İsmail Hakkı Bursevî'nin Risâle Câmi'a li Mesâil Nafi'â adlı eserinin günümüz Türkçesi ve bu eser ışığında kelâmi görüşleri
İsmail Hakkı Risale-i community Bursevî'nin li-in Mesâil Views Nafia works with kelâmi
- Tez No: 253241
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM BULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 267
Özet
Kütüphanelerimizde islâmî ilimlere dâir gün yüzüne çıkmayı bekleyen pek çok yazma kaynak bulunmaktadır. İslâmî ilimler tarihinin gerçeğe uygun bir şekilde belirlenmesi, bu eserlerin incelenmesi ve ilmî neşirlerinin yapılmasıyla mümkün olacaktır. Bu kaynak eserler arasında kelâm alanındaki eserler de oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bu eserlerden birisi de İsmail Hakkı Bursevî'ye ait ?Risale Camia Li Mesail Nafia? adlı eserdir.Bu tezimizde XVIII. Yüzyılda yaşamış olan İsmail Hakkı Bursevî'nin hayatı, eserleri, manen etkisinde kaldığı ve kendisinden ders aldığı şahsiyetler, halifeleri ve Risale Camia Li Mesail Nafia eseri çerçevesinde kelâmi görüşleri incelenmektedir.Birinci bölümde İsmail Hakkı Bursevî'nin fikirleri ve yaşadığı dönem daha iyi anlaşılabileceğini düşündüğümüz için müellifin biyografisine yer verilmiştir. Meşhur âlim ve müfessir olan İsmail Hakkı Bursevi XVIII. Yüzyılda yaşamış bir mutasavvıftır. İsmail Hakkı, bugün Bulgaristan sınırları içerisinde bulunan Aydos'ta dünyaya gelmiştir. Küçük yaştan itibaren ilim tahsiline başlayan İsmail Hakkı yaşadığı dönemdeki alimlerden en güzel bir şekilde istifade etmiş, kendini celvetî yolunda yetiştirmiş bir şahsiyettir. Yaşadığı dönemde zamanın padişahları ve vezir-i azâmları ile sıkı bir ilişkiye girmiş askeri alanda da faaliyetlerde bulunmuştur. Fikir hayatının şekillenmesinde özellikle Osman Fazlî Efendi, İbn Arabî, Mehmed Üftâde Muhyiddin ve Aziz Mahnut Hüdayi yadsınamayacak kadar önemli yer tutmaktadır. Yüz otuz kadar eser kaleme alan İsmail Hakkı Bursevî özellikle tasavvufta önemli bir yer tutmaktadır.Tezimizin ikinci kısmında ise, eserimizin asıl metin kısmı yer almaktadır. Bir çok nüshası bulunan eserin müellif nüshası elimizde bulunmamaktadır. En rahat okunabilir olması ve müellif nüshasına yakın olduğunu düşündüğümüz için Süleymaniye Kütüphanesi'nde Hacı Mahmut Efendi 2711 numarada kayıtlı olan nüshayı esas aldık. Okuyamadığımız yerleri de diğer nüshalarla karşılaştırdık. Günümüz Türkçesiyle yazmaya çalıştığımız bu bölümde metnin orijinalliğini muhafaza edip eseri gün yüzüne çıkardık.Tezimizin son kısmında İsmail Hakkı Bursevî'nin celveti müntesiplerinden Mudanyalı Hacı Ahmed'in isteği ile kaleme aldığı Risale Camia li Mesail Nafia adlı eserde ele alınan konular tasnif edilmiş özellikle kelamî görüşleri ele alınmıştır. Daha sonra eserin içeriği ve eseri incelerken takip ettiğimiz yöntem ve metodlardan bahsedilmektedir. İsmail Hakkı Bursevî Celveti şeyhi olması hasebiyle iman esaslarını tasavvufi bir bakış açısıyla ele aldığı görülmektedir.Akaid konusunda özellikle Ehl-i Sünnet'e mensup olduğunu söyleyen İsmail Hakkı Bursevî, tasavvufta Muhiddin-i Arabî ekolüne bağlı olduğundan bilgi bahsi, ulûhiyyet, nübüvvet ve ahirete ilişkin meselelerde farklı görüşler benimseyip Sufiyye akaidinin içinde yer almıştır.
