Seka I. Kağıt Fabrikası'nın mimari analizi ve çağdaş hayata adaptasyonu için öneriler
Architectural analysis of Seka I. Paper Factory and suggestions for adaptation to modern life
- Tez No: 238677
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ELİF ÖZLEM AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü
- Enstitü: Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
19. yüzyılda Osmanlı sarayı ve ordusuna tekstil ürünleri üreten sanayi tesislerinin kurulduğu Kocaeli İli'nde, Cumhuriyet döneminde önceleri devletçilik politikaları çerçevesinde, ilerleyen dönemlerde ise özel girişim desteğiyle pek çok sanayi tesisi kurulmuştur. Sanayi, 20. yüzyılda Kocaeli'nin kentsel kimliğinin bir parçası haline gelmiştir.1936 tarihinde işletmeye açılan SEKA Selüloz ve Kağıt Fabrikaları Cumhuriyet döneminde Kocaeli'nde kurulan öncü iktisadi atılımlardan biridir. Kamu eliyle gerçekleştirilen SEKA Kağıt Fabrikaları kompleksi erken Cumhuriyet döneminde devlete ait diğer sanayi tesislerinde olduğu gibi, sadece üretim odaklı olmakla kalmayıp, ayrıca yer aldığı Kocaeli İli'nde eğitim, sağlık ve kültür amaçlı yapılarıyla da katkı sağlamıştır. SEKA Selüloz ve Kağıt Fabrikaları'nın faaliyetine 2005 yılında teknolojisinin yetersizliği gerekçesiyle son verilmiş ve mülkiyeti Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'ne devredilmiştir. Tesisin kentsel hayata yeniden katılımı konusunda, belirtilen tarihten bu yana çeşitli çalışmalar sürdürülmektedir.Geçmişe ait üretim ekipmanları/etkinlikleri ve bu amaçla oluşturulan mimari kompleksler tarihsel, mimari ve teknolojik önemleri çerçevesinde endüstri anıtı olarak nitelendirilmektedirler. SEKA kompleksine 1936 ? 1960 yılları arasında eklenen üretim yapıları ve servis birimlerinin büyük bölümü bu bağlamda 2005 yılında Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından endüstri anıtı olarak tescillenerek koruma kapsamına alınmıştır. Bu çalışmada mimari dokümantasyonu ilk kez hazırlanan Seka I. Kağıt Fabrikası tezin konusu olarak seçilmiştir. Fabrikada üretime özgü teknolojik terminoloji teknik terimler sözlüğü adı altında giriş bölümden önce verilmiştir.Çalışmanın birinci bölümünde, SEKA Selüloz ve Kağıt Fabrikaları Komplesinde yer alan Seka I. Kağıt Fabrikası'nın belgelenmesi ve korunması amacıyla tez kapsamında izlenen yöntemler tanıtılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde, endüstri mirası kavramı tanıtılarak Türkiye ve Dünya'da endüstri mirası olarak nitelendirilen yapıların koruma yaklaşımları örneklerle aktarılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde, Kocaeli SEKA Selüloz ve Kağıt Fabrikaları Kompleksinin tarihi, mimari ve teknolojik önemi vurgulanarak, koruma altına alındığı 2005?2009 yılları arasında fabrika alanında sürdürülen çalışmalar özetlenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde, 1936 tarihli Seka I. Kağıt Fabrikası'nın mimari analizi yapılarak, planlama anlayışı, cephe özellikleri ve yapım tekniği hakkında detaylı bilgilere yer verilmiştir. Bünyesinde hamur bölümü, üretim bölümü, ikmal bölümü, ambar gibi mekanları barındıran çelik yapım sistemindeki fabrikada fotografik tespitler yapılarak analiz çalışmaları tamamlanmıştır. Ünitenin 1/500 ölçekli vaziyet planı ile 1/200 ölçekli rölöveleri hazırlanmıştır. Çalışmanın beşinci bölümünde, fabrika yapısının koruma sorunları; kolon, kiriş, döşeme, çatı, duvar, doğrama, düşey sirkülasyon elemanları başlıkları altında incelenmiştir. Bu inceleme kolon, kiriş, döşeme ve çatı bozulmalarını gösteren analizler ve fotoğraflarla desteklenmiştir. Çalışmanın altıncı bölümünde, koruma altına alınan SEKA kompleksine ait 1936 tarihli I. Kağıt Fabrikası'nın uygun yeni bir işlevle kentsel hayata katılımı konusunda, mevcut mimari potansiyelini ve endüstriyel izlerini değerlendiren özgün yaklaşımlar geliştirilmiştir. Elde edilen veriler değerlendirilerek tesisin çağdaş hayata adaptasyonu için mimari etütler ve uygun ön mimari proje geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Kocaeli, where the industrial plants which produced textile fabrics for Ottoman palace and army were established in the 19th century, has become one of the important industrial cities of Turkey during the Republican Period via industrial plants established