1924 Türk-Yunan nüfus mübâdelesinde İstanbul ve çevresine iskân edilen patriyotların müzik kültürü
The musical culture of the patriyot's who were settled in and around of İstanbul during the population exchange between Greece and Turkey in 1924
- Tez No: 254362
- Danışmanlar: PROF. GÜLPER REFİĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Müzikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
1924 Türk-Yunan Nüfus Mübâdelesi, hem Türkiye'de hem Yunanistan'da, ?anavatanı?na geldiğini düşünen ancak sosyal, kültürel ve ekonomik uyum sorunları yaşayan göçmen gruplar ortaya çıkarmıştır. Rumların Türkiye'de yaşamış oldukları yerleşim birimlerine iskân edilen mübâdiller, yalnızca mekânı devralmış görünseler de, aslında yerleşik halkın Rumlara yönelik olumlu veya olumsuz önyargılarını da üstlenmek durumunda kalmışlardır. Bu tavır genellikle mübâdillerin hayatında zorluklar doğurmuş, toplum yaşamına entegrasyonunu güçleştirmiştir. Mübâdeleden önce, Yunanistan'daki Müslüman toplulukların yapısını kabaca ikiye ayırmak mümkündür. Ülkenin güney kısmında Türk nüfus yoğun ve bir arada bulunurken, kuzey kısmında daha dağınık ve Yunan nüfusla iç içe bir yerleşimden söz edilebilir. Bu sebeple, kuzeydeki şehirlerde bulunan Müslüman topluluklar, toplumsal yaşama daha iyi ayak uydurmuş ve Türkçe yerine Rumca'yı ?anadil? olarak konuşur hâle gelmişken, güney kesimde özellikle Türklerin ağırlıkta olduğu köylerde yaşayan Müslüman topluluklar Türkçe'yi kullanmaya devam etmişlerdir. Ayrıca genel hatlarıyla ikiye ayırdığımız bu Müslüman nüfusun içinde, anadil olarak Türkçe ve Rumca'dan başka diller konuşan Pomak, Arnavut gibi gruplar da vardır.Yunanistan'ın kuzey kesiminden Türkiye'ye göç eden ve anadili Rumca olan Patriyotlar ise İstanbul ve çevresi ağırlıklı olmak üzere, Türkiye'de çeşitli illere iskân edilmişlerdir. Coğrafî ve kültürel çevre değişikliği yaşamış olan bu grubun üyeleri, Patriyotça olarak adlandırdıkları lisan sebebiyle hem iletişim sorunu yaşayarak toplumsal yaşama güçlükle adapte olabilmiş, hem de yerleşik halk tarafından benimsenmeleri zor olmuştur. Sosyal hayatta oluşan bu atmosferin elbette kültürel yansımaları olmuştur. Patriyotlar, kendilerini farklı kılan kültürel miraslarına sıkı sıkıya sarılmışlardır. İskân edilmelerindeki temel gerekçe ?din? olmakla birlikte Türkiye'de geldikleri bölgelerde ?Dil? üzerinden tanımlanan bir cemaat kültürü oluşturarak hem kendi aralarında dayanışma kurmuş hem de yerleşik halkın kültürüne uyum sağlamışlardır. Ancak diğer mübâdillerden ayrı olarak Patriyot kimliğini benimsemişlerdir. Her ne kadar kendisi ile aynı kaderi paylaşmış olsa da Türkçe, Arnavutça, Pomakça, Çingenece gibi diller konuşan mübâdillerle kurduğu ?hemşehrilik? bağı çok daha zayıf olmuştur.Patriyotların, eski canlılığıyla olmasa bile bugün de yaşattıkları müzik kültürleri, çok önemli bir kimlik belirteci işlevi görmüştür. Bu birikim, hem kendi aralarında sürdürdükleri, hem grup dışında gururla sergiledikleri bir zenginliktir. Henüz kayda alınmamış ve herhangi bir yazılı kaynağa konu olmamış bu repertuar; makam, usûl ve form gibi teknik özellikleri ile bir bütünlük arz etmektedir. Patriyotların kendilerine has icra gelenekleri ve söyleyiş tarzları mevcut olduğu gibi, müziği uyguladıkları sosyal ortamlarda ona yüklenen anlam da grubun kendine has birçok özelliğini yansıtması açısından önemlidir.ANAHTAR KELİMELER : Mübâdele, mübâdil, Patriyot, göç, halk müziği
Özet (Çeviri)
The 1924 population exchange between Greece and Turkey had produced emigrant masses in both Turkey and Greece who thought they arrived their homelands with the exchange but faced social, cultural and economic adaptation problems in their respected countries. Although the Turkish exchangees who settled in those dwellings in Turkey where the Roums (Greeks) used to inhabit before the exchange seemed to take over the dwellings only, as a matter of fact, they had to take over the prejudices of the local inhabitants as well. This attitude towards the Turkish exchangees by the local inhabitants caused various difficulties in Turkish exchangees lives and made it harder for them to be integrated. It should be possible