Osmanlıların modernleşme sürecinde 'yeni bilim anlayışının' etkisi: Doğa felsefesi mi? fizik mi?
The effect of 'new science understanding' in the process of the Ottomans: Is it nature philosophy or phisics?
- Tez No: 249280
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN GAZİ TOPDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Eğitim ve Öğretim, Felsefe, Science and Technology, Education and Training, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
Osmanlıların Modernleşme Sürecinde ?Yeni Bilim Anlayışının? Etkisi: Doğa Felsefesi mi? Fizik mi? başlıklı bu Yüksek Lisans tezinin amacı, tarihsel bir soru ve sorun olan Batılılaşma serüvenimiz üzerine yeni bir değerlendirmede bulunmaktır.Bu amacın tam olarak ortaya konulması belki bir Yüksek Lisans tezinin sınırlarını aşıyor görünebilir. Ancak yine de dün ve bugün olduğu gibi gelecekte de tartışılmaya devam edecek gibi gözüken bu soruna belirli bir bakış çerçevesinde değerlendirmelerde bulunmak olasıdır. Nitekim bir giriş, üç bölüm ve bir sonuç olarak düzenlenene çalışmanın Tarihsel Arka Plan başlıklı Birinci Bölüm'ünde, Batı ve Doğu uygarlıklarında Modern ve Modernleşme kavramsallaştırmaları irdelenmiş, bu yapılırken Batı'da sırasıyla, Ortaçağ Rönesans, Reform, Aydınlanma ve Bilimsel Devrim süreçlerine karşılık, Doğu'da nelerin koşut olarak geliştirildiği veya hangi süreçlerin yaşandığı belirlenmeye çalışılmıştır. Aynı şekilde yine bu bağlamda, Batı'da gerçekleştiği kabul edilen bu süreçlerde ortaya çıkan toplumsal, kültürel, teknik ve bilimsel gelişmeler sorgulayıcı bir bakış açısıyla irdelenmiştir. Daha sonra Osmanlı Modernleşmesi başlığı altında özel olarak belirlenmiş üç dönem -Osmanlı Modernleşmesi ve Klasik Dönem İslam Dünyası'nda Doğu'nun ve Batı'nın Yaptığı Çeviri Faaliyetleri, Osmanlı Modernleşmesi ve Fatih Sultan Mehmet Dönemi, Osmanlı Modernleşmesi ve Lale Devri- bilimsel ve felsefi gelişmeler açısından aydınlatılmaya çalışılmıştır.Diğer taraftan niçin Batı uygarlıklarının gerisinde kaldık sorusuna yanıt ara-nırken de, tezin önemli bir bölümünü oluşturan Mehmed Emin Derviş Paşa ve Yeni Bilim Anlayışı başlıklı İkinci Bölü'nde ise XIX. yüzyılın önemli entelektüellerinden Mehmet Emin Derviş Paşa'nın Usûl-i Hikmet-i Tabiiye (Doğa Felsefesine Giriş) adlı yapıtı irdelenmiş ve içerik açısından, dönemin bilimsel bilgi düzeyi aydınlatılmaya çalışılmıştır. Söz konusu yapıt irdelenirken, özellikle eğitim alanında yapılan ve doğal olarak kültürlenme süreciyle de yakından ilişkili olan yenilikler irdelenmiş ve bu bağlamda yanıtlanması beklenen sorular aydınlatılmaya çalışılmıştır.Osmanlıların bilimsel çalışmalar açısından Batı karşısında XIX. Yüzyılda nasıl bir konumda olduklarını belirlemeyi amaçlayan Mehmed Emin Derviş Paşa'nın Bilimi Geliştirme Çabaları başlıklı Üçüncü Bölüm'de ise, Usûl-i Hikmet-i Tabiiye'de verilen bilgiler, çeşitli problemler açısından değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of my master thesis titled The Effect of ?New Science Under-standing? in the process of Modernization of the Ottomans: Is it Nature Philosophy or Physics? is carrying out a new evaluation on our Westernization adventure which is a historical question and problem.It may seem that to expose this purpose exceeds borders of a master thesis. However, it is also possible that to carry out evaluations on this problem, which seems to continue to be discussed in the future, in a particular point of view. In the first chapter titled Historical Background of the study containing one introduction, three chapters and one conclusion, conceptualization of modern and modernization in the Western and Eastern civilizations are examined, and what happened as parallel to the Western or which processes were experienced during Middle Ages Renaissance, Reform, Illumination and Scientific Revolution in the West, are tried to be determined. In this context, social, cultural, technical and scientific developments occurred in this process in the West are dealt in a questioning point of view. Three periods determined specifically under the title of Ottoman Modernization later ? Ottoman Modernization and Translation Activities made by the East and West in Classical Islamic World, Ottoman Modernization and the period of Fatih Sultan Mehmed, Ottoman Modernization and Tulip Period ? are tried to be enlightened in point of scientific and philosophical developments.On the other hand, while searching an answer for the question why we re-mained behind the Western civilizations, the work called Usûl-i Hikmet-i Tabiiye (Introduction to Nature Philosophy) by Mehmed Emin Derviş Paşa, who was one of the most important intellectuals of the XIXth century, is examined and scientific information level of the period is tried to be exposed in point of content in the second chapter titled Mehmed Emin Derviş Paşa and New Science Understanding. In examining the mentioned work, innovations closely connected with gaining culture process especially on education are examined and in this context the questions expected to be answered are tried to be explained.In the third chapter titled The Personal Efforts of Mehmed Emin Derviş Paşa in Developing Science, which aims at determining the statue of the Ottomans in scientific studies against the West, the information given in Usûl-i Hikmet-i Tabiiye are evaluated in point of various problems.
Benzer Tezler
- Fransız kaynakları ışığında Tanzimat Dönemi eğitimine Fransız etkileri
French effects on the education in Tanzimat reform era in the light of the French resources
EYLEM BOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL GÜVEN
- Osmanlı-Cumhuriyet Modernleşmesinde İki Özgürlük Kavramı
Two concepts of liberty in the Ottoman -Republician modernization
YILDIRAY OĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMAGÜL BERKTAY
- Tanzimat aydınları ve Said Halim Paşa'da medeniyet algısı
The perception of civilization in Tanzimat intellectuals and Said Halim Pasha
ŞEREF ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerPamukkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. ALİYAR DEMİRCİ
- Osmanlı modernleşmesi bağlamında yeni Osmanlılar hareketinin devlet ve hukuk anlayışı
The state and law understanding of the young Ottoman movement in the context of ottoman modernization
ELİF ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET EMİN RUHİ
- Modernleşme sürecinde Osmanlı'da koku
The modernization of fragrance in the Ottoman Empire
FATIMA NUR SARAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihKaradeniz Teknik ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN ERDİNÇLİ