by the government and private sector. Industry has become a significant part of the urban identity of Kocaeli in 20th century.SEKA Cellulose and Paper Complex is one of the pioneer plants which have been established in 1936 at Kocaeli during Republican Period. SEKA Paper Factory that has been established by the government not only focused on production, but also contributed to the education, health and cultural facilities in Kocaeli province like other industrial complexes belong to the early Republic. SEKA Cellulose and Paper Factory were closed in 2005 by the reason of lack of technology. The ownership of the complex has been transferred to the Kocaeli Metropolitan Municipality. Studies about the participation of the complex to the urban life have been going on since then.Production equipments/activities belonging to the past and the architectural complexes which include these equipments/activities are described as industrial monuments within the framework of their historical, architectural and technological importance. Within this context, the units added to the SEKA complex during 1936 and 1960 are taken under conservation by Culture and Nature Conservation Board in 2005. Seka I. Paper Factory was selected as the theme of the thesis that has been architectural documented firstly. Glossary of technical terms specific to the technical terminology has been given before the introduction.At the first part of the study the methods about the documentation and preservation procedures of SEKA I. Paper Factory in SEKA Cellulose and Paper Complex have been introduced. At the second part the preservation approaches of the monuments marked as industrial heritage in Turkey and the World have been illustrated by introducing the concept of industrial heritage. At the third part of the study, historical, architectural and technological importance of Kocaeli SEKA Cellulose and Paper Complex have been highlighted, and the studies that have been conducted at the complex between the years 2005?2009 have been summarized. At the fourth part, the architectural analysis of the SEKA I. Paper Factory (1936) has been prepared; the detailed information about the planning organization, façade features and construction techniques of the factory has been introduced. The factory consists of paper pulp, production and supply units. The photographic surveys of each unit have been prepared. The 1/500 and 1/200 scaled drawings of the factory have been completed. At the fifth part, preservation problems of the structure have been examined under the titles of columns, beams, floor, roof, walls, joinery, and vertical circulation elements. This review has been supported by analysis and photos that display the deteriorations at the columns, beams, floor and roof. At the sixth part, authentic approaches considering the industrial signs and architectural potential of SEKA I. Paper Factory have been developed. The data were evaluated for plant adaptation to contemporary life and the appropriate pre-architectural project have been prepared.
Benzer Tezler
- Yeniden işlevlendirme kapsamında bir endüstriyel miras örneği olan Seka Kâğıt Müzesi'nin iç mekân analizi
An industrial heritage example within the scope of re-functionalization: Seka Paper Museum interior design analysis
NİHAN KONAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve DekorasyonKocaeli Üniversitesiİç Mimarlık Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. DİDEM ERTEN BİLGİÇ
- Roma dönemi nikomedia sikkelerinde tapınak betimleri
Representations of temples on roman period coins from nicomedia
NİHAT TEKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Arkeolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- Türkiye selüloz ve kâğıt fabrikaları işletmelerinin (SEKA) Türkiye ekonomisine katkıları (1970-1990)
Contributions of Turkish cellulose and paper factories (SEKA) to Turkish economy (1970-1990)
YAVUZ USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiKocaeli Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN YARDIMCI
- Cumhuriyet dönemi kâğıt sanayi (1923-1973)
Turkey's paper industry in the Republican era (1923-1973)
MEHMET TUĞTİGİN ŞEN
Doktora
Türkçe
2022
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET AYSAL