Geri Dön

Azınlıktan Mübadilliğe Girit Müslüman Cemaati (1913-1924)

Crete Muslim Community (1913-1924): From State of Minority to Exchange of Populations

PDF İndir

  1. Tez No: 813075
  2. Yazar: MELİKE KAYAM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞENAY ÖZDEMİR GÜMÜŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Girit, Müslüman Cemaat, Cemaat-i İslamiye İdareleri, Azınlık, Yunanistan, Crete, Cretan Muslim Community, Islamic Community Administrations, Minority, Greece
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 276

Özet

Girit'in Osmanlı Devleti tarafından fethiyle oluşan Müslüman nüfus, bu süreçte hukuki açıdan devletin asli unsuru olarak yaşamıştır. Ada, XIX. yüzyılda Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanması sonrasında milliyetçi çatışmalara sahne olmuştur. Yüzyıldan fazla sürecek bu çatışmaların büyük bir kısmını Hristiyanlar, Osmanlı Devleti'ne karşı başlatmış olsa da hedef aşamalı olarak adanın Müslüman cemaati haline gelmiştir. Giritli Hristiyanların büyük bir kısmı kuşkusuz dış faktörlerin de etkisiyle, adanın Osmanlı Devleti'nden kopuş sürecini, Müslüman sakinlerin de adadan ayrılmaları gerektiği şeklinde yorumlamışlardır. Balkan Savaşları sonucunda ada, 1913 yılında Yunanistan'a bağlanmış ve Girit Müslümanları için yeni bir hukuki süreç başlamıştır. 1913 yılına gelindiğinde zaten pek çok açıdan“azınlık”cemaati haline gelmiş Müslümanlar, bu tarihten itibaren Yunanistan vatandaşı olarak hukuken de azınlık statüsüne geçmişlerdir. Söz konusu hukuki statünün çerçevesi Yunanistan Anayasası ve Atina Antlaşması'yla çizilmiştir. Çalışmamızın amacı, Girit Müslümanlarının 1913-1924 yılları arasındaki sosyo-ekonomik yaşamlarının detaylarını ortaya koyarken aynı zamanda yaşadıkları hak kayıplarını ve azınlık statüsünün günlük hayatlarına getirdiği pek çok sorunu ve sorumluluğu da anlamaya çalışmaktır. Nitekim Yunanistan'la birleşme dönemi yaşamlarına yeni sorumluklar, yükler getirdiği gibi yasal açıdan yeni hakları da getirmiştir. Söz konusu dönem birçok açıdan Girit Müslümanlarının yaşamlarında önemli ve görünür değişikliklere neden olmuştur. Adanın kendi toplumsal hafızası ve Yunanistan'ın geçirdiği son derece karışık süreçlerin de etkisiyle Müslümanlar,“zorlu”olarak nitelendirilebilecek bu dönemin sonunda Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi kapsamında zorunlu olarak Türkiye'ye göç etmek durumunda kalmışlardır. Girit Cemaat-i İslamiye İdarelerinin, 1913 tarihinde hukuken bir azınlık cemaatine dönüşen Girit Müslümanlarının yaşamlarında son derece önemli etkileri olmuştur. Müslümanlar, devletle olan ilişkilerinden, eğitim alanına, sosyal dayanışmaya aynı zamanda inanç ve geleneklerini sürdürebilmek gibi günlük yaşamlarını ilgilendiren hemen her alanda idarelerin desteğiyle yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Giritli Müslümanlar, birçok alanda çok sayıda hak kaybına, zorluğa ve dayatmaya maruz kalmalarına rağmen, bir arada kalmaya birbirlerini ve haklarını korumaya son derece özen göstermişler ve bunun için de yasal her türlü yol ve yöntemle mücadele etmekten çekinmemişlerdir. Çalışmamızın Girit Müslümanlarının 1913-1924 arası dönemdeki yaşamlarına odaklanmasının temel nedeni, bu döneme ilişkin literatürde var olan boşluktur. Adanın Osmanlı Devleti egemenliği ve muhtariyet dönemlerindeki toplumsal yapısına ilişkin çok sayıda çalışma yapılmış olmasına rağmen 1913 sonrası çalışmalar son derece azdır. Çalışmamızın bu açıdan da literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu bağlamda temelde Müslüman cemaatin kendi oluşturmuş olduğu arşiv kayıtları ve sonrasında birçok birincil ve ikincil kaynak kullanılarak çalışmamız olabildiğince objektif bir şekilde ele alınmaya çalışılmıştır. Dünyanın ve Yunanistan'ın oldukça karmaşık ve zorlu bir süreçten geçtiği bir dönemde bir azınlık cemaati olan Girit Müslümanları, doğdukları topraklarda kimliklerini koruyarak var olabilmek için yaşamlarının birçok alanında mücadele etmek zorunda kalmış ya da bırakılmışlardır. Tüm zorluklara rağmen Müslüman, Türk kimliklerinin yanı sıra“Giritlilik”kimliklerini korumak için de mücadele etmişlerdir.

Özet (Çeviri)

The Muslim population, which was formed with the conquest of Crete by the Ottoman Empire, lived as the primary element of the state in this process. The island has been the scene of nationalist conflicts since Greece gained independence in the 19th century. Although most of these conflicts against the Ottoman Empire began with Christians, the target gradually shifted to the island's Muslim community. Most Cretan Christians interpreted the Ottoman Empire's loss of control of the island, which was undoubtedly influenced by external factors, as the need for the Muslim inhabitants to leave the island. As a result of the Balkan Wars, the island was linked to Greece in 1913, and a new legal process for Cretans began. By 1913, Muslims, who had already become a“minority”community in many ways, had been granted legal minority status as Greek citizens. The Greek Constitution and the Treaty of Athens established the framework for the aforementioned legal status. The goal of our study is to reveal the details of Cretan Muslims' socioeconomic lives between 1913 and 1924, while also attempting to comprehend the loss of rights they endured and the numerous problems and responsibilities that their minority status brought to their daily lives. As a result, the period of unification with Greece brought new responsibilities and burdens, as well as new legal rights. In many ways, this period brought about significant and visible changes in the lives of Cretan Muslims. Because of the island's own social memory and the extremely complicated processes that Greece went through, Muslims were forced to immigrate to Turkey as part of the Turkish-Greek Population Exchange at the end of this“difficult”period. The administrations of the Cemaat-i Islamiye in Greece had a significant impact on the lives of Cretan Muslims, who were legally transformed into a minority community in 1913. Muslims have continued to live with the support of administrations in almost every aspect of their daily lives, from relations with the state to education and social solidarity, while maintaining their beliefs and traditions. Despite many losses of rights, difficulties, and impositions in various fields, Cretan Muslims took great care to stay together and protect each other and their rights, and to do that, they did not hesitate to fight with all kinds of legal means and methods. The main reason for focusing on the lives of Cretan Muslims between 1913 and 1924 is a gap in the literature on this period. Although there are numerous studies on the island's social structure during the Ottoman Empire's sovereignty and autonomy periods, studies after 1913 are extremely scarce. It is anticipated that our research will make an important contribution to the literature in this area. In this context, we attempted to be as objective as possible by utilizing archival records created by the Muslim community itself, as well as numerous primary and secondary sources.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    386933

    Pomak müslüman kimlik ve aidiyetinin sosyolojik analizi: Bulgaristan örneği

    Sociological analysis of pomak muslim identity and belonging: the case of Bulgaria

    ADİLE AHMED YOZMERDİVANLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    SosyolojiMarmara Üniversitesi

    Ortadoğu Sosyolojisi ve Antropolojisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURİ TINAZ

  2. Tez No

    218557

    Türkiye'de basının kamuoyu oluşturması, örnek olay: Hrant Dink'in hedef haline gelen bir siyasal figüre dönüştürülmesi

    The press's manufacturing a public opinion in Turkey, sample event: Hrant Dink's being transformed into a political figure that has become a target'

    KEMAL GÖKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    GazetecilikAnkara Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BEDRİYE POYRAZ

  3. Tez No

    528310

    Perspectives on Greek national identity in the light of an istanbul Greek Newspaper, 1908-1911

    İstanbul Yunan Gazetesi ışığında Yunan ulusal kimliği üzerine perspektifler, 1908-1911

    MAGDALINI BAKALI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    TarihSabancı Üniversitesi

    Türkiye Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    Assoc. Prof. Dr. SELÇUK AKŞİN SOMEL

  4. Tez No

    481420

    Economic development policies of Ecevit's goverments(RPP period)

    Ecevit hükümetlerinin iktisadi kalkınma politikaları(CHP dönemi)

    SAYGI TUNA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT BAKAR

  5. Tez No

    639168

    State behavior of an efficacious actor in the time of global power transition: A case study of Turkey in the post-cold war era

    Küresel güç geçişi zamanında müessir aktörün devlet davranışı: Soğuk savaş dönemi sonrası Türkiye'nin vaka incelemesi

    FATİMA GÜLHAN ABUSHANAB

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Uluslararası İlişkilerAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİROL AKGÜN

Geri Dön