmek için neler yapı-labileceğinin, nasıl bir yol tâkip edilmesi gerektiğinin ana hatları çizilmeye çalı-şılmıştır. En makbul, nihâyeti olmayan ve elde edilmesinde meşakkat bulunan ilmin, irfânî bilgi (mârifet ilmi) olduğu ve bu ilme sâhip olanların inancının daha da sağlamlaşacağı vurgulanmaktadır. Fıkhî konular olmasına rağmen, îmân ve amel konusunda yapılan açıklamalarda, hayâ, keşf hâli, îmânda lisan ve kalp iliş-kisi, zikir, fütüvvet, tevbe ve istiğfâr, tevekkül, takvâ, mârifet, rü'yetullâh, lisân-kalp ilişkisi v.b. konulara değinilmesi, eserin tasavvufî derinliğini ortaya koymak-tadır.
Özet (Çeviri)
Ismail Haqqi Bursawi has lived in second half of XVII. Century and a quarter of XVIII. Century. He is a versatile person as thinker, scholar and sufi with 130 works he had wroten in the religious sciences.Tuhfa-i İsmailiyya is Bursawi?s work which he wrote at short time in 1720 on some religious subjects which his traveling companion in Nemçe and Erdel war, Yeniçeri Lefkevizade Hacı İsmail Piyade, ask him to explain.There are a sufistic profundity in his this work because it contained main principles of sufistic belief and included most important advises for followers of sufism. When Bursawi explain sufistic concepts and terms in Tuhfe, he primarily applied to verses of Qur?an and hadiths of The Prophet. At same time, he explicate the concepts with a simple expression and a methaphoric language. In addition, he explain subjects of blief and action and morals and advises on human being?s inner world with light of sufistic concepts.It is seen that Bursawi especially follows tracks of Ibn Arabi?s view on existence (wucud) and knowledge (marifa) when it took into consideration the book wholly. It is essentially dealt with qualities of superman (kamil man) in this book. İt is emphasized that important knowledge is gnostic knowledge (irfan). Dealing with concepts and subjects such as shame, discovery (keshf), relation between language and heart in the belief, mention (dhikr), manfulness (futuwwah), repentance (tawba), trusting to God, God-Fearing, knowledge (marifa), seeing of God is indicate its sufistic profoundity.
Benzer Tezler
- İsmail Hakkı Bursevi'nin Kitabül-Envar'ı ve şerh (hayatı-inceleme-tenkidli metin)
İsmail Hakkı Bursevi'nin Kitabü'l-Envar and his explanation method (his life-explanation method-edition critic)
NEVİN GÜMÜŞ
- İsmail Hakkı Bursevî'nin Ruhu'l Beyân adlı tefsîrinde tasavvufî ahlâk anlayışı
İsmail Hakkı Bursevî's understanding of Sufi Morality in Her interpretation of Ruhu'l Beyân
EMİN CAN KANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA ÇELİK
- İsmail Hakkı Bursevi'nin iki tuhfesi: Tuhfe-i Vesimiyye, Tuhfe-i Aliyye
Two books of İsmail Hakkı Bursevi
ŞEYDA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT EROL KILIÇ
- İsmail Hakkı Bursevi'nin Şerh-i Pend-i Attar'ı
Başlık çevirisi yok
RAFİYE DURU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCA KORTANTAMER
- İsmail Hakkı Bursevi'nin Kitabüs-Süluk adlı eseri
Başlık çevirisi yok
RECEP YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDÜLHAKİM YÜCE