Geri Dön

Hasbilik ile ilgili rivayetler (Sahîh-i Buhârî özelinde)

The reports concerning voluntariness (with special reference to Sahih al-Bukhari)

PDF İndir

  1. Tez No: 221180
  2. Yazar: İRFAN AÇIK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL ÇAKAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 194

Özet

İslam dininin iki temel kaynağı olan Kur'an ayetleri ve hadisler ışığında, Allah rızasını ölçü almayı, sadece buna erişmeyi, yapılan her amelde onları esas almayı ifade eden hasbîlik (ihtisab) mefhumunun Buhâri'nin“Sahîh”i üzerinde yaptığımız çalışmada 21 rivayet bulabildik. Hasbîlik, bir Kur'an ve Sünnet kavramıdır, bu iki kaynakta çeşitli ameller işlenirken ve bazı durumlar karşısında kalınırken hasbî tavra dair yer alan göndermeler, hasbîliğin ne olduğunu anlamamızda bizlere ışık tutabilecek kifayettedir.İnançta, ibadetlerde ve insanlar arası ilişkilerde geçici dünya zevk ve çıkarlarını değil, Allah rızasını ve onun vereceği kalıcı mükâfatı esas almayı öğreten Peygamberimizin söz ve ifadeleri, hasbîliğin boyutlarının ne derece geniş olduğunu göstermektedir. İmanda hasbîlik, Allah ve Resulüne teslimiyeti, gönüllü bir bağlanmayı samimiyeti ifade etmektedir. Böyle bir iman, yapılan işlerde sadece Allah rızasını esas tutmayı, en azından bunu öncelemeyi getiren bir niyeti ortaya çıkarır. Bu şekilde bir niyet olmadan zaten makbul bir amelden söz etmek mümkün değildir. İlimde hasbîlik ise, o ilimden çeşitli dünyevi çıkarlar elde etmeyi değil, gene Hakk'ın buyruğunu en doğru şekilde öğrenmek ve öğretmek gayesine yönelik olunca gerçekleşir.Hasbîliğin en parlak şekilde tezahürünün görülmesi gereken alanların başında şüphesiz ibadetler gelmektedir. Sırf Hakkın rızasının hedeflenmediği ibadetlerin işleyen kişiye hiçbir yararının olmayacağı, hasbî bir şekilde yapıldığı takdirde ise en yüksek derecelere ulaştırdığını birçok hadis bizlere çeşitli yönleriyle göstermektedir.Kullar arasındaki ilişkilerde, herhangi bir dünyevi maksat güdülmemesi durumunda hasbîlik tavrı ortaya çıkmış olur. Bu açıdan, karşılığını sadece Allah'tan bekleyerek yapılan davranışlar ne kadar küçük olursa olsun değerlidir.Bu şekilde hasbî bir iman-ibadet-ahlak çizgisi geliştirmek, kulu öyle bir metanet ve salâbet sahibi yapar ki, ölüm başta olmak üzere başa gelen hiçbir musibet onu sarsamaz, yıkamaz. Bilakis her bir musibetin, karşılığında getirdiği onlarca ecir ve sevabın varlığı hayatı acısıyla-tatlısıyla kabullenmeyi ve bilinçli bir şekilde sürdürüp her halükarda kazanmayı öğretir. Asıl amacı yakalayan hasbî kişi, bu tavırdan mahrum kişilere nazaran çok daha fedakâr, helal ile kanaat eder, ahiretin varlığı konusunda tam bir bilinç sahibi ve en önemlisi tek ve sonsuz kuvvet ve kudret sahibini hakkıyla birlemeyi (tevhid) hayatının her sahasına yayan bir kimlik kazanır.Kur'an-ı Kerim'in işaret ettiği ve Hz. Peygamber'in açıklayıp gösterdiği hasbîlik; hayat ve olaylar karşısında sağlam bir duruştur, mümince bir tavırdır, iman-ibadet-ahlak çizgisinde tezahür eden kesin ve sarsılmaz bir varoluş bilincidir. Perdeleri kaldırıp Hakkı görmek, Ondan bilmek, Ondan istemek, ağyara sırt çevirmektir.

Özet (Çeviri)

I found 21 reports in Sahih al-Bukhari during my study on tje concept of ?ihtisab? (=voluntariness) which means taking the God?s consent and achieving it as a bas efor every deed. ?İhtisab? is a concept of Quran and Sunnah. The references about the voluntarily attittudes involved in these two sources are enough for lightening the meaning of this conceptThe Prophet?s sayings and deeds that instruct setting the God?s consent and permanent rewards which he promised, as an aim, not the temporary tastes and interests, in faiths, worships and personal relations, shows various aspect of ?ihtisab?. ?Ihtisab? concerning faith means a submission to the God and his Messenger, a voluntarily obedience. As for ihtisab concerning knowledge, it can come true when learning of God?s orders and teaching them aimed by getting knowledge, not when worldly interests aimed.Worships are also don?t bring any benefit to its performer when the God?s consent is not aimed, but when teh worships are performed voluntarily and without any hope of worldly interest, their performes gain the highest levels, as shown in many hadiths.Thus, improving a voluntarily faith-worship-moral line provides form an a solidity which by it, he can resist the troubles faced even the death and he never be shaken. The man who has adopted ?ihtisab? attitude earns a perasonality that includes self-sacrifice, contentment, belief in the hereafter and monotheism.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    516828

    Üniversite öğrencilerinin hasbilik düzeyleri ile dini tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between philanthropy level and religious attitudes of university student

    MESUT ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERCÜMEND ERSANLI

Geri Dön