Geri Dön

Lise son sınıf öğrencilerinde denetim (kontrol) odağı inancının risk alma davranışına etkisi

The effect of belief about locus of control of high school seniors on risk-taking behavior

PDF İndir

  1. Tez No: 253283
  2. Yazar: NAZAN ERBAŞ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA KOÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bölümü
  12. Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 145

Özet

Bu araştırmanın temel amacı, lise son sınıf öğrencilerinde denetim odağı inancı ile riskli davranışlar arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır.Bu araştırma ilişkisel tarama yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışma 2008-2009 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde gerçekleştirilmiştir. Araştırma evrenini Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Resmi Ortaöğretim Okullarında okuyan lise son sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem grubunun 141'i kız, 236'sı erkektir. Öğrencilere araştırmacı tarafından geliştirilen ?Kişisel Bilgi Formu?, Rotter (1966) tarafından geliştirilen ve Dağ (1991) tarafından Türkçe'ye uyarlaması yapılan ?Rotter İç-Dış Denetim Odağı Ölçeği? ile Kaner (1998) tarafından geliştirilen ?Kuraldışı Davranış Ölçeği? uygulanmıştır.Öğrencilerin verdiği cevaplar doğrultusunda SPSS programı kullanılarak örnekleme ait değişkenlerin ve bu değişkenlerin iç-dış kontrol odağına sahip olma durumunun frekans ve yüzde değerleri bulunmuştur. Denetim odağı puanlarına göre kuraldışı davranış puan ortalamasında fark olup olmadığını ayrıca cinsiyet ve sınıfta kalıp kalmama değişkenlerinin risk düzeyi puan ortalamasında farklılığa yol açıp açmadığını belirlemek için Bağımsız Gruplarda T- testi kullanılmıştır. Okul türü, akademik başarı, devamsızlık, disiplin cezası alıp almama değişkenlerinin risk düzeyi puan ortalamasında anlamlı bir farklılığa yol açıp açmadığı ise Varyans Analizi ve Scheffe Testi yardımıyla ölçülmeye çalışılmıştır. Tüm istatistiksel analizler 0.01 anlamlılık derecesi göz önünde bulundurularak yapılmıştır.Yapılan araştırmada denetim odağı puanı 11 ve üzeri olan katılımcılar dıştan denetimli, 10 ve aşağı puan alanlar ise içten denetimli olarak nitelendirilmişlerdir. Buna göre 176 (%46,6) lise son öğrencisinin içten denetimli, 201 (%53,4) lise son öğrencisinin dıştan denetimli olduğu tespit edilmiştir.Araştırma sonucuna göre, kişilik özelliklerinden biri olarak görülen ?denetim odağı? faktörünün ?risk alma davranışı? üzerindeki etkisi anlamlı bulunmuştur. Dış kontrol odağına sahip olan bireylerin risk alma düzeyleri, iç kontrol odağına sahip olan bireylerin risk alma düzeylerine göre daha yüksektir. Fark .01 düzeyinde anlamlı bulunmuştur.Yapılan araştırmada erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre; Anadolu Lisesi'nde öğrenim gören öğrencilerin diğer liselerde öğrenim gören öğrencilere göre; akademik başarı düzeyi 1.00-2.49 olan öğrencilerin diğer başarı aralığındaki öğrencilere göre; sınıfta kalmış olduğunu ifade eden öğrencilerin sınıfta kalmamış olduğunu ifade edenlere göre; iki ve daha fazla disiplin cezası alan öğrencilerin disiplin cezası almayan öğrencilere göre risk alma puanları daha yüksek bulunmuştur.Ayrıca cinsiyet, öğrenim görülen okul türü, akademik başarı düzeyi, devamsızlık, sınıf tekrarı ve disiplin cezası alma değişkenlerinin denetim odağı puanları üzerindeki etkisi anlamlı bulunmuştur.Elde edilen bulgular ergen risk alma davranışında denetim odağı gibi bir içsel faktörün etkili olduğu sonucuna götürmüştür. Araştırmanın ?ergen risk davranışları?na ve önlemeye yönelik alınacak tedbirlerin eğitim temelli ve kişisel gelişime yönelik olması konusunda dikkat çekeceği umulmaktadır.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this study is to find out the relationship between the belief about the locus of control of high school seniors and risky behaviors.This study was carried out by using relational scanning method. The study was conducted during the second half of 2008-2009 education-teaching period. The scope of the study included the high school seniors who studied at the official Secondary Schools under the Ministry of Education. The sample group consisted of 141 female and 236 male students. The students were administered ?Personal Information Form ? , ?Rotter Internal-External Locus of Control Scale?, which was developed by Rotter (1966) and adapted into Turkish by Dağ (1991) and ?Anomalous Behavior Scale?, which was developed by Kaner (1998).In the direction of the responses of the students, by using the SPSS method, the frequencies and percentage values of the variables belonging to the sample and the internal-external locus of control of these variables were found out. According to the scores of the locus of control, t-test was used in independent groups in order to determine whether there was a difference in the average score of anomalous behavior and whether the variables of gender and failing or passing the class caused any difference in the risk level average score. Whether the variables including the type of the school, academic success, attendance, receiving disciplinary punishment or not had a significant difference in the risk level average score was measured by using analysis of variance and Scheffe Test. All the statistical analyses were performed considering the significance level of 0.01.In the research carried out, the participants whose locus of control score was 11 and above were described as externally controlled and the ones whose locus of control score was 10 and below were described as internally controlled. Thus, it was determined that 176 (46,6%) high school seniors were internally controlled and 201 (53,4%) were externally controlled.According to the result of the study, the effect of the factor of ?locus of control?, accepted as one of the personality characteristics, on ?risk-taking behaviour? was found significant. The risk-taking levels of the individuals with external locus of control were higher than those with internal locus of control. The difference was found significant in the level of .01.In the study, risk-taking scores were found to be higher for male students than female ones; for the students attending Anatolian High Schools than those attending the other type of high schools; for the students with an academic success level of 1.00 ? 2.49 than the others; for the students who stated they failed than those who didn?t fail; for the students who received two or more disciplinary punishment than those who didn?t receive any disciplinary punishment.In addition, the effect of the variables including gender, type of school, academic success level, attendance, repeating a grade level and disciplinary punishment on the locus of control scores were found significant.The findings showed that an internal factor like locus of control was effective on adolescent risk-taking behavior. It is hoped that the study will catch the attention since it is about the ?adolescent risk-taking behaviors? and precautions to be taken to prevent them on the basis of education and personal development.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    241626

