Türkiye'de faaliyet gösteren yasadışı sol örgütlenme olarak TKP/ML-TİKKO
As illegal leftist organization being activity TKP/ML-TİKKO in Turkey
- Tez No: 227297
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÇEVİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Günümüzde sık kullanılan bir terim olmasına rağmen terörün uluslararası alanda kabul görmüş bir tanımı bulunmamaktadır. Terör, en genel anlamıyla, kamu otoritesini veya toplum yapısını yıkmak için girişilen, korku ve yılgınlık saçan şiddet hareketleri olarak tanımlanabilir. Bu bağlamda terörizm ise örgütlü, sistemli ve sürekli terör kullanmayı bir yöntem olarak benimseyen anlayıştır. Terör, uzun dönemde siyasal düzeni yıkmaya yönelik bir araçtır. Bununla birlikte hedef alınan ulusun moral gücünü yıkmak, otoriteyi küçük düşürmek ve yığınları etkisizleştirmek kısa vadeli amaçlarıdır. Terör eylemini gerçekleştirenlerin en önemli isteği ise; eylemlerinin etkili olması ve bir gündem meydana getirmesidir. Terörizmin özelliklerinden biri de kurbanlarını rasgele seçmesidir. Kurbanların ayrım gözetilmeksizin belirlenmesi, korkunun geniş kitleler arasında yayılmasına neden olmaktadır.1920 yılında kurulan TKP, 1960 yılına kadar Türk komünist hareketine tek başına hükmetmiştir. 1960 yılından sonra ise, eski kuşak TKP'liler çıkardıkları ?Türk Solu? ve ?Yön? dergilerinde yayınladıkları yazılarıyla gençler üzerinde etkili olmuşlardır. Daha sonra bu kadro, ?Milli Demokratik Devrim? (MDD) görüşünü formüle etmiştir. Bu görüşe göre sosyalizme varmak için parlamenter mücadele dışında daha radikal tezler savunulmuştur.Döneme etki eden bir diğer temel unsur da ?Türkiye İşçi Partisi?dir. TİP kendinden sonra oluşacak birçok örgütlenmeye gerçek anlamda kaynaklık etmiştir. TİP'in gençlik örgütü olarak kurulan ?Fikir Kulüpleri Federasyonu? (FKF), 1960'lı yılların sonuna doğru MDD akımı taraftarlarının eline geçmiş ve sonradan Dev-Genç adını almıştır. Dönem içinde faaliyet gösteren gruplardan TİP dışında kalanlar, sol eğilimli gruplara yön vermeyi tercih eden, daha çok çıkardıkları dergilerle faaliyet gösteren akımlar olmuşlardır. TİP ise siyasal bir örgütlenme içine girerek sosyalizme varmak için parlamenter yolu seçmiştir.1970 sonrası sol hareketler, birçok bakımdan kendinden önceki dönemin izlerini taşımasına rağmen genel olarak silahlı mücadele yöntemini seçtiklerinden dolayı, yasal ve barışçıl yolu seçmiş olan 1960 dönemi sol hareketlerinden farklı bir konum arz eder. Bu hareket, yasa dışı yapılanmanın temel alındığı tezleri savunmuştur. Bu dönemde öne çıkan örgütler arasında, Deniz Gezmiş önderliğinde kurulan ?Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu? (THKO), Mahir Çayan ve arkadaşları tarafından kurulan ?Türkiye Halk Kurtuluş Parti-Cephesi? (THKP-C), Ankara Üniversiteli asistanlar ve çalışanlar tarafından kurulan ?Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi? (TİİKP), İbrahim Kaypakkaya'nın kurduğu ?Türkiye Komünist Partisi/Marksist Leninist-Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TKP/ML-TİKKO) bulunmaktadır.Bu örgütlerden TİİKP, halk savaşı formülünü benimsemiş olmasına rağmen hiçbir zaman silahlı mücadeleye girmemiş, bu yüzden pek çok üyesinin tepkisini çekmiştir. Bu örgütlerin hepsinin ortak özelliği ise gruplar içindeki farklı görüşler sebebiyle bölünmeleri ve yeni örgütler doğurmalarıdır.Emniyet Genel Müdürlüğü kaynaklarına göre 1980 askeri müdahalesi sonrası yasa dışı faaliyetlerini sürdüren dört sol örgütlenme dikkati çekmektedir. Bunlar THKP-C'den türemiş Devrimci Halk Kurtuluş Partisi/Cephesi (DHKP/C), TKP/ML-TİKKO ve bu örgütten ayrılanlar tarafından kurulmuş Marksist Leninist Komünist Partisi (MLKP) ile Maoist Komünist Parti (MKP) terör örgütleridir. Dünyada sosyalizmin öncüsü SSCB'nin çökmesi sonrasında, bu örgütler yürüttükleri yurt içi ve yurt dışı faaliyetlerinde sadece terör saçmışlar, sosyalizmi takiben gelecek komünizm inancını bir kenara bırakmışlardır.İbrahim Kaypakkaya adında 24 yaşında bir gencin kurduğu TKP/ML-TİKKO, Marksizm- Leninizm-Maoizm (MLM) ideolojisini oluşturmuş ve sürdürmeye çalışmıştır. Özellikle Tunceli kırsalında etkin olan grup, ilerleyen zaman içinde, fikir ayrılıkları yüzünden pek çok bölünmeye sahne olmuştur. Demokratik Halk Devrimi'ni gerçekleştirmek ideolojisini güden örgüt, silahlı mücadele yöntemini seçmiştir. Bu yönde kurduğu askeri kanadı TİKKO ile eylemlerini sürdürmüştür. Kırlardan şehirlere doğru gelişecek devrimle sosyalizmi getirmek istemişler fakat bunda hiçbir zaman başarılı olamamışlardır.Bu çalışmanın ilk yarısında, terör ve terörizm kavramları üzerinde durarak, Türkiye'de yasa dışı sol örgütlenmenin tarihi gelişimi özetlenmiş ve 1980 sonrası faaliyet gösteren örgütler işlenmiştir. İkinci yarısında ise özellikle Tunceli bölgesinde yer alan ve eylemler yapan TKP/ML-TİKKO örgütü incelenmiş, tarihi gelişimi, ideolojisi, stratejileri, liderleri göz önünde bulundurularak, bu örgütün Tunceli faaliyetleri ve elemanları araştırılmıştır.Çalışma sırasında karşılaşılan sorunların başında geleni TKP/ML-TİKKO ile ilgili herhangi bir akademik çalışmaya rastlanmamış olmasıdır. Şu ana kadar terör örgütleriyle ilgili yapılan araştırmalar DHKP/C, Hizbullah ve PKK hakkındadır. Sol örgütlerin konu olduğu çalışmalar ise dönemsel olarak 1960?80 yılları arasını kapsamaktadır. Bu bağlamda, araştırma yaparken kaynak sıkıntısı çekilmiştir. Elde edilen kaynaklar, genelde örgütlerin yayın organları olmuş ve propaganda amaçlı, olaylara tek taraflı bakan yayınların ayıklanması ve düzenlenmesi gerekmiştir.
