Ekolojik ikilemlere ilişkin tutum, toplumsal sorumluluk ve yabancılaşmanın toplumsal değer yönelimi açısından incelenmesi
An analysis of attitudes towards ecological dilemmas, social responsibility, and alienation in terms of social value orientation
- Tez No: 250232
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Bölümü
- Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Bu çalışmada, yabancılaşmanın, ekolojik ikilemlere ilişkin tutumun ve toplumsal sorumluluğun toplumsal değer yönelimine bağlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek; böylece kendine yanlıların mı yoksa toplum yanlılarının mı toplumdan daha fazla uzaklaşmış hissettiklerini, toplumsal sorumluluk hissettiklerini ve ekolojik ikilemlerde ortak çıkar yanlısı olduklarını görmek amaçlanmıştır. Ek olarak, siyasal görüş ve cinsiyetin, sözü edilen durumlarda etkilerinin olup olmadığı; ekolojik ikilemlere ilişkin tutumun, toplumsal sorumluluğun ve yabancılaşmanın birbirleriyle ilişkileri ele alınmıştır. Bu doğrultuda %54.7'si kadın, %45.1'i erkek olmak üzere sağ (%43.2) ve sol (%56.8) siyasal görüşlerden 508 üniversite öğrencisine, sırasıyla Üç Baskın Toplumsal Değer Yönelimi Ölçeği, Ekolojik İkilemlere İlişkin Tutum Ölçeği, Dean'in Yabancılaşma Ölçeği, Toplumsal Sorumluluk Ölçeği, Middleton'ın Yabancılaşma Ölçeği ve Anomi Ölçeği uygulanmıştır. Katılımcıların %50.9'u kendine yanlı, %49.1'i toplum yanlısı olarak belirlenmiştir. Yapılan çok yönlü varyans analizi sonucunda, toplum yanlılarıyla karşılaştırıldığında, kendine yanlıların daha fazla yabancılaşma ve anomi hissettikleri, ekolojik ikilemlerde daha fazla ortak çıkar yanlısı oldukları görülmüş, buna karşın iki grup arasında toplumsal sorumluluk bakımından bir fark olmadığı ortaya çıkmıştır. Ek olarak, kadınların erkeklerden daha fazla yabancılaşma ve anomi hissettikleri, ekolojik ikilemlerde daha fazla ortak çıkar yönelimli oldukları ve daha fazla toplumsal sorumluluk hissettikleri saptanmıştır. Analiz sonuçları, yabancılaşmayla toplumsal sorumluluk arasında olumsuz, ekolojik ikilemlere ilişkin tutum arasında olumlu ve ekolojik ikilemlere ilişkin tutum ve toplumsal sorumluluk arasında olumlu bir ilişki olduğunu göstermiştir. Temel denenceyle tutarlı olarak, toplum yanlılarıyla karşılaştırıldığında kendine yanlılar toplumdan daha fazla uzaklaşmakta ve yabancılaşma hissetmektedirler. Bu sonuç, insanların kendi çıkarlarını ortak çıkarların üstünde tuttukça toplumdan uzaklaşmış hissettikleri anlamına gelmektedir. Araştırma sonuçları ilgili yazın çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to analyze the relationship among alienation, attitude towards ecological dilemmas and social responsibility, and social value orientation in order to investigate whether proselfs or prosocials feel alienated from society. To determine individuals in which group feel themselves more responsible to society and is on the side of common interest in terms of ecological dilemma is another aim. In addition, this study examined whether political opinion and sex have the effects on the above mentioned situation. The relations of the ecological dilemma of attitudes, social responsibility, and alienation with each are taken into consideration. With these aims on the basis of questions mentioned above, 508 university students 54.7 percent of which are female and 45.1are male. Participants are also classified according to their political views as rightist (43.2%) and leftists (56.8 %). Participants attitudes were considered according to results of respectively given six scales: Triple-Dominance Measure of Social Value, Ecological Dilemmas Attitude Scale, Dean Alienation Scale, Social Responsibility Scale, Middleton Alienation Scale and Anomy Scale. 50.9 percent of the participants were classified as proselfs and 49.1 percent as prosocials. As a result of multivariate analysis of variance, proselfs feel much more alienation and anomy and they are more likely on the common interest? side in terms of ecological dilemma in comparison to prosocials. On the other hand, distinction between two groups in terms of social responsibility is not significant. In terms of differences between sexes, female participants feel more alienated and anomic, and they are more likely on the side of common interests when they face ecological dilemmas in comparison to male participants. Results of analyzes suggest that there is a negative relationship between alienation and social responsibility; relationship between alienation and attitudes in terms of ecological dilemmas is positive. According to results, there is a positive relation between social responsibility and attitudes in terms of ecological dilemmas. Consistent with the basic hypothesis, proselfs fell more alienated from society in comparison to prosocials. According to these results, it can be suggested that individuals feel more alienated from the society when they treat as if their self interests are more important than common interests. Results and implications are discussed within the framework of the relevant literature.
Benzer Tezler
- Ekolojik ikilemler ve hayvan hakları: Yetkecilik, sosyal baskınlık yönelimi ve değerler açısından bir inceleme
Ecological dilemmas and animal rights: An i̇nvestigation i̇n terms of authoritarianism, social dominance orientation and values
SELİNAY ÇAĞLAR AKOĞLU
- Dilemmas and hopes attributed to Büyükada as a creative city
Yaratıcı bir şehir olarak Büyükada'nın ikilemleri ve umutları
MAHSA SAFAEI
Doktora
İngilizce
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU
- Öğretmen adaylarının eko-okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi
Investigating of the ecoliteracy levels of preservice teachers
BİLGİ BAŞAK ÖZGÜN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL KAHRAMAN
- Ortaöğretim öğrencilerinin çevre yanlısı davranışlarının yordayıcıları olarak kişilik özellikleri, doğayla ilişki ve çevresel ahlaki muhakeme
Personality characteristics, nature relatedness and environmental moral reasoning as predictors of pro-environmental behavior of secondary school students
HATİCE SEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA ERZİ
- Action-guiding virtue ethics: The indispensability of practical wisdom and eudaimonia
Eylem kılavuzluğu sağlayan erdem etiği: Pratik bilgelik ve eudaimonia kavramlarının zorunluluğu
İKBAL BOZKAYA
Doktora
İngilizce
2021
Felsefeİstanbul Teknik ÜniversitesiSiyaset Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GEOFF BOVE