Türk dîvân şiirinde sosyal eleştiri
Social criticism in Turkish classical ottoman poetry
- Tez No: 227282
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ZÜLFİ GÜLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 517
Özet
Edebî eserler, içinde oluştuğu devirlerin siyasî, sosyal, kültürel, fikrî özellikleri ve şartlarıyla yakından ilgilidir. Özellikle edebiyatın önemli konularından olan eleştiri, fert ve toplumun ahlâkî, felsefî, dinî değer yargıları, gelenekleri ve kültürleriyle daha yakından ilişkilidir.Dîvân şiirinde her ne kadar göğün mavisine ait hayâlî imgeler, aşklar? işlenmişse de yaşayan, ayakları yere basan toprağın karasına ? gerçeklere ? ait konulara da kayıtsız kalınmamış ve hayâllere nispetle -cılız kalsa da- eleştiri konuları da işlenmiştir. Uzantıları günümüze kadar ulaştığından, aşinası olduğumuz rüşvet, kayırmacılık, işin ehline verilmemesi, cahillere hürmet edilip değerli olanların kıymet bulmaması, zengin-fakir ayrımının yapılması, devlet ve devlet ricâlinin dejenere olması, vatan kıymetinin bilinmemesi, dinin sömürü aracı olarak kullanılması, makam, mansıp, menfaat ve ikbal kaygısıyla her yolun mubah sayılması, ötekileştirme, yabancılaşma, oportünist davranma, yansıtma, yığın psikolojisiyle hareket etme, toplumsal normların dışına çıkma? gibi konular dîvânlar içerisinde yeteri kadar yer almıştır.Eleştiriler, şâirler arasındaki ilişkileri göstermesi ve birçok şâirin hayatı ile ilgili ipuçları vermesi bakımından, edebiyat tarihlerinin hazırlanmasında göz ardı edilmemesi gereken önemli bir kaynaktır. Ayrıca, söyleniş sebepleri dikkate alındığında diğer türlere göre sosyal hayata daha yakın bir tür olması bakımından tarih ve sosyoloji alanında çalışanlar için de incelenmeğe değer bir bilgi kaynağıdır.
Özet (Çeviri)
Literary works of art are closely related to the political, social, cultural and intellectual characteristics, and the conditions of the period in which they were formed. In particular, criticism, one of the significant subjects of the literature, is more closely related to the moral, philosophical, religious standards of judgment, traditions and the cultures of the society.Although fantastic images relating to the blue of the sky and love were largely treated in Classsical Ottoman Poetry, poets were not indifferent to the living, concrete truths belonging to the black of the land, but the subjects including criticism like this were weak and limited compared to the imaginations. The subjects which we are familiar with thanks to extensions from the past appear in Dîvâns more than we suppose. These are: Bribery, favoritism, not assigning a job to people who are capable, having respect for the ignorant, but not for the talented people, differentiation between the poor and the rich, degeneration of the state and the high officials, not realizing the worth of the motherland, using the religion as a means of exploitation, regarding every way as permissible with the anxiety and expectation of position, being a high official, benefit, and having a good fortune, making the other, alienation, behaving in an opportunist way, reflection, acting with mass psychology, behaving without taking care of the social normsReviews are significant sources in the process of preparing literature histories in terms of they show the relations between poets and they give clues related to the life of lots of poets. For this reason, they are not to be undervalued. Furthermore, when their reasons of saying were taken into consideration, because they are a form which are closer to the social life, reviews, compared to the other forms, are significant sources of information which are worth studying for the people who work in the field of history and sociology.
Benzer Tezler
- XIX. yüzyıl divan şiirinde hiciv ve sosyal eleştiri
Satire and social criticism in XIX. century divan poetry
ABDULKADİR AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜZEYİR ASLAN
- Halepli Edip Divanı: İnceleme-tenkitli metin-cinaslar sözlüğü
The Divan by Edip of Halep: Examince-edition critic-homonyms dictionary
CAFER MUM
Doktora
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN HORATA
- Kelîm-i Eyyûb (Batburunzâde)'nin hayatı, eserleri, edebi kişiliği, divan'ı (Tenkitli metin-inceleme)
Kelim Eyyub (Batburun-zade) life, literary personality, works, divan's (Critical text-analysis)
YUNUS OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİYE KAZAN NAS
- Divanlardan hareketle XIX. yüzyılda sosyal hayat
Social life in the 19th Centurybased on divans
GİYASİ BABAARSLAN
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DOĞAN