Cumhuriyetin kuruluş yıllarında Kürt-Ermeni ilişkileri
Kurdish-Armenian relations in the establishment years of the Turkish republic
- Tez No: 230740
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ERGUN AYDINOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bölümü
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Bu çalısmada; yüzyıllarca aynı topraklar üzerinde birlikte yasamıs iki halkın,Kürtlerle Ermenilerin, Osmanlı ?mparatorluğu'nun son yüzyılında ve TürkiyeCumhuriyetinin kurulus asamasında birbirleriyle olan iliskileri incelenmistir.Çalısmanın amacı, bir imparatorluğun çöktüğü, ancak aynı zamanda yeni bir devletintemellerinin atıldığı 19. yüzyılda ve 20 yüzyıl baslarında yasanan siyasal gelismelerparalelinde Doğu Anadolu'nun birisi Müslüman diğeri Hıristiyan olan iki halkıarasındaki iliskilerin nasıl bir seyir izlediğini ortaya koymaktır. Bu kapsamda; konuhakkında Türk, Kürt ve Ermeni yazarlar tarafından yazılmıs kaynakların yanındaçesitli ülkelerden Anadolu'ya gelmis olan gezginlerin notlarından ve yine çesitliülkelerden arastırmacılar tarafından yapılmıs olan incelemelerden yararlanılmıstır.Söz konusu kaynaklarda sunulan bilgiler yazarının etnik kimliği ve/veya siyasalgörüsüne göre birbirleriyle oldukça çelisebildiklerinden; farklı kaynaklar arasındakarsılastırma yapılmasına önem verilmistir. Çalısma sonucunda; aynı sınırlar içindebulunan etnik gruplar arasındaki iliskilerin belirlenmesinde kimi zaman dinin, kimizaman dıs güçlerin kimi zamansa sosyo-kültürel bağların ve ortak çıkarların dahaönemli rol oynayabildiği; bu iliskilerin bir devletin kendi iç gelismeleri kadaruluslararası ekonomik ve siyasal gelismelerden de ayrı düsünülemeyeceğigörülmüstür. Osmanlı Devleti'nin ?millet-i sadıka?sı Ermeniler, büyük devletlerin vebu devletlerin çıkarları doğrultusunda hareket eden Hıristiyan misyonerlerin deçabalarıyla bir sorun halini almıs ve yasanan gelismeler Ermenilerle Müslümankomsuları Kürtleri karsı karsıya getirmistir. Ülkenin Hıristiyan devletlerce isgaledilmesi tehlikesi gündemdeyken bu Hıristiyan devletlerle ?özellikle de Rusya ileisbirliğiyapmalarından süphelenilen Ermeniler karsısında, o dönemlerde kendilerinietnik kimliklerinden çok Müslümanlıklarıyla tanımlayan Kürtler önce OsmanlıDevleti ve daha sonra Türkiye Cumhuriyeti yöneticileri ile birlikte hareket etmistir.Ancak, cumhuriyet döneminde dinin ikinci plana atılarak milliyetçiliğin öneçıkmasıyla birlikte Kürtler (Osmanlı döneminde sahip oldukları gibi) ?millet-ihakime?nin bir parçası olma ayrıcalığını kaybettiklerini düsünmüslerdir; böylece,Türklerle Kürtler arasındaki ittifakın temeli sarsılmıstır. Bundan sonra, bazı Kürtmilliyetçileri yurtdısında Türkiye Cumhuriyeti'ne karsı Ermeni Tasnak Örgütü ileittifak olusturmaya yönelecekler, ancak bu düsünceyi halklarına benimsetmekte fazlabasarılı olamayacaklardır.
Özet (Çeviri)
This study examines the inter-relations of the Kurds and the Armenians, the twopeoples who lived together for centuries on the same land in the last century of theOttoman Empire and the establishment period of Turkish Republic. The aim of thestudy is to put forward how the relations developed between the two peoples of theEastern Anatolia, one of which was Muslim and the other Christian, considering thepolitical developments experienced in 19th century and early 20th century, when anempire had collapsed but at the same time the foundations of a new state were laid.In this scope, apart from the sources written by Turkish, Kurdish and Armenianauthors, notes of the travelers coming into Anatolia from various countries andstudies of the researchers from various countries have been used. Since theinformation presented in the mentioned sources could contradict with each otherdepending on the ethnic identity and/ or political view of the author, significance hasbeen attached to comparisons among different sources. At the end of the study, it hasbeen observed that sometimes religion, sometimes external forces and sometimessocio-cultural ties and common interests could play a more important role indetermining the relations among ethnic groups within the same boundaries; and thata state cannot be considered free from its domestic developments as well asinternational economic and political developments. The Armenians, who were the?loyal nation? of the Ottoman State, constituted a problem accompanied by theefforts of the Christian missionaries acting parallel to the interests of great states; andthe developments experienced caused Armenians and their Muslim neighbours, theKurds, to take opposite sides. While the occupation of the country by the Christianstates was on the agenda, especially in the face of the Armenians who were suspectedof cooperating with Russia, the Kurds identifying themselves more with theirMuslim character rather than their ethnic identities at that period acted first on theside of the administrators of Ottoman State and then those of Turkish Republic.However, as the religion became less significant and nationalism came to the fore,Kurds (as it was the case in the Ottoman period) thought that they had lost theirpriority of being a part of the ?sovereign nation?. Thus, the foundations of thealliance between the Turks and the Kurds would be weakened. Later, some Kurdishnationalists would start to establish an alliance with the Armenian TashnakOrganization abroad against Turkish Republic. However, they would not be muchsuccessful in imposing that thought on their own people.
Benzer Tezler
- Türkiye'nin jeopolitik öneminden kaynaklanan bölücü terör hareketleri ve devletin aldığı tedbirler
The Divisive terror movement that springed from the geopolitically impor tance of Turkey and the precautions that goverment got
YÜCEL ATİLA ŞEHİRLİ
Doktora
Türkçe
1999
Türk İnkılap Tarihiİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL CİHAN
- Kemal Tahir'in romanlarında tarih ve toplum
History and society in Kemal Tahir's novels
ÖZLEM FEDAİ (DURMAZ)
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER
- The establishment of art history as a discipline in Turkish universities (1870s-1960s)
Sanat tarihinin bir disiplin olarak Türkiye'deki üniversitelerde kuruluşu (1870'ler-1960'lar)
VERDA BİNGÖL
Doktora
İngilizce
2023
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