Erken osmanlı dönemi renkli sır tekniği ve yeni yorumları
Cuerda seca technique at the early ottoman period and it's new comments
- Tez No: 231441
- Danışmanlar: PROF. DR. SİTARE TURAN BAKIR
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Renkli sır tekniğinin özelliği, süslemenin renklendirilmiş sırlarla yapılması ve konturlarında sırların birbirine karışmasını engelleyecek şekilde bitkisel yağ ve manganez karışımı kullanılmasıdır. Bu teknikle uygulanılması çok zor olan mozaik çinilerin etkisi, tek bir yüzeyde verilmiştir. Tekniğin verdiği kolaylıkla yoğun ve zor desenler kolaylıkla işlenmiştir.İslam mimarisinde Timuriler (1370-1404), Safavîler (1507-1722), Baburiler (1526-1858), Kacar Hanedanı (1779-1925) dönemlerinde ve Anadolu'da 15-16. yüzyıl Osmanlı eserlerinde kullanılmıştır. Renkli sır tekniğinde çinilerle bezeli yapılar, erken dönemlerde imparatorluğun ilk başkentleri olan Bursa ve Edirne'de toplanmıştır. İstanbul'da ise 16. yüzyılın ikinci yarısına kadar olan yapılarında görülür. Osmanlı çini sanatında ilk olarak Bursa Yeşil Camii'de (1424) görülen renkli sır tekniği, son ve en başarılı örneklerini İstanbul Şehzade Mehmed Türbesi'nde (1548) vermiştir. 16. yüzyılın ikinci yarısında Mimar Sinan'ın eserlerinde çiniyi yoğunlukla tercih etmesi, daha seri ve kaliteli olarak üretilebilen sır altı tekniğinde çinilere talebi arttırmış ve böylece renkli sır tekniğinde çinilerin üretimi sona ermiştir.Eser metninin uygulamalarında öncelikli olarak orjinallerden birebir örnekler çalışılmış, bunların ışığında yine klasik motifler ve renkler kullanılarak desen açısından yeni tasarımlar yapılmıştır. Desen tasarımlarında, özellikle İran'da Safavî Dönemi çinilerinde çok kullanılmasına karşın Osmanlı çini sanatında pek rastlanmayan hayvan figürleri ve bitkisel motifler birarada kullanılmıştır. Çiniler dekoratif olduğu gibi aynı zamanda kullanılabilir eşyalar olarak tasarlanmaya çalışılmıştır. Çinilerin kesme ve oymaları su jeti adı verilen basınçlı su ile birlikte kum püskürten bilgisayarlı sistemle yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The characteristic of the cuerda seca technique is that the decoration is made using colored glaze and a mixture of vegetable oil and manganese is used to prevent commingling of glazes at contours. The effect of mosaic tile, which is quite difficult to apply with this technique is given in one single surface. Dense and difficult patterns have been processed simply as facilitated by using this technique.The technique was first used in the Islamic architecture during the reign of Timuri?s (1370-1404), Safavî?s (1507-1722), Baburi?s (1526-1858), Kacar Dynasty (1779-1925) and in the Anatolia, in Ottoman artworks in the 15th to 16th centuries. Buildings decorated with ceramic wall tiles were concentrated in Bursa and Edirne, the early capital cities of the Empire. In İstanbul, the tiles are seen in the buildings until second half of the 16th century. The cuerda seca technique, first seen in the Green Mosque of Bursa in the Ottoman ceramic tile arts (1424) has given its last and most successful examples in Şehzade Mehmed Tomb in İstanbul (1548). The preference of Mimar Sinan in favor of ceramic tiles in performance of his artworks increased the demand for underglaze technique which yielded a faster production of higher quality tiles, resulting in the production of tiles using cuerda seca technique.In the application of the artwork text identical samples of the originals were studied first and in the light of these studies new patterns were designed using classical motifs and colors. During the designing phase, animal figures and herbal motifs were used together, which were frequently used on the tiles produced in Iran during the Safavî Period, although used rarely in the Ottoman tile arts. The tiles were designed to be usable articles in addition to being decorative objects. Cutting and engraving operations on tiles were performed using a system called water jet, which sprays sand mixed with water.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Erken Osmanlı mimarisinde renkli sır tekniğindeki çiniler(1300 ? 1453)
Tiles of coloured glaze in the early Ottoman architecture
NİLGÜN CURA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. ALİ OSMAN UYSAL
- Bursa Yeşil Cami çinileri
Bursa Green Mosque tiles
ELİF TERZİ DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN UYSAL
- Erken Osmanlı Dönemi çini ve taş malzeme üzerinde hatayi motifi: Bursa ve Edirne yapıları üzerinde inceleme
Hatayi motif on the Early Ottoman tiles and stone material: Analysis on the architectural structures of Bursa and Edirne
NURŞİN DEĞERBİLİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiTürk Sanatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK MÜLAYİM
- Erken Osmanlı çinisinde sarı
The colour yellow in the early Ottoman art of tile
SONGÜL ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
El SanatlarıSakarya ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Bölümü
YRD. DOÇ. DR. AHMET SACİT AÇIKGÖZOĞLU