Tren çizelgelemesi problemi
Train scheduling problem
- Tez No: 244037
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ulaşım, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu çalışmada tren çizelgelemesi problemi üzerinde durulmuştur. Pratikteki uygulamada tren çizelgelemesi insanlar tarafından elle yapılmaktadır ve bu durum genelde alt optimum çizelgeler üretilmesine yol açmaktadır. Alt optimum çizelgeler demiryollarındaki hizmet düzeyinin düşmesine, yatırım ve işletim maliyetlerinin artmasına sebep olmaktadır. Bilgisayar temelli karar destek sistemlerinin kullanımıyla daha kaliteli çizelgeler üretilebilmesinin ve böylece demiryolu işletiminin hizmet düzeyinin ve ekonomik verimliliğinin arttırılabilmesinin mümkün olduğu vurgulanmıştır. Çalışmada öncelikli olarak tren çizelgelemesi problemi ile ilgili geniş bir literatür araştırmasına yer verilmiştir. Tren çizelgeleme etkinlikleri, kendi içerisinde taktik düzeyde çizelgeleme ve operasyonel düzeyde çizelgeleme olarak ikiye ayrılmaktadır. Taktik düzeyde çizelgeleme, dönemsel olarak hazırlanan işletim planının parçalarındandır. Operasyonel düzeyde çizelgeleme ise işletim sırasında meydana gelen gecikmeler sonucu işletim planından sapan sistem için yeniden bir işletim planı yapılmasıdır. Literatür araştırmasında taktik ve operasyonel çizelgeleme arasındaki farklılıklara ve bu farklılıkların bilgisayar destekli çizelgeleme modellerinin oluşturulması üzerindeki etkilerine değinilmiştir. Son bölümde, hayali bir hatta operasyonel çizelgeleme konusunda sayısal bir uygulama yapılmıştır. Çizelgeleme problemleri kombinatoryel problemler olduklarından, problem boyutu büyüdükçe çözüm süresinin kabul edilemez seviyelere ulaşması, bilgisayar destekli tren çizelgelemesinde karşılaşılan ve üstesinden gelinmeye çalışılan en önemli sorundur. Yapılan uygulamada tamsayı programlaması şeklinde formüle edilen problem için sezgisel bir indirgeme algoritması geliştirilmiştir. Bu algoritmanın geliştirilmesinde, günlük işletimde operasyonel çizelgelemeyi elle gerçekleştirmekte olan tren dispeçerlerinin karar davranışlarının modellemesinden faydalanılmış; ayrıca algoritmanın verdiği sonuçlar bu matematiksel modelin verdiği sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Sonuçta, ele alınan hatta, modelin 5 ? 6 saatlik zaman penceresi içerisinde iki yönde toplam 8'e kadar tren içeren problemlerde dispeçerlere göre daha iyi çözümleri kabul edilebilir süreler içerisinde ürettiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This study is focused on train scheduling problem. In practice, train scheduling is done by humans by hand. This usually leads to suboptimal decisions, reducing level of service and cost ? effectiveness of rail transport. It is emphasized that use of computer ? based decision support systems may lead to higher ? quality decisions, which would enhance the level of service and economical efficiency of rail transport. In this study, a comprehensive survey of literature about train scheduling was done. Train scheduling is separated into two sub ? categories: Tactical scheduling and operational scheduling. Former involves preparing timetables that are valid for a pre ? determined period. Latter is generation of new schedules in case of real ? time delays. In the literature survey, differences between them and their effects on scheduling models was searched. In the last part, a numerical example on a hypothetical line was solved. Since scheduling problems are combinatorial problems, a huge increase of solution time with increasing problem size is a frustrating factor, so a heuristic problem reduction algorithm is devised for the integer programming model. This algorithm is based on mathematical modeling of decision behaviours of train dispatchers, who, in practice, do the operational scheduling by hand. Also, results of the integer programming model solution were compared to those produced by this mathematical model. It was seen that, the model can produce better results than train dispatchers do in a reasonable duration, for a traffic of up to 8 trains in two directions within 5 ? 6 hours of time window.
Benzer Tezler
- Planning of train movements in single track railways
Tek hatlı demiryollarında tren hareketlerinin planlanması
GÖKÇE AYDIN
Doktora
İngilizce
2015
UlaşımYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL ŞAHİN
- Toplu taşıma hareket çizelgelemesi optimizasyonu: Hipotetik bir sistemde karma tam sayılı programlama örneği
Public transportation scheduling: A mixed-integer programming example on a hypothetical system
MUSTAFA MEHMET BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeGazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH SÜREYYA ERSOY
- Raylı sistemlerde ve teleferiklerde personel çizelgeleme uygulamaları ve yeni model önerileri
Personnel scheduling applications and new model suggestions in rail systems and cable cars
MUHAMMED ABDULLAH GENÇER
Doktora
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKırıkkale ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAMER EREN
- Integration of facility location and layout of intermodal transportation system with scheduling
Çok modlu taşıma sistemlerinde bütünleşik tesis tasarımı ve çizelgeleme problemi
GÜVEN KAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKoç ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Bölümü
DOÇ. DR. CEYDA OĞUZ
DOÇ. DR. METİN TÜRKAY
- A feasible timetable generator simulation modelling framework and simulation integrated genetic and hybrid genetic algorithms for train scheduling problem
Tren çizelgeleme problemi için bir olurlu tarife üretici benzetim modelleme yapısı ve benzetimle bütünleşik genetik ve melez genetik algoritmalar
ÖZGÜR YALÇINKAYA
Doktora
İngilizce
2010
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. G. MİRAÇ BAYHAN