Kentsel mekan algısında yapay aydınlatmanın kullanımı ve kent imajı ile ilişkilendirilmesi
The effects of artificial lighting on perception of urban spaces: Illumination and urban image
- Tez No: 238178
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİYE YENEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kentsel mekan algısı, kent imajı, yapay aydınlatma, mekan sentaksı, Perception of urban space, urban image, artificial lighting, space syntax
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Mekanı deneyimlemek genel hatları ile gündüz mekan kurgusu üzerinden geliştirilen yaklaşımları içermektedir. Ancak kentlerin gece ve gündüz yaşayan yapılar olduğu gerçeği gözönünde bulundurulduğunda gün ışığına ek olarak yapay aydınlatma kavramının da bu kurgu içerisinde ötelenmiş bir şekilde yer aldığı farkedilmiştir. Gece kentlerin anlaşılabilir kılınması, zihinlerde tanımlanması, mekansal organizasyonun yaratılması yapay aydınlatma ile sözkonusu olabilmektedir.?Kentsel Mekan Algısında Yapay Aydınlatmanın Kullanımı ve Kent İmajı ile İlişkilendirilmesi? adlı bu çalışma, kentsel ölçekli yapay aydınlatmanın, mekansal algı üzerindeki etkilerini, kentsel imaj odaklı incelemektedir. Çalışmanın amacı, kentsel aydınlatma tasarımı süreci için, kentsel mekanlarda gece aktiviteleri üzerinde etkili olabilecek değişkenleri tanımlayarak bir analiz çerçevesi oluşturmaktır.Çalışma alanı olarak belirlenen Beyoğlu Bölgesi; gece ayrışık bir mekan olan Galata Kulesi ve çevresi, gece işlevsiz bir mekan olan Kıyı Bölgesi (Sali Pazarı ve Perşembe Pazarı), hem gece hem gündüz dinamik bir mekan olan İstiklal Caddesi ve Çevresi olaraküç alt bölgeye ayrılmaktadır. Çalışma alanının seçilmesinde İstanbul'un stratejik bir parçası olan Beyoğlu bölgesinin karma ve dinamik yapısı etkili olmuştur.Araştırmanın yaklaşımı kentsel mekan algısı üzerinedir ve bu yaklaşım algılama sürecinin yaya hareketleri ile olan ilişkisini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, Mekan Sentaksı (Space Syntax) temel mekansal analiz yöntemi olarak kullanılmıştır. Mekan sentaksı yöntemi ile elde edilen aks haritaları, tüm değişkenleri bütünleştirmek için bir altlık olarak kullanılmıştır. Yaya hareket dokusu bağımlı değişken; kentsel imaj öğeleri, gece arazi kullanım dokusu, aydınlık düzeyleri ve bütünleşme değerleri bağımsız değişkenler olarak alınmıştır.İstanbul Beyoğlu Bölgesi'nin gece yaya hareketleri ve bütünleşme değerleri, aydınlık düzeyi değerleri, akslara göre imaj öğelerinin dağılımı, gece arazi kullanım dokusu arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak için lineer regresyon analizi uygulanmıştır. Sonuçlar değişkenler arasında güçlü bir ilişki olduğunu göstermiştir (Uyumlaştırılmış R Kare: 0.50-0.70). Beyoğlu Bölgesinde sokak aydınlatmalarının gece yaya hareketleri üzerinde etkili olabilecek faktörlerden biri olduğu çalışmanın sonucudur.Bu çalışma kentsel aydınlatma master planının geliştirilmesi için bir analiz yöntemi olarak tanımlanabilir. Sonuç olarak; araştırmanın bulguları, 2010 Avrupa Kültür Başkenti olan İstanbul'un gece yüzünün ön plana çıkartılmasında önemli bir girdi olarak değerlendirilebilir.
Özet (Çeviri)
The subject of the study named, ?The Effects of Artificial Lighting on Perception of Urban Spaces: Illumination and Urban Image?, explores the effects of urban scale artificial lighting use in spatial perception process focusing on the night time city image. The aim of the study is to define the analytical framework for the urban lighting design process with defining possible effects of variables on the levels of activity during night time urban spaces that have been researched.?Beyoğlu Region? has been selected as the case study area. It is divided into three subdistricts: Galata Tower Region, as an isolated place in night time, Waterfront, namely Perşembe Pazarı and Salı Pazarı, as a non-functional place during night time, İstiklal Street and its surroundings as a dynamic place during day and night. The reason to choose this area is that Beyoğlu region is a strategic part of Istanbul with its complex and dynamic structure.The research is based on the perception of urban spaces and emphasizes that perception process is related to pedestrian movements. Within this context, Space Syntax Theory is used as the fundamental spatial analysis method. An axial map is created by using space syntax application to form a basis to integrate all variables. The pedestrian movements pattern is taken as a dependent variable and urban landmarks, night-time land use, illumination values and integration values are taken as an independent variables.Linear regression analysis is applied to reveal the relationships between levels of integration, measured illuminance values, range of landmarks on each axises, night time urban land use and night time pedestrian movement in Beyoğlu District of İstanbul. Results showed that there is a strong correlation between the variables. (Adjusted R Square: 0.50 - 0.70). The results concluded that the street lighting in Beyoğlu area is one of the important factors which effecting the pedestrian movements at night-time.This study can be defined as an analytical step of urban lighting master plan. Ultimately, this research?s findings can provide valuable input in developing the nightscape of İstanbul as 2010 European Capital of Culture.
Benzer Tezler
- Çok katmanlı kentlerde kimlik sorunsalı: Palimpsest bir kentsel alan olarak Ulus örneğinin incelenmesi
Identity problematic in multilayered cities: İnvestigating the case of Ulus as a palimpsest
ZEYNEP ERÖZKAN ARUSOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Fiziksel ve işlevsel çekim noktalarının kentsel güvenlik algısına etkisi: İstanbul-Balat örneği
The effect of physical and functional points of attraction on urban security perception: The case of Istanbul-Balat
ELİFSU ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- MÖ 4. ve MÖ 3. binyılda Batı Anadolu kıyı yerleşimlerinde mekân kavramı ve mekânsal dönüşüm
The concept of space and spatial transformation in the coastal settlements of Western Anatolia in the 4th and 3rd millennia BC
HAZAL ALTAY
- Mekan simülasyonu araçlarının öğrenci-eğitimci iletişimi üzerindeki etkisi: Mekan algısı perspektifinden bir değerlendirme
The influence of spatial representation tools on student-instructor communication: A case study on environmental perception
MURAT ÇEVİKAYAK
Doktora
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU ÇUBUKÇU
- Kentsel kimlik algısının kullanıcılar üzerinden değerlendirilmesi: Diyarbakır Suriçi ve Eski Mardin kenti merkezi karşılaştırması
Evaluation of urban identity perception on users:Comparison of Diyarbakir Suriçi and OldMardin city center
SENEM DİLEM GÜNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkDicle ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEVRİM TÜRKAN KEJANLI