    11.sınıf öğrencilerinin denetim odakları, problem çözme becerileri ve algılanan ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin cinsiyet ve akademik alan değişkenleri açısından incelenmesi

    The relationship among locus of control, problem solving skills and parental attitudes of seniors at high school on the way to gender and academic department variables

    ELÇİN ÇETİNKALE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN ARI

  2. Tez No

    87494

    Genel liselerde okuyan öğrencilerin denetim odağı ve güdülenme düzeyleri ile Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Gaziantep örneği)

    An Analysis of the relationship between locus of control, motivation and achievement in University Entrance Examinations for the students attending general high schools (A case study in Gaziantep)

    FATMA YAĞCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NECMİYE KARATAŞ

  3. Tez No

    188728

    Üniversite giriş sınavına hazırlanan lise son sınıf öğrencileri ve velilerinin kaygı düzeyleri, başetme yolları ve denetim odağı arasındaki ilişki

    The Anxiety level of hihg school students in the last class who prepare for the university entrance exam and their parents, the ways of coping wiht and its relationship with the focus of controlling

    EYLEM KARADENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZANA URAL

  4. Tez No

    220336

    Öfke denetimi eğitiminin lise son sınıf öğrencilerinin öfkeyle başa çıkmaları, yaşam doyumları ve depresyon düzeylerine etkisinin incelenmesi

    The effects of anger management training on coping with anger, satisfaction with life and the level of depression of the third year high school students

    ARZU GEZGİN GÜRBÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    PsikolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. FERDA AYSAN

  5. Tez No

    312619

    Lise son sınıf öğrencilerinin akılcı olmayan inançları ve anne-baba tutumları ile sınav kaygısı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Relationships of test anxiety with irrational beliefs and parental attitudes in 12th year high school students

    DENİZ GÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SAKİNE GÜLFEM ÇAKIR

Geri Dön