Türk resminde 'deniz'
'The sea' in the Turkish painting
- Tez No: 231751
- Danışmanlar: PROF. NEDRET SEKBAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Deniz, Dalga, Tema, Pitoresk, Peyzaj, Fon, Empresyonizm, Renk, Sea, Wave, Theme, Picturesque, Landscape, Fund, Impressionnism, Colour
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Resim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Batı sanatında rönesansa ait, bir kaç eserde sığ su betimlemelerinde, figürün suyla olan ilişkisinde, bazı gemi, liman tasvirlerinde, alegorik rıhtımlarda (17. yüzyıl'da) ve akabindeki süreçte ressamların romantik eğilimlerle yapmış oldukları resimlerde (19. yüzyıl'da) deniz ön plana çıkmaya başlamış ve konu olarak belirdiği farkedilmiştir. Romantizm ile birlikte sanatçının konu bakımından kendi tercihlerini yapabilmesi, denizle kurduğu bağı güçlendirmiştir.Gericault, Turner, Monet, Sisley, Böcklin, Homer, Casper David, Hokusai resimlerinde denizi tema olarak farklı ifade biçimleriyle ele alan ressamlardan bazılarıdır.Deniz (manzara resmi dahilinde) Türk resmi gelişim süreci içerisinde, hayli ele alınmış bir konudur. Minyatür sanatçılarından, asker ressamlara, 14 kuşağı izlenimcilerinden D Grubu sanatçılarına ve 1950 sonrası ressamlarından, günümüzde yaşayan ressamlara kadar denizle kurulan bağ ortaya çıkan eserlerde yerini almıştır. Bazı resimlerde deniz, peyzaj içerisinde fon görevi üstlenmiştir. Bazı resimlerde ise dalganın biçiminden yola çıkılarak resmin esas konusunu deniz oluşturmuştur. Gemi tasvirleri, deniz savaşları, fırtınalı havanın denize etkisi, açık deniz, deniz ve kıyı ilişkisi, deniz kıyısında yer alan figürler ve yaşamları... Bütün bu açılımlar deniz resminin temelini oluşturan öğelerdir.İstanbul'un pitoresk ve romantik bir şehir olduğu dikkate alındığında peyzaj resmi içerisinde deniz, ressamın uğrak yeri olmuştur. Özellikle öne çıkan deniz resimlerini ve ressamları göz önüne aldığımızda, minyatürlerde yer alan ve düz bir şekilde işlenen su betimlemeleri, fon olmaktan öteye geçememiştir. Minyatürlerde denizi temsilen genellikle mavi renk kullanılmıştır ve Osmanlı kayık tasvirleriyle birlikte dalgayı, suyu temsilen çizgisel hareketlere yer verilmiştir.Asker ressamların gördüğü nesneyi üç boyutlu çizme çabaları ve tarihi sahneleri tasvir etme girişimleri ön planda olmuştur. Bu durum minyatürlerdeki denizin fon özelliğinden uzaklaşmaya, anlatımcılığa kayan ve denize bir kişilik kazandıran gelişmelere yataklık etmiştir. Hoca Ali Rıza, Halil Paşa, Diyarbakırlı Tahsin, Şeker Ahmet Paşa, Osman Nuri Paşa döneminin asker ressamlar kuşağı içerisinde deniz konusunda eserler üretmiş sanatçılardan bazılarıdır. Bu sanatçıların yanı sıra İstanbul, 18. yüzyıl sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar pek çok yabancı ressamın ilgisini çekmiştir. Aivazovsky, Melling, Hilair, Preziosi, Zonaro, Mango, Brest ve daha bir çok sanatçı bu şehirden suluboya, gravür, desen, yağlıboya tekniklerinde deniz içerikli çalışmalar yapmışlardır.Bir liman sabahın erken saatlerinde uyanışını konu alan resmiyle Fransa'da izlenimci resmin ortaya çıkmasının öncüsü sayılan Claude Monet, empresyonizme uygun olan yansımaları, kıpırtıları, renk ve ışık değişimlerini suda aramış, konu olarak cazip değerler taşıması bakımından denizi tercih etmiştir.1914 Kuşağı ressamlarından Hikmet Onat, Nazmi Ziya, Ruhi Arel, İbrahim Çallı, Namık İsmail özellikle İstanbul'un doğasından yola çıkarak empresyonist etkide peyzajlar yapmışlardır. Bu peyzajların bazılarında deniz, fon ve uzakta mekanı betimleyen unsur olarak kullanılmış, bazılarındaysa kayıklarla örtüşen deniz, kentin görünümünü derinleştiren ve anlamlı kılan simgelere dönüşmüştür. Liman, deniz ya da kayıklar gündelik hayatın canlılığı içerisinde peyzajın konusu haline gelmiştir.Müstakil Ressamlar'ın ve D Grubu sanatçılarının konuları ve üslupları bakımından gösterdikleri farklılıklar, deniz temasına da yansımıştır. Deniz konusu fazla ele alınmadığı gibi, peyzajlarda fon olmaktan da öteye geçememiştir. Liman Ressamları ve Yeniler Grubu ise denizi daha çok toplumsal içeriğiyle ele almışlar, figür ağırlıklı resimler yapmışlardır.1950 sonrası ve günümüzde denizin fon olarak yalın ve düz bir şekilde ya da soyut geometrik formlara dönüştürülerek kullanıldığı pek çok peyzaj resmi yapıldığı gibi denize tema olarak yaklaşan sanatçılar da bulunmaktadır. Özer Kabaş, Devrim Erbil, Ömer Uluç, Mehmet Güleryüz, Nedret Sekban denizi tema olarak ele almış günümüz ressamlarından bazılarıdır.