for us to list the Muslim dwellers of Greece before the population exchange basically by two groups. While the South was densely populated by the Turkish dwellers, in the North it could be argued that the Turkish inhabitance was rather scattered living side by side with the Greek local inhabitants. For his very reason, while the Muslim population dwelling in the Northern cities could accomodate themselves to the societal life much better and gradually adopted the Greek language as their mother tongues instead of Turkish, in the South, the Muslim population dwelling in those villages mainly accomodated by the Turkish, continued speaking Turkish. Also, within this Muslim population, which we have divided into two groups mainly earlier, there were other inhabitants such as Pomaks and Albanians speaking languages other than Turkish and Roums.The Patriyots whose mother tongue was Greek and emigrated from Northern Greece to Turkey, were settled in various provinces throughout Turkey, mainly in the vicinity of İstanbul and in İstanbul. Having experienced geographical and cultural changes, because of the language they were speaking -which they named as Patriyotça- the members of Patriyots, besides facing communication problems with the locals, Patriots could hardly adopt themselves to the societal life and it was difficult for them to be accepted by the local dwellers. This atmosphere in social life had, of course, cultural impacts. Patriyots are attached to their cultural heritage which identifies their uniqueness. Although the rationale behind the population exchange was ?religion?, by forming a culture of community in the provinces they were settled, the Patriyots developed solidarity and accommodate themselves into the local culture. As a difference from the other Turkish exchangees, they adopted the Patriyot identity. However, even though Patriyots shared the same destiny with the other exchangees speaking languages such as Turkish, Albanian, Pomak and Romany, Patriyots did not develop a strong feeling of citizenry with these other exchangees.Even though the music culture of the Patriots which they managed to perpetuate till today is not as lively as it used to be, it still is a very important indicator of the Patriot identity. This heritage is their wealthiness which they still sustain within themselves and present to the outside world proudly. The repertoire of the Patriyot music within its technicality -such as tessitura, rhythmic pattern and form- forms a uniform body and neither has been recorded nor examined in relevant literature so far. Besides Patriyots having their own rendering and performing traditions for their music, when the performance is done in a social environment, the meaning attributed to the music bears a special importance to reflect many pecularities of Patriyots.KEY WORDS: Population Exchange, exchangee, Patriyot, emigration, folk music
Benzer Tezler
- Türk - Yunan nüfus mübadelesinde Tekirdağ İmdad-ı Sıhhi Heyetinin faaliyetleri: 1923 - 1924
Activities of Tekirdağ Rescuer Committee in Turk – Greek population exchange: 1923 - 1924
SEMİH ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TEMEL
- Handan Gökçek'in 'Ah Mana Mu' ve Kostas E. Tsolakidis'in 'Belki Bir Gün Dönerim' adlı eserlerinde 1924 nüfus mübadelesi sürecinde toplumsal dinamiklerin karşılaştırılması
The comparision of the social dynamics during 1924 population exchance among the books of 'Ah mana mu' of Handan Gökçek and 'Belki Bir Gün Dönerim' of Kostas E. Tsolakidis
AYDIN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SEMERCİ
- Azınlıktan Mübadilliğe Girit Müslüman Cemaati (1913-1924)
Crete Muslim Community (1913-1924): From State of Minority to Exchange of Populations
MELİKE KAYAM
- Çatalca merkez ve köylerinde kadın başlıkları
Başlık çevirisi yok
İMAM BAKIR DEMİRKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Sanat Dalı
DOÇ. ŞENEL ÖNALDI
- Trabzon ilinde sporun gelişmesinde etkili olan etnografik faktörlerin ortaya konması
Başlık çevirisi yok
HAŞİM ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
SporMarmara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜSLÜM BAKIR