Özet (Çeviri)
There is no admissible definition of terror in the international arena due to the fact that it is a commonly used term at the present day. Terror can be defined, in general, as violent acts that are undertaken to damage public authority and social structure while causing fear and disgust. In connection to this, terrorism is an organised, systematic idea that accepts using terror continuously. Terror is a medium to demolish the political order in the long term. In addition, destroying the humor of the target nation, despising the authority and deactivating the crowd are its short term aims. The most important desire of the ones that realize the terror acts is that the actions are effective and create popularity. Selecting the victims randomly is one of the characteristics of terrorism. Determinations of the victims without differentiation results in its? spreading among broad population.TKP (Communist Party of Turkey), founded in 1920, ruled the Turkish communist act all alone until 1960. After 1960, it became effective on the youth by the articles published in ?Türk Solu? (Turkish Leftist) and ?Yön? magazines, raised by the old generation TKP members. Later, these members formulised the ?Milli Demokratik Devrim? (MDD) (National Democratic Revolution) idea. According to this idea, more radical thesis were to be brought up, apart from the parliamentary struggle, for achieving socialism.Another basic element that influenced the period was ?Türkiye İşçi Partisi? (Workers' Party of Turkey). TİP has been a resource for a plenty organizations actually, after itself. ?Fikir Kulüpleri Federasyonu? (FKF) (Idea Clubs Association), that has been established as the youth organization, was taken in charge of the supporters of MDD trend and later was called as Dev-Genç (Revolutionist-Youth). The groups that were active in this period, except TİP, preferred to manage the leftist groups and their actions were mostly based on publishing ideological magasines. On the other hand, TİP started a political organisation and has selected the democratical way to achieve socialism.Although the leftist acts after 1970?s were having a lot of similarities with the previous period, they generally used armed force. So, they differ from the leftist acts of 1960?s, which had used legal and peaceful methods. The acts after 1970?s defended the ideas based on the illegal formation. The leading organisations of this period were as fallows: ?Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu? (THKO) (Turkey Nation Independence Army) founded by the leadership of Deniz Gezmiş, ?Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi? (TİİKP) (Turkey Revolutionist Worker?s Peasant?s Party) associated by the members and assistants of Ankara University and ?Türkiye Komünist Partisi/Marksist Leninist-Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu? (TKP/ML-TİKKO) (Communist Party of Turkey /Marxist Leninist Worker?s Peasant?s Independence Army) founded by İbrahim Kaypakkaya. Among these organizations, TİİKP never used armed forces although it had considered nation?s war formula, thus annoyed many militants. The common feature of all these organizations is that they all divided into groups due to the different ideas and caused the formation of new organizations.According to the references of the Emniyet Genel Müdürlüğü (Police Department- General), there has been four leftist organizations that continued illegal acts after 1980 military coup. These are DHKP/C, TKP/ML-TİKKO and ?Marksist Leninist Komünist Partisi? (MLKP) (Marxist Leninist Communist Party) and ?Maoist Komünist Parti? (MKP) (Maoist Communist Party), associated by the ones that separated from this organization. After the breakdown of Russia as the earth?s leader of socialism, these organizations left the idea of communism followed by socialism and propagated terrorism in the acts in the country and on abroad.TKP/ML-TİKKO, founded by a 24 years old young man called İbrahim Kaypakkaya, formed the ideology of Marxism Leninism Maoism (MLM) and tried to follow it. The group was effective especially in Tunceli countryside and in the fallowing time period there were many divisions due to different ideas. The organisation believed in the ideology of realising the Democratic Nation Revolution and tried for it by armed forces. They wanted to bring up socialism with the revolution spreading from countryside to the cities, but they have never succeeded.In the first half of this research, the historical development of illegal leftist organizations in Turkey, depending on the terror end terrorism concepts, and organizations that were active after 1980?s were covered. In the second half, TKP/ML-TİKKO organization, which was located and active in Tunceli area, was examined. Its acts and its members were investigated, considering the historical development, ideology, strategies and leaders.One of the leading problems faced during the study was that there has been no academical study about TKP/ML-TİKKO yet. The present studies of terror organizations are about DHKP/C, Hizbullah and PKK. The studies of leftist organizations are within the period of 1960?80?s. Therefore, there has been a resource difficulty during research. The resources were mostly the publications of these organizations. The ones that were for publicizing and having a narrow point of view have to be sorted out and put in order.
Benzer Tezler
- Türkiye'de halen etkin olarak faaliyet gösteren yasadışı sol yapılanmaların kurucu görüşlerinin mukayesesi
The comparison of opinons active illegal leftist organisations' founders in Turkey
YASİN ERGİŞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Siyasal BilimlerBeykent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER ÜREKLİ
- Türkiye'de narkoterörizm ve Pkk/Kongra-gel terör örgütü'nün rolü
Narcoterrorism in Turkey and the role of Pkk/kongra-gel terror organization
TANER AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KÜRŞAT ERDİL
- AK Parti dönemi Türkiye-Almanya ilişkileri
AKP era Turkey-Germany relations
GÖKHAN TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Kamu YönetimiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ERCAN
- Türkiye'de karapara ile mücadele ve bankacılık sektörünün rolü
Fighting against dirty money in Turkey and the role of banking sector
ÖMER KÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BankacılıkTrakya ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL ORÇUN GÜNDÜZ