Özet (Çeviri)
In the western art regarding renaisance, there were a few shallow water portrayals where the relationship between the figure and water, in some ship harbour descriptions, allegorical docks (in 17th century), then in the coming years where the the artists showed more romantic tendencies in their drawings (19th century) sea became the major theme of the paintings. With romantism the artists? choices fo topics strengthen their relation with sea.Gericault, Turner, Monet, Sisley, Böcklin, Homer, Casper Freidrich David, Hokusai are some of the artists who presented sea with different themes in their work.Sea (in the context of landscape painting) has been frequently worked by Turkish artists. Sea was given its value in the paintings of all artista from miniature artists, to martial painters, from 14th generation impresionnests to D group artists and from 1950?s artist to the present painters. in some of the paintings sea was used as background whereas in other paintings sea was chosen as the major concept starting from shapes of waves. Ship portrayals, sea wars, and effect of storm weather on sea, open sea, sea and coast relation, figures by the seacoast and their habitat. All these developments posses the main components of sea paintings.Considering Istanbul as a romantic and picturesque city, sea has played an important role in the landscape paintings. Regarding the sea paintings and their painters, sea which has been studied very plainly in the miniatures have not gone any beyond being a ground colour. In the miniatures, blue is usually used to represent the sea, and in the description of Ottoman boats, linear movements are used to represent the waves of the sea.Martial painters? effort of drawing the objects in 3 dimensons and thier attempt to describe historical scenes have always been in the first place. This led to the fading out of sea from ground colour in miniatures, and sea having more characteristic role and expressionistic perspective. Hoca Ali Rıza, Halil Paşa, Tahsin from Diyarbakır, Şeker Ahmet Paşa, Osman Nuri Paşa are a few of the martial painters who produced art with the theme of sea. Beside these artists Istanbul attracted many international painters from late 18th century up to early 20th century. Aivazovsky, Melling, Hilair, Preziosi, Zonaro, Mango, Brest and many other artists produced many paintings by watercolour, gravure, design, oil painting with sea theme.Claude Monet who pioneered the impressionistic art by his painting `the awakening of the harbour in the morning? looked for reflections which are compatible with impressionistic pallette, twitches, colour and light variations in water and therefore preferred sea since it posseses attractive values.Hikmet Onat, Nazmi Ziya, Ruhi Arel, İbrahim Çallı, Namık İsmail who are the 1914th generation painters produced landscape pictures of Istanbul?s nature under the influence of impressionism. In some of these landscape paintings, sea ıs used as the descriptive factor of background and the place, in some others sea overlapping with boats, turned into meaningful smbols which deepens the look of the city. Harbour, sea and boats became the subjects of landscapes pictures of daily life.Differences of independent painters and Group D artists in their subjects and their genre also influenced their themes of sea. Sea was not used as a major subject nor it was used more than being the ground colour of landscape paintings. Harbour painters and recent group used sea from its social content and worked on figurative paintings.After 1950s, there are artists who used sea as a plain background or sea was used by converting it to abtract geometrical forms in the picturesque paintings as well chosen as the main theme by some other artists. Özer Kabaş, Devrim Erbil, Ömer Uluç, Mehmet Güleryüz, Nedret Sekban are a few of the present painters who used sea as the main theme.
Benzer Tezler
- Türk resminde deniz
Başlık çevirisi yok
BERRİN İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Güzel SanatlarYeditepe ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. FEVZİ KARAKOÇ
- Türk resminde deniz hamamları
Sea baths in Turkish painting
BERNA TOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sanat TarihiBursa Uludağ ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELVAN TOPALLI
- Türk resminde 1900 sonrası manzara resimlerinde Deniz Teması'nın dönem,teknik ve üslup açısından ele alınması
After 1900 in Turkish painting Sea Theme in the views of the viewhandling in terms of technique and style
BURCU BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. İHSAN DOĞRUSÖZ
- Türk resminde bir ifade aracı olarak kolaj
Collage as a way of expression in Turkish painting
DENİZ GÜVENSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. NEDRET SEKBAN
- Türk resminde kırsal yaşam görünümleri ve toplumsal gerçekçilik
Rural life views in Turkish painting and social reality
HALİT TOPÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. HALİL CENK BEYHAN