Geri Dön

Seismic microzonation of Erbaa (Tokat-Turkey) located along eastern segment of the North Anatolian fault zone (NAFZ)

Kuzey Anadolu fay zonu doğu segmentinde yer alan Erbaa (Tokat)?nın sismik mikrobölgelemesi

  1. Tez No: 255329
  2. Yazar: MÜGE AKIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TAMER TOPAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Şehircilik ve Bölge Planlama, Geological Engineering, Civil Engineering, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 443

Özet

Türkiye, dünyadaki depreme duyarlı olan en önemli ülkelerden biridir. Çalışma alanı, Erbaa, Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ) olarak bilinen sismik olarak aktif bir fay zonu içinde yer almaktadır. Tokat şehrinin bir ilçesi olan Erbaa, Orta Karadeniz Bölgesi'nde yer alır. Çalışma alanı, Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası'na göre 1. Derece Deprem Bölgesi içinde bulunmaktadır. Erbaa ilçe merkezi, daha önceden Kelkit Nehri'nin sol sahilinde kurulmuştur.Ancak bu merkez, 1942 Niksar-Erbaa (Mw = 7.2) depreminden sonra daha güneye taşınmıştır. Bölgede 1900'lü yıllardan sonra birçok deprem meydana gelmiştir. 1942 depremi, Erbaa ilçe merkezine en hasar verici depremlerden biridir.Bu çalışmada ayrıntılı saha incelemeleri yapılarak çalışma alanının jeolojik ve jeoteknik özellikleri ortaya konmuştur. Erbaa yerleşimi alüvyon ve Pliyosen yaşlı çökeller üzerine kurulmuştur. Erbaa'nın güneyinde Pliyosen yaşlı kil, silt, kum ve çakıl seviyelerine rastlanılmaktadır. Erbaa bölgesindeki alüvyon ise çakıllı, kumlu, siltli ve killi birimlerden oluşmaktadır. Alüvyon çökeller heterojen tane boyuna sahip olup, çevrede yer alan çeşitli jeolojik birimlerden gelen malzemeleri içermektedir.Bu çalışmanın başlıca amacı, çalışma alanı için kentsel planlamaya yönelik bir sismik mikrobölgeleme haritasının hazırlanmasıdır. Çünkü yıkıcı depremlerden sonra yeni yerleşim alanlarının daha güvenli şekilde planlamasına verilen önem giderek artmıştır. Bu doğrultuda, sismik tehlikenin belirlenmesi için deterministik sismik tehlike analizi gerçekleştirilmiştir. Daha sonra gerekli yer hareketi değerlendirmeleri, çalışma alanının aktif fay zonu içinde yer alması sebebiyle yakın fay etkileri de göz önüne alınarak yapılmıştır. Tek boyutlu dinamik davranış analizleri ile zemin koşulları ortaya konmuştur. Dinamik zemin davranış analizleri ile belirlenen büyütme değerleri çalışma alanındaki zemin birimlerinin genelde katı özellikte olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, inceleme alanı için sıvılaşma potansiyeli ile oturma ve yanal yayılma gibi sıvılaşma sonrası etkiler de belirlenmiştir. Çalışma alanına ait nihai mikrobölgeleme haritasının hazırlanması için yukarıda belirtilen parametreler dikkate alınmıştır. Oluşturulan katmanlar Çok Ölçütlü Karar Analizi (ÇÖKA) kullanılarak değerlendirilmiştir. Basit Ağılıklı Toplam (BAT) ve Analitik Aşamalı Sistem (AAS) olmak üzere iki farklı analiz, Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) tabanında uygulanmıştır. Oluşturulan BAT ve AAS `ye dayalı haritalar, nihai sismik mikrobölgeleme haritasının belirlenmesi için karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, AAS yöntemine dayalı olarak hazırlanmış olan harita, Erbaa için nihai sismik mikrobölgeleme haritası olarak önerilmiştir.Genel bir sonuç olarak, çalışma alanın kuzeybatısındaki, gevşek alüvyon birimlerinin de bulunduğu bölge, deprem kaynaklı deformasyonlara karşı hassasiyet göstermektedir. Öte yandan, güneydeki Pliyosen birimleri ile kuzeydoğudaki alüvyon birimleri deprem etkilerine karşı daha dayanımlıdır. Ek olarak, önerilen nihai sismik mikrobölgeleme haritası Erbaa'da şehir plancıları ve yerel yetkililerce yeni yerleşim planlamalarında dikkate alınmalıdır.

