Türk annelerin çocuklarına kitap okurken kullandıkları dilsel kodlar ve etkileşim biçemi
The linguistic codes and the types of verbal interactions of Turkish mothers in the context of shared book reading
- Tez No: 253606
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMİRAMİS YAĞCIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dahiliye Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Kesitsel olarak planlanan bu çalışmada birlikte kitap okuma bağlamında Türkçede anne dili girdisi incelenmiştir. Çalışmanın veri tabanının oluşturulma sürecinde, 20'si yüksek, 20'si de düşük eğitim ve gelir düzeylerinden gelen 40 ailenin evlerine gidilmiş ve anne ile çocukların birlikte kitap okuma bağlamında kayıtları yapılmıştır. Ailenin eğitim ve gelir düzeyi, çocuğun her türden gelişiminde, özellikle de dilsel gelişiminde önemli rol oynadığından, ailenin eğitim ve gelir düzeyi ile anne dili arasındaki ilişkiyi betimlemeyi amaçlayan bu çalışmanın temelini de, anneler ve okulöncesi çocuklarının etkileşimleri oluşturmaktadır. Bu çalışmada Bernstein'ın Kod Kuramı ve Bloom'un Bilişsel Alan Taksonomi çerçevesinde Türk anne dilinin dilbilgisel ve etkileşimsel özellikleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu amaçla önce, Kod Kuramı çerçevesinde farklı toplumsal yapılanmaların, farklı dilsel kodlar ürettiği önvarsayılmış ve annelerin kullandıkları dilsel kodların, annelerin eğitim ve gelir düzeylerine ve çocuklarının yaşlarına bağlı olarak ne ölçüde farklılaştığı ortaya konmaya çalışılmıştır. Daha sonra da evdeki okuryazarlığın çocuğun gelişmekte olan okuryazarlığını ve çocuğun gelişmekte olan okuryazarlığının da okuldaki başarısını doğrudan etkilediği önvarsayılmış ve farklı eğitim ve gelir düzeylerinden gelen annelerin bir konuşma olayı olarak birlikte kitap okuma bağlamında 3 ve 5 yaşlarındaki çocuklarına nasıl rehberlik ettikleri; diğer bir deyişle, annelerin sözel etkileşim biçemlerinin, eğitim ve gelir düzeylerine ve çocuklarının yaşlarına bağlı olarak ne ölçüde farklılaştığı ortaya konmaya çalışılmıştır.Çalışmanın bulguları, Türk annelerin birlikte kitap okuma bağlamında kullandıkları dilsel kodların ve etkileşim biçemlerinin annelerin eğitim ve gelir düzeylerine ve çocuklarının yaşlarına göre önemli ölçüde farklılaştığını ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
This cross-sectional study investigates the nature of Turkish maternal input in the context of shared book reading. Mothers differing in socioeconomic status (SES), particularly in education and income, read story books to their 3 and 5-year-old children. Forty mother-child dyads, twenty coming from high-SES and the other twenty from low-SES, are recorded in shared book reading setting in their homes. Since it is well established that family SES is a powerful predictor of many aspects of child development and particularly of children?s linguistic development, transcripts of these parent-preschooler interactions provide the basis of our research for uncovering the relation between family SES and motherese. Within the framework of Bernstein?s Code Theory and Bloom?s Taxonomy of Cognitive Domain, this study is an attempt to explore the grammatical and interactional properties of Turkish maternal speech, which is an almost untouched phenomenon in this respect. To this end, firstly having presupposed that different social structures generate different linguistic codes with regard to Code Theory, in terms of grammatical structure, we try to find out to what extent Turkish mothers? linguistic codes differentiate depending on their SES and their child?s age, in the context of shared book reading as a speech event. And secondly, having presupposed that home literacy affects emergent literacy, and likewise, emergent literacy affects the child?s academic achievement, we try to find out how Turkish mothers coming from different SES guide their 3 and 5-year-old infants in the context of shared book reading as a speech event, i.e. we try to explore to what extent the types of maternal verbal interactions differentiate depending on their SES and their child?s age.In the context of shared book reading, the findings reveal that Turkish mothers? linguistic codes differentiate to a large extent and the types of maternal verbal interactions also differ substantially depending on their SES and their child?s age.
Benzer Tezler
- The effect of maternal mental state talk on preschool children's theory of mind abilities
Annelerin kullandıkları zihinsel durum ifadelerinin anaokul çağı çocuklarının zihin kuramı becerilerine etkisi
BAHAR BOZBIYIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Psikolojiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HANDE ILGAZ
- Afyon merkezindeki ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığı
The Reading habits of 8th class primary school students in Afyon centre
SONGÜL ÇİÇEK ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CELAL DEMİR
- Çocuk kitaplarına yansıyan akran zorbalığı üzerine bir inceleme
A review on peer bullying reflected in children's books
SEFA YURDAKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiSosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA YAZICI
- Annelerin çocuk kitabı seçimi hakkındaki görüşleri
Mothers' opinions on the chosing children book
NİLAY BİÇİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ŞENAY YAPICI
- İşiten bir Türk anne ile ana sınıfına devam eden işitme engelli çocuğunun doğal ev ortamında çeşitli bağlamlardaki etkileşimlerinde annenin kullandığı emir ifadelerinin betimlenmesi
A Description of a normally hearing Turkish mothers use of imperatives as interacting with her preschool aged hearing impaired son in various contexts in home situation
SEVİNÇ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ UZUNER