Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum l.) çeşit ve ıslah hatlarının kahverengi pasa (Pinia recondita f.sp. tritici) dayanıklılık genleri üzerine araştırmalar
Leaf rust (Puccinia recondita f.sp. tritici) resistance genes in some varieties and advanced lines of bread wheat (Triticum aestivum l.)
- Tez No: 222997
- Danışmanlar: PROF. SÜER YÜCE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Kılık buday, kahverengi pas, gen tahminlemesi, yava paslanma, Türkiye, HAE, Winter wheat, leaf rust, gene postulation, slow rusting, Turkey, AUDPC
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Puccinia recondita Roberge ex Desmaz. f. sp. tritici Eriks. & E. Henn'in neden olduu buday kahverengi pası, budayın yetitii hemen hemen her yerde görülmektedir. Genetik dayanıklılık, kahverengi pasın neden olduu verim kayıplarını azaltmada en ekonomik ve en tercih edilen yöntemdir. Bu nedenle, Dünya üzerindeki birçok buday ıslah programı, kahverengi pasa uzun süreli ve etkili dayanıklılık gösteren çeitleri gelitirmek, Lr genlerini tahmin etmek ve yava paslanmayı etkili olarak kullanmak için bir çok aratırma yapmaktadırlar. Bu çalımada da, çounluu kılık olan 180 ekmeklik buday (Triticum aestivum L.) çeit ve hattı ile her biri farklı bir kahverengi pas dayanıklılık geni (Lr) taıyan 40 adet Thatcher yakın izogenik hattı bu amaçla incelenmitir. Sera ve tarla çalımaları CIMMYT (Meksika) merkezinde 2005 yılında yürütülmütür. Serada 12 farklı kahverengi pas ırkı kullanılmıtır. Çalımada kullanılan 180 ekmeklik buday (Triticum aestivum L.) çeit ve ileri hattında tek baına ya da çeitli kombinasyonlar halinde bulunan Lr genleri ve bulundukları çeit sayıları sırası ile u ekildedir: Lr1 (17 buday çeidinde), Lr3 (28), Lr9 (5), Lr10 (24), Lr13 (21), Lr14a (19), Lr16 (15), Lr17 (10), Lr23 (24), Lr24 (9) ve Lr26 (35). Çeit ve hatlardan 5 tanesi kullanılan tüm pas ırklarına karı yüksek enfeksiyon tipi gösterirken 4'ü düük enfeksiyon tipi vermitir. Tarla çalımalarında, tüm materyal iki kahverengi pas ırkının sporları ile bulatırılarak pas epidemisi altında deerlendirilmitir. Deitirilmi Cobb skalası ile tarlada yaklaık birer hafta arayla 5 kahverengi pas okunmu ve bu okuma deerleri üzerinden 180 çeit ve hattın Hastalık Alan Erileri (HAE) hesaplanmıtır. Çalıılan materyalde yava paslanma için yeterli bir varyasyon ve dayanıklılıın olduu görülmütür.
Özet (Çeviri)
Wheat leaf (brown) rust caused by Puccinia recondita Roberge ex Desmaz. f. sp. tritici Eriks. & E. Henn is a common wheat disease across the world, where wheat is grown. Decreasing yield losses from the disease economically and feasibly is only possible through genetic resistance to it. Therefore, most wheat breeding programs around the world try hard to obtain a long lasting durable resistance against to brown rust, to predict Lr genes, and to utilize slow rusting resistance effectively. Similarly, in this study, we investigated 180 mostly winter wheat genotipes together with 40 Thatcher isolines, each carrying one different resistance, genes to brown rust. Greenhouse and field studies of the research were carried out at CIMMYT (Mexico) headquartes in 2005. Twelve various brown rust races were inoculated to the genotypes in the greenhouse. The Lr genes (and number of varieties they possess the genes ) either in combination or alone for 180 bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties are the following: Lr1 (17 genotipes), Lr3 (28), Lr9 (5), Lr10 (24), Lr13 (21), Lr14a (19), Lr16 (15), Lr17 (10), Lr23 (24), Lr24 (9), and Lr26 (35). While five of genotypes were resistance to all races only 4 were susceptible to all. All genotypes, during field screening, were inoculated with brown rust spores and then observed under brown rust epidemics. Observations for brown rust on genotypes were noted using modified Cobb scale every week. Then, Area Under The Disease Progress Curve (AUDPC) were calculated. There was ample variation and resistance for AUDPC in genotypes studied.
Benzer Tezler
- İleri ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hatlarının bazı agronomik ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Identification of some agronomical and quality traits in advanced bread wheat (Triticum aestivum L.) lines
AYŞE REÇBER
- Güneydoğu Anadolu bölgesi koşullarında geliştirilen bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hatları ile yetiştirilen bazı buğday çeşitlerinin kalite özelliklerinin araştırılması
An investigation on the quality characteristics of some bread wheat advanced (Triticum aestivum L.)lines and wheat varieties grown under Souteastern Anatolia
MEHMET MENDERİS
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Gıda MühendisliğiHarran ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. AYHAN ATLI
- Hatay ekolojik koşullarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality properties of some bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes in hatay ecological conditions
MURAT GÜÇLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatMustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ATAK
- Bazı kışlık ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde sarı pas (Puccinia striiformis f. sp. tritici) hastalığına karşı dayanıklılığın moleküler markörler ile araştırılması
Investigations of the resistance to yellow rust (Puccinia striiformis f. sp. tritici) disease in some Turkish winter bread wheat varieties by molecular markers
SEVAL ERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
BiyolojiMarmara ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. AHU ALTINKUT UNCUOĞLU
YRD. DOÇ. DR. YILDIZ AYDIN
- Sakarya ilinde buğdayda kahverengi pas hastalığının yaygınlığının ve bazı çeşit ve hatların reaksiyonlarının belirlenmesi
Determination of the prevalence of leaf rust disease at wheat cultivated area in Sakarya province and, the reactions of some cultivars and lines
VESİLE URİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY ÖZER