Fetâvâ-yı Tatarhâniyye'nin fıkıh tarihindeki yeri (Aile Hukuku örneği)
The place of el-Fetâwâ et-Tatarhâniyye in the history of fikh (exemplary of law of domestic relations)
- Tez No: 221824
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM KÂFİ DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Fetâvâ-yı Tatarhâniyye hicri VIII. y ü z y ı l d a Hindistan'da yazılmıstır. Delhi Türk Sultanlıgı'nda önemli bir devlet adamı olan emir Tatarhân'ın talimat vermesi üzerine Âlim b. Alâ (v. 786/1384) tarafından geçmis Hanefî fürû-i fıkıh literatürünü bir araya getirmek üzere derlenmistir. Tasnif ve sekil açısından el-Hidâye'yi örnek alan eserin içerik bakımından birincil kaynagı el-Muhîtu'l-burhânî'dir. Hicri II-VIII. yüzyıllar arasında kaleme alınmıs 57 kaynaktan yararlanan müellif Muhammed b. Hasen es-Seybânî'nin eserlerine özel bir önem vermis, çogunlukla Imam Ebû Hanîfe, Muhammed ve Ebû Yusuf arasındaki ihtilafları zikretmis, bazen bunlara Imam Safiî ve Imam Mâlik'in görüslerini ilave etmistir. Fetva kitabı olarak isimlendirilmekle beraber klasik fıkıh kitabı sistematiginde yazılmıs bir eserdir. Müellifin bilgileri kaynak eserlerin adlarını belirterek ve aslına riayet ederek nakletmeye özen gösterdigi görülmektedir. Birden çok kaynakta aynen buldugu bilgiyi kaynakların birinin adını zikrederek, bir eserde mutlak diger birinde mukayyed olarak buldugu bilgileri ise her ikisini zikrederek nakletmistir. Tezimiz bir giris ve üç esas bölümden olusmaktadır. Giris bölümünde fetva kavramı, fetva literatürü hakkında genel bilgiler verdikten sonra Âlim b. Alâ'yı tanıtmaya çalıstık. Birinci bölümde Tatarhâniyye'yi metod ve muhteva açısından inceledikten sonra eserin yazma nüshaları ve hakkında yapılmıs çalısmalarla ilgili bilgi verdik. Ikinci bölümde Tatarhâniyye'nin nikâh bölümünü genel bilgiler ve bölgesel farklılıklar açısından incelemeye çalıstık. Üçüncü bölümde ise Tatarhâniyye'nin kendisinden sonraki fetva kitaplarına etkisini incelemeyi hedefledik. Bilhassa Osmanlı cografyasında yazılmıs fetva kitaplarının çoguna ve kanunnamelere kaynaklık teskil eden Fetâvâ-yı Tatarhâniyye'nin bu önemini ve degerini ilmi açıdan güvenilir bir derleme olmasından aldıgını söyleyebiliriz.
Özet (Çeviri)
el-Fetâwa et-Tatarhâniyye was written in India in VIII. century of the Hegira. It was compiled according to the direction of Emir Tatarkhân, one of the outstanding statesmen of Delhi Turkish Sultanate, to Âlim b. Alâ (786/1384) with the aim of collecting the andecedent literature of the Hanafi school of law. Primary source of the book is el-Muhît el-Burhânî, while it has mostly adopted the classification and form of el-Hidâya. The author, as well as referring to fifty-seven different sources that were written between II. and VIII. centuries, paid special attention to the works of Mohammad b. Hasen es-Sheybânî. He mentioned the controversies between Abu Hanife, Abu Yusuf and Mohammad and in some occasions he added the views of Shafii and Malik. Although named as `fatwa book?, it was written in the systematic of a fıkh book. It seems the author carefully gives the information mentioning the names of the sources and observing autenticity. If he finds an information in more than one source, he mentions the name of one of the sources; but if he finds it unlimited (mutlak) in one and limited (mukayyed) in another, he mentions the names of both of the sources. The study consists of one introductory and three main chapters. The introduction gives an overview of the concept and literature of fatwa and introduces Âlim b. Alâ. The first chapter, after examining the method and the content of Tatarhâniyye, gives information about the manuscripts of the book and the studies made on it. The second chapter analyses the chapter of marriage (nikah) form Tatarhâniyye by giving general information and treating regional variations. The third chapter aims to view the affects of Tatarhâniyye on the subsequent fatwa books. It may be assumed that el-Fetâwa et-Tatarhaniyye, which is a source for most of the fatwa collections and juridical codes (kanunname) written in the Otoman region, derives its importance and value from its reliability academically.
Benzer Tezler
- Hint Alt Kıtası'ndaki fıkhî faâliyetler
Fiqhí works in the Indian Subcontinent
NOORUL QAMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT ERDEM
- Halebî'nin El-Müntehab adlı eserinin tahlili ve kaynakları (Büyû ve icârât bölümleri örneği)
The analysis of Halabi's Al-Muhtahab and its resources (The case of buyu and i̇jârât chapters)
ZALİM ŞİDOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL YILDIZ
- Fetâvâ-yı Üskübî-i Zihnî (inceleme-metin-dizin)
Fetâvâ-yi Üskübî-i Zihnî (analysis-text-index)
NEBAHAT SÜLÇEVSİ
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Fetâvâ-yı Üskûbî ve Fetâvâ-yı Ahmediyye'ye göre İslâm Aile Hukuku
Fetâvâ-yi Üskûbî ve Fetâvâ-yi Ahmediyye?ye göre İslâm Aile Hukuku
RAHİM KALOSHİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP CİCİ
- Fetâvâ-yı Abdurrahim'deki nikah ile ilgili fetvaların değerlendirilmesi
Evaluation of in fetâvâ's related with nikâh in Fetâvâ-yi Abdurrahim
PERİHAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinKastamonu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RECEP ÖZDİREK