Mahmud Tarzi'nin hayatı, inkılâpçılığı ve faaliyetleri
Life, reformist characteristics and activities of Mahmud Tarzi
- Tez No: 227349
- Danışmanlar: PROF. DR. MAHMUT İHSAN ÖZGEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bibliyografya, Tarih, Bibliography, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 297
Özet
?Mahmud Tarzi'nin Hayatı, İnkılâpçılığı ve Faaliyetleri? başlıklı bu çalışmada, Afgan milliyetçiliğinin kurucusu sayılan -Serdar Payende Muhammed Han'ın büyük oğlu Serdar Ramdel Han'ın büyük torunu olan- Mahmud Tarzi'nin (Serdar Mahmud Tarzi Han) bulunduğu döneme olan etkileri çok yönlü olarak ortaya konulmuştur.Özellikle, Şam'da 22 yıl süren sürgün hayatı boyunca edindiği arkadaşlıklardan dolayı Jön Türklerle güçlü bağlantılar içinde bulunan Tarzi'nin, Jön Türklerin modernleşme fikirlerine karşı duymuş olduğu hayranlıkla, Afganlılık ideali etrafında bir ulusal bilinç yaratılmasını ve Afganistan'ın çağdaş bir ulus devlet olarak uluslararası politikada yerini almasını hedeflemiş entelektüel bir Afgan aydını olduğu ve yaşadığı süre içerisinde bulunduğu coğrafyaya çağdaşlaşma maksadıyla yapmış olduğu faaliyetler ile Türk milleti ile Afgan milleti arasındaki dostluk köprüsünün kurulmasına yapmış olduğu katkılar tarihsel süreçte incelenmiştir. Tarzi'nin girişim ve katkılarıyla kurulan dostluk köprüsü, Amanullah Han ve Atatürk'ün kişilikleriyle daha da ileri noktalara taşınmış ve Türkiye ile Afganistan eş zamanlı olarak kalkınma ve ilerleme yolunda girişimlere başlamışlardır.Tarzi'yi bulunduğu dönemde çağdaşlarından ayıran en büyük özellik, siyasi olayları ve tarihi gelişmeleri büyük bir titizlikle analiz etmesi ve bu analiz neticesinde edindiği birikimleri başkalarıyla eserlerinde titizlikle paylaşması olmuştur. Tarzi, bölgenin ilk etkin gazetesi olan ?Sirâc-ul Ahbar/Haberlerin Meşalesi? isimli bir gazete çıkarmıştır. Sirâc-ul Ahbar gazetesinde ateşli bir anti-emperyalist olarak sert üsluplu yazılar neşreden Tarzi, -savunduğu fikirler dolayısıyla- Türk taraftarı ve İngiliz karşıtı olarak nitelendirilmektedir. Tarzi, Birinci Dünya Savaşı esnasında, Arapların Osmanlılara karşı ayaklanmasıyla ilgili olarak kaleme aldığı bir yazısında; ?İnançsızlık Kabe'den yükselirse, Müslümanlık nereye gider?? başlığını kullanmaktan bile kaçınmamıştır.Sonuç olarak, birinci kaynaklardan da istifade edilerek tamamlanan çalışmanın, Afgan ve Türk toplumlarında günümüzde yaşanan dönüşüm sürecini daha iyi anlamada, 1933 yılında 68 yaşında İstanbul'da hayata gözlerini kapatan Mahmud Tarzi'nin penceresinden bakış açısıyla ayrı bir referans teşkil edeceği düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this thesis called ?Mahmud Tarzi?nin Hayatı, İnkılâpçılığı ve Faaliyetleri? [Life, Reformist Characteristics and Activities of Mahmud Tarzi], the effects on his own period created by Mahmud Tarzi (Sardar Mahmud Khan Tarzi), considered as the founder of Afghan nationalism, and the elder grandchild of Sardar Rahmdel Khan, the elder son of Sardar Painda Mohammad Khan, are put forward in various aspects.Having strong ties with the Young Turks due to his friendships during his exile life of 22 years, Tarzi had an admiration for the modernization ideas of Young Turks, and aimed at creating the national consciousness around the ideal of Afghanism and enabling Afghanistan to take its place within the international politics as a contemporary state. His activities for modernizing the geography in which he existed and lived as an Afghan intellectual during his life, and his contributions to the building of a friendship bridge between the Turkish nation and the Afghan nation are examined through historical periods. This friendship bridge built with the initiatives and contributions of Tarzi was further strengthened thanks to the personalities of Atatürk and Amanullah Khan. Thus, Turkey and Afghanistan started simultaneous initiatives on development and progress.The greatest quality that distinguishes Tarzi from his contemporaries is that he analyzed political events and historical developments with a great meticulousness and he shared with others the information he obtained from those analyses in his works. Tarzi issued the first effective newspaper of the region, called ?Seraj-ul Akhbar/The Torch of News?. Publishing works with a severe style in the Seraj-ul Akhbar newspaper as an ardent anti-imperialist, Tarzi is described as pro-Turkish and anti-English due to the ideas he defended. He even didn?t abstain from using the title ?If atheism rises from the Kaaba, where does Islam go?? for one of his works he wrote during the First World War on the revolt of the Arabs against the Ottoman.It will be observed more in detail in our thesis that our reasons for examining As a conclusion, it is considered that this study, which is completed by taking advantage of first-hand sources, will constitute a different reference to see and better understand through the eyes of Mahmud Tarzi, who had died in Istanbul in 1933 at the age of 68, the transformation period experienced in Afghan and Turkish societies today.
Benzer Tezler
- Konyalı Âşık Şem'î Divanı'nda tabiat unsurları,
Elements of nature in the Divan of Âşık Şem'î from Konya
SEVDE NESLİNUR İYİYOLBULAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK DİKMEN
- Abdülahad Nûrî, hayatı, eserleri, edebi kişiliği ve divanının tenkidli metni
Abdülahad Nûrî his life, works, literary personality and criticized passage of divan
KADRİYE TÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Süleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZÇELİK
- Afgan modernleşmesin'de Mahmut Tarzi'nin rolü ve Türkiye ile ilişkisi
Mahmut Tarzi's role in Afghan modernization, and its relation with Turkey
HUMAYUN HAKBİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DinSelçuk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKGÜL