Çanakkale Boğazı Marmara denizi çıkışında toplanan sığ sismik verilerin değerlendirilmesi
Interpretation of shallow seismic data from Marmara sea entrance of the Strait of Çanakkale
- Tez No: 254954
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERKAN GÖKAŞAN, YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Bu tez çalışmasında, Çanakkale Boğazı Marmara Denizi çıkışında yeralan şelf alanı ve Şarköy Kanyonu'nda Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi tarafından toplanan sismik verilerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Yapılan sismik stratigrafik değerlendirme sonucunda, bölgede Miyosen öncesi bir temel üzerinde yer alan dört sismik ünite belirlenmiştir. Önceki çalışmalar ve kara jeolojisinin yardımı ile bu birimler alttan üste doğru sırasıyla Ünite 1, 2, 3 ve 4'tür. Ünite 1, Çanakkale Boğazı'nın her iki yakasında kara jeolojisinde yaygınca gözlenen Üst Miyosen yaşlı birimlerin deniz içerisindeki devamı olarak belirlenmitir. Paralel iç yansıması ile düşük enerjili bir ortamı işaret eden Ünite 2, Çanakkale Boğazı Marmara Denizi çıkışında ve devamında Marmara Denizi derin havzası içinde son buzul dönemi öncesi veya daha eski buzul arası dönemlerde istiflenmiştir. Ünite 3, Boğazın Marmara Denizi çıkışında temel üzerinde yer alan gömülü vadi içerisinde bir kanal dolgusu olarak yer alır. Bu birim ayrıca, Şarköy Kanyonu'nun güneydoğu yakasındaki şelf düzlüğü üzerinde, Karaburun ile Ekinlik-Türkeli adaları arasındaki alanda, sahip olduğu sigmoidal-oblik iç yansımalarından dolayı bir delta deposu şeklinde gözlenir. Sismik kesitlerde en üstte yer alan Ünite 4 ise, paralel iç yansımaya sahip güncel deniz çökellerinden oluşan çalışma alanındaki en genç birimi oluşturur.Sismik kesitler üzerinde yer alan yansıma yüzeylerinin bazı zonlar boyunca deforme edilmiş olduğu gözlenmiş ve bu deformasyon zonları fay olarak yorumlanmıştır. Yapılan inceleme sonucunda söz konusu bu fayların bir bölümü, faylara eşlik eden kıvrımlar ve fay zonları boyunca ünitelerde izlenen yükselimler nedeniyle sıkışma bileşenli doğrultu atımlı faylar olarak tanımlanmıştır. Bu fayların etkileri Ünite 3 ve 4 üzerinde gözlenmez. Bu nedenle söz konusu fayların günümüzde aktivitesini kaybetmiş olduğu düşünülmektedir. Sıkışmalı doğrultu atımlı faylar dışında, inceleme alanında sıkışma bileşeni gözlenmeyen ancak etkisi deniz tabanına kadar ulaşan doğrultu atımlı faylara da rastlanılmıştır.Eldeki veriler, inceleme alanını oluşturan Çanakakle Boğazı Marmara Denizi çıkışı şelf düzlüğü ve Şarköy Kanyonu'nun gelişiminin, bölgeyi kapsayan ve muhtemelen Erdek Körfezi'ni de içine alan geniş bir havzanın evrimi sonucu meydana geldiğini göstermektedir. Söz konusu evrim, Ünite 1 olarak adlandırılan Üst Miyosen yaşlı ve bunun tabanında yer alan Miyosen öncesi birimlerin ortak yüzeyi üzerinde gelişmiş bir havza ile başlar. Coğrafik olarak Erdek Körfezi sınırlarını kapsayan bir alanda gelişmiş olan bu havza, Ünite 2 olarak adlandırılan paralel yansımaya sahip kalın bir denizel çökel istif tarafından doldurulmuştur.Son buzul dönemi içerisinde düşen deniz düzeyine bağlı olarak kara haline gelen şelf düzlüğü üzerinde ve Çanakkale Boğazı Marmara Denizi çıkışında yer alan kanal içeirinde Ünite 3 bir kanal dolgusu ve delta çökeli olarak istiflenmiştir. Bölge evriminin son aşamasında ise, son buzul dönemi sonrası yükselen deniz düseyine bağlı olarak inceleme alanı su altında kalmış ve günümüz oşinografik dinamiklerin kontrolünde bölgede Ünite 4 olarak adlandırılmış olan güncel denizel çölkeller birikmiştir. Açıklanan bu evrim modeli içerisinde, sismik veri üzerinde gözlenen yapısal unsurlar, havzanın temel morfolojisi ve buna bağlı çökel alanlarının geometrisi üzerinde önemli değişimlere neden olmuştur.
Özet (Çeviri)
In this thesis, it is aimed to evaluate the seismic data gathered from the survey done by the Office of Navigation, Hydrography and Oceanography (ONHO) connected to Turkish Naval Forces in the shelf area and Sarkoy Canyon placed in the opening of the Dardanelles (Canakkale) Strait towards the Marmara Sea.In the light of this seismic stratigraphic evaluation, it is designated that in that area there are four seismic units placed on a Pre-Miocene basement. As a result of previous surveys done in here and the continental geology, these units are sequenced from the bottom to the top as Unit 1, Unit 2, Unit 3 and Unit 4. Unit 1 is determined to be submarine continuation of the Late Miocene old units which are seen widespreadly in the continental geology of both of the shores of the Dardanelles Strait. Unit 2, which signalizes a low energy area due to its parallel internal reflection, has settled in the exit of the Dardanelles Strait to the Marmara Sea along with in the deep water basin of the Marmara Sea in the period before the Later Glacial epoch or more previous interglacial epoches. Unit 3 takes place as a cannel fill within buried canyon placed on basement towards the Marmara Sea. Also, this unit is distinguished as delta deposits because of its sigmoidal-oblique inner reflection under shelf plain in southeast hillside of Sarkoy Canyon. Unit 4 composes the youngest unit on work area consisted of recent sea deposits which have parallel inner reflection.Reflection surfaces over seismic cross sections have been detected as deformed throughout some zones and these strain zones are interpreted such as faults. As a result of this survey, some of these faults are determined as strike-slip faults with compression component because of uplifts along the folds and fault zones following faults. Effects of these faults have not been seen on Unit 3 and Unit 4. As a consequence, it is thought that these faults have lost their activity nowadays. In addition to these strike-slip faults with compression component, strike-slip faults which haven?t got compression component but have an influence arriving up to seabed have been discovered on survey area.The data in hand show that the development of Sarkoy Canyon and the shelf plain comes into existence as a result of the evolution of a wide basin including the survey area and most probably, also Erdek Gulf. This evolution begins with a developed basin located on the common surface of Late Miocene aged units, which are called as Unit 1, and Pre-Miocene aged units placed at the bottom of these Late Miocene units. This basin which is developed through the area geographically containing the borders of Erdek Gulf has been filled with thick sea deposit stack, which has parallel reflection, called as Unit 2.Unit 3 has settled down as a canal filling and a delta deposit in the canal placed on the exit of the Dardanelles Strait to the Marmara Sea and above the shelf plain which became a mainland according to the fall of sea level within Later Glacial epoch. At the last stage of the evolution of this region; the survey area has gone under water because of the rising sea level in the period that after Later Glacial epoch, and by the control of current oceanographic dynamics, recent sea deposits named as Unit 4 have accrued in the area. In this evolution model, the structural elements observed on the seismic data have resulted in significant changes on the basic morphology of the basin and on the geometry of sedimentary area associated to the basin.
Benzer Tezler
- Marmara denizi güney şelfinde toplanan 2b çok kanallı sismik yansıma verilerinin Matlab ile kalite kontrolü, veri işlemi ve yorumu
Quality control, seismic processing and interpretation of 2d multichannel seismic reflection data on southern shelf of the Marmara sea
BURCU BARIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Deniz BilimleriDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY ÇİFÇİ
- Çanakkale Boğazı Ege Denizi ve Marmara Denizi çıkışlarında oluşan akıntıların yapay sinir ağları metodu kullanılarak tahmin edilmesine yönelik sistem geliştirilmesi
Improving a system to forecast the currents at the Aegean and Marmara Sea exits of Çanakkale strait by applying artificial neural networks
MURAT ELGE
Doktora
Türkçe
2018
Deniz Bilimleriİstanbul ÜniversitesiFiziksel Oşinografi ve Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSNE ALTIOK
- Marmara Denizi şelf sedimentlerinin petrol hidrokarbonlarının dağılımı ve kökeninin araştırılması
Origin and distribution of petroleum hydrocarbons in shelf sediments from the Marmara Sea
MEHMET ŞEHSUVAR BALKIS
Doktora
Türkçe
2012
Deniz Bilimleriİstanbul ÜniversitesiKimyasal Oşinografi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. OYA ALGAN
- Sedimentology and geochemistry of the late-holocene sediments from the sea of Marmara and its straits
Marmara denizi ve boğazlardaki geç holosen çökellerinin sedimentolojisi ve jeokimyası
MEHMET NURİ BODUR
Doktora
İngilizce
1991
Su ÜrünleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERGİN
- Comparison between hydrostatic and nonhydrostatic simulations of Turkish Strait System
Hidrostatik ve hidrostatik olmayan Türk Boğazlar Sistemi simülasyonlarinin karşilaştirilmasi
ECE NİL PARKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ILICAK