Özet (Çeviri)
In our libraries, there are so many handwritten sources of information waiting to be brought to light about Islamic sciences. Determining the history of Islamic sciences realistically will be possible only by examining and publishing these works scientifically. Among these source works, works written in the area of Kelâm, have a fairly important places. One of these written pieces is ?Risale Camiâ Li Mesail Nafia? that belongs to İsmail Hakkı Bursevi.In this thesis of us, the life of İsmail Hakkı Bursevî and his works. The individuals who taught him and by whom he was spiritually affected, his representatives and his ideas with reference to hia work ?isale Camia Li Mesail Nafia? are examined.In the first part, the biography of the auther is included so, we think tahat the ideas of him and his period of time will be understood better, İsmail Hakkı Bursevî a famous scholar and commentator on the Quran, is a mutasawwif sufi who lived in 18th century. İsmail Hakkı was born in Aydos now in Bulgaria. He is an individual who began receiving an education when he was a child and profited from the scholars of his time in the best way and grew himself in Jalwati religious sect as a sectarian of it. In this time, he had good relations with the sultans and grandviziers of the time and he engaged in military area as well. In his ideas taking a shape, Osman Fazlı Efendi, Muhittin İbn Arabî, Mehmet Üftade and Aziz Mahmud Hüdayî had an undeniable role, İsmail Hakkı Bursevî who wrote out nearly 130 written works, takes an important part in Islamic mysticism.In the second part of the thesis, the main part of it takes place. We don?t have in hand the original hand written work many copies of which exist. We have gone by the copy in Süleymaniye Library with the registration number of Hacı Mahmut Efendi 2711 since it could be read easily and we thought it was so close and similar to the original one. There were also some places that we could not read but we can compared them to the other copies. In this part that we have tried to write down in modern Turkish we brought the work to life by trying to preserve the original of the it.In the last part of the thesis, the subjects examined in ?Risale Camia Li Mesail Nafia? that İsmail Hakkı Bursevî wrote out upon the request of Hacı Ahmed from Mudanya a person of those connected with Jalwati religious sect are classified and especially his ideas related to Islamic theology are in hand. Later, the contect of the work and while examining the work, the methods we used are mentioned. It is seen in his work that İsmail Hakkı Bursevî since he was a sheikh of Jalwati religious sect. handled the principles of belief with a sufistic point of view.Ismail Hakkı Bursevî, who especially stated that he was attached to the community of the Sunnis as regards to Islamic tenets and in Sufism faithful to the school of Muhiddin-i Arabî, took part in the movement of Sufiyye doctrines by adopting different opinions in the matters of knowledge, theology, prophethood and the day of judgement.
Benzer Tezler
- İsmâil Hakkı Bursevî'nin ilâhi isimler anlayışı: Risâle-i Esmâ-i Seb'a örneği
Ismail Hakkı Bursevi's understanding of divine names: The example of Rısa'a-i Asma-i Seb'a
AYŞEGÜL İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAMİ ERDOĞAN
- Mecmû'a-i Hakkî (inceleme-metin)
Mecmû'a-i Hakkî ( examination-text)
MUSTAFA ÇONOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET MURAT YURTSEVER
- Zati Süleyman Efendi, Miftahü'l-mesa'il
Başlık çevirisi yok
ASUMAN OMAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TUNCA KORTANTAMER
- Keşan'lı Süleyman Zâti ve XVIII. asırda celvetilik
Suleyman Zati from Keşan and jilwatiyya path in the eighteenth century
SELAMİ ŞİMŞEK
- Osman Fazli Atpazari: Hayatı-eserleri ve tasavvufî görüşleri
Osman Fazli Atpazari: His life-works and his mystical thinking
MUHAMMED BEDİRHAN