Institutions and economic development: An analytic narrative approach to Turkish and Iranian cases
Kurumlar ve ekonomik kalkınma: Türkiye ve İran örneklerine bir analitik öyküleme yaklaşımı
- Tez No: 234790
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA DOĞRUEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 241
Özet
İran ve Türkiye ilk bakışta benzer siyasal ve ekonomik tarihsel deneyimler yaşadı. Özellikle Birinci Dünya Savaşı sonrasında iki ülke hem paralel kurumsal reform programları hem de ekonomik büyüme ve kalkınma performanslarıyla bir yakınsama sürecine girdiler. Ancak bu yakınsama, iki ülkenin 1980'li yıllarda tamamen farklı ekonomik kurumsal yapılara doğru evrilişleri ile birlikte sekteye uğradı. İşte bu tez, Iran ve Türkiye'nin ekonomik kurumlarının bu farklı dönüşümünü karşılaştırmalı bir analize tabi tutmaktadır. Çalışmada genel olarak kurumların toplumun genel yararı için oluşturulmadığı kabul edilmiş, hatta kurumsal yapılanma, kendileri için en uygun olan dengeleri kuran kuralları oluşturmak isteyen stratejik aktörler arasındaki bir yarışın ve ayrıca sürekli pazarlık sürecinin bir ürünü olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla kurumları anlamanın güç dengelerinin dinamiklerini çözümlemeye bağlı olduğu yaklaşımı benimsenmiştir. Bu bakış açısından yola çıkılarak ise, (Kurumsal) Patikaların Çarpışması (CoP), adı ile yeni bir çerçeve önerilmiştir. CoP yaklaşımı ile (1) politik ve ekonomik kurumlar arasında amansız bir korelasyonun varlığı; (2) formel kurumların inşa edildikleri temeli oluşturan informel kurumların önemi; ve (3) farklı kurumsal patikaların karşılıklı-evrimsel etkileşiminin birbiri üzerinde dönüştürücü etkisi vurgulanmıştır. Bu çerçeveden, İran ve Türkiye örneklerine bakıldığında iki ülkenin İkinci Dünya Savaşı sonrası farklı siyasal kurumsal yapılara doğru evrilmesi, 1980'lerle başlayan ıraksama ve ekonomik kurumların farklı dönüşümünün altında yatan temel nedenlerden biri olarak öne sürülmüştür. Buna bağlı olarak, formel ekonomik kurumların Iran'da siyaseten kudretli aktörler arasında yapılan özel kontratların, Türkiye'de ise kamu politikasını etkileme yarışının ürünleri olarak doğdukları; bu süreçlerin Iran'da siyasi kurumsal yapısı nedeni ile sadece limitli oranda yeniden dağıtımcı rantlarla desteklendiği, Türkiye'de ise oyların aynı zamanda kredibilitesi yüksek tehditler de oluşturabilmesi nedeniyle yaygın yeniden bölüşümsel rantlar ile desteklendiği tartışılmıştır. Bu süreçlerin sonuçları da dolayısıyla işleyişleri gibi farklı olmuş; Iran'da arızi (de facto) güce sahip gruplar kanuni (de jure) siyasi güce de erişmek istemiş ve bu gücün süreğenliğini garanti altına almak için ekonomik kurumları da bu doğrultuda değiştirmiştir. Farklı, hatta çelişkili taleplerin tümünün kısmi de olsa karşılanmaya çalışıldığı Türkiye'de ise ekonomik kurumlar birdenbire dönüşmemiş, kademeli bir şekilde değişmiştir.
Özet (Çeviri)
Iran and Turkey historically had outwardly similar politoconomic experiences. Particularly after the World War I there were both similar institutional reform programmes on the two countries? agendas and convergence in their economic growth and development levels. However, this convergence came to a standstill with their picking of totally diverse economic institutions in 1980s. This thesis attempts to provide an analysis of this diverse transformation of economic institutions. It is generally assumed in the study that institutions are not typically chosen for the general benefit of society as a whole. Rather, institutional building is analysed on the basis of a contest and continuous bargaining among hegemonic actors, who seek to establish rules that structure the outcomes to those equilibria most favourable to them. Thus the view that understanding institutions requires understanding the dynamics of power balances is adopted. Yet, an extension namely the Clash of Paths (CoP) is introduced, within which (1) the inexorable correlation between political and economic institutions; (2) the importance of informal institutions as the foundation on which formal institutions are built; and (3) transformatory effect of co-evolutionary interaction of different institutional paths are highlighted. For the cases of Iran and Turkey it is concluded that post-World War II divergence between political institutional structures of these countries emerged as a major underlying reason behind dissimilar formation of economic institutions in the 1980s. In view of that, formal institutions in Iran is argued to emerge as the products of private contracts that included limited redistributive rents and as the outcomes of competition over influencing the public policy making in Turkey where votes meant credible threats on the part of the masses and led to considerable redistributive rents. As a result, in Iran groups with de facto political power wanted to capture de jure political power and transformed the economic institutional structure in a way that would facilitate the sustainability of the newly formed political institutional structure, whereas in Turkey mediation of different demands led to shifts rather than switches in the economic institutional structure.
Benzer Tezler
- Gelişmekte olan ülkelerde teknoloji politikalarının belirlenmesi ve Türkiye'deki durum
Technology policies in developing countries and the situatiın in Turkey
MEHPARE BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMühendislik Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUFAN V. KOÇ
- İstanbul konut alanlarında mekansal sürdürülebilirlik
Başlık çevirisi yok
SEDA KUNDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALE ÇIRACI
- Cultural heritage circular governance for the integrated conservation of historic cities: The case of the Medina of Munis
Tarihi şehirlerin bütünleşik korunmasına yönelik kültürel miras'ın döngüsel yönetişimi: Tunus Medine örneği
YASMINE TIRA
Doktora
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık, Planlama ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU
- Sürdürülebilir kalkınma amaçlarının kurumsal araştırma geliştirme stratejilerine ve süreçlerine göçerimi
Deployment of sustainable development goals into corporate research and development strategies and processes
CEMRE SU DOĞUELLİ ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeDokuz Eylül ÜniversitesiToplam Kalite Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN KAPUÇUGİL İKİZ
- Bulanık AHP ve bulanık TOPSIS yöntemlerinin kalkınma ajansları değerlendirme kriterleri analizinde kullanımı
Using fuzzy AHP and fuzzyTOPSIS methods for the analysis of development agencies evaluation criteria
LOKMAN PİRİM