Özet (Çeviri)

Turkey is one of the most earthquake prone countries in the world. The study area, Erbaa, is located in a seismically active fault zone known as North Anatolian Fault Zone (NAFZ). Erbaa is one of the towns of Tokat located in the Middle Black Sea Region. According to the Earthquake zoning map of Turkey, the study area is in the First Degree Earthquake Zone. The city center of Erbaa (Tokat) was previously settled on the left embankment of Kelkit River. After the disastrous 1942 Niksar-Erbaa earthquake (Mw = 7.2), the settlement was moved southwards. From the period of 1900s, several earthquakes occurred in this region and around Erbaa. The 1942 earthquake is the most destructive earthquake in the center of Erbaa settlement.In this study, the geological and geotechnical properties of the study area were investigated by detailed site investigations. The Erbaa settlement is located on alluvial and Pliocene deposits. The Pliocene clay, silt, sand, and gravel layers exist in the southern part of Erbaa. Alluvium in Erbaa region consists of gravelly, sandy, silty, and clayey layers. The alluvial deposits are composed of stratified materials of heterogeneous grain sizes, derived from various geological units in the vicinity.The main objective of this study is to prepare a seismic microzonation map of the study area for urban planning purposes since it is getting more essential to plan new settlements considering safe development strategies after the disastrous earthquakes. In this respect, seismic hazard analyses were performed to deterministically assess the seismic hazard of the study area. Afterwards, the essential ground motions were predicted regarding near fault effects as the study area is settled on an active fault zone. 1-D equivalent linear site response analyses were carried out to evaluate the site effects in the study area. Amplification values obtained from site response analyses reveal that the soil layers in the study area is quite rigid. Furthermore, liquefaction potential and post liquefaction effects including lateral spreading and vertical settlement were also delineated for the study area. The above-mentioned parameters were taken into account in order to prepare a final seismic microzonation map of the study area. The layers were evaluated on the basis of overlay methodologies including Multi-Criteria Decision Analysis (MCDA). Two different MCDA techniques, Simple Additive Weighting (SAW) and Analytical Hierarchical Process (AHP), were carried out in GIS environment. The seismic microzonation maps prepared by SAW and AHP methods are compared to obtain a final seismic microzonation map. Finally, the map derived from the AHP method is proposed to be the final seismic microzonation map of Erbaa.As an overall conclusion, the northwestern part of the study area where the loose alluvial units exist is found to be vulnerable to earthquake-induced deformations. On the other hand, the Pliocene units in the southern and alluvial units in the northeastern part are quite resistant to earthquake effects. In addition, the proposed final seismic microzonation map should be considered by urban planners and policy makers during urban planning projects in Erbaa.

Benzer Tezler

  1. Antakya kent merkezinin mikrotremor yöntemi ile yer etkisinin incelenmesi

    Seismic microzonation of Antakya city (Hatay province) using microtremor observations

    AHMET FİLAZİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Mühendislik BilimleriMustafa Kemal Üniversitesi

    Teknik Eğitim Bölümü

    PROF. DR. SEMİR ÖVER

  2. Yalova il merkezi sismik mikrobölgelemesi

    Seismic microzonation of Yalova city center

    AYŞEGÜL ZEYTİNCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Jeofizik MühendisliğiKocaeli Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. METİN AŞÇI

  3. Isparta Mavikent yerleşim bölgesinin sismik mikrobölgelemesi ve değerlendirilmesi

    Seismic microzonation and evaluation of Isparta Mavikent province

    EMİN ELMASDERE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    İnşaat MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖMÜR ÇİMEN

  4. Doğu Marmara sismik bölgeleme , Kocaeli il sınırı ve İzmit yerleşim alanının sismik mikrobölgelemesi

    Seimic zonation of Eastern Marmara region, seismic microzonation of Kocaeli province and İzmit urban area

    ERGİN ULUTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Jeofizik MühendisliğiKocaeli Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MİTHAT FIRAT ÖZER

  5. Evaluation of site effects based on the 1999 Kocaeli and Düzce earthquake events and seismic microzonation of Gölyaka, Düzce, Turkey

    1999 Kocaeli ve Düzce depremleri temel alınarak Düzce ili Gölyaka ilçesinin saha etkilerinin değerlendirilmesi ve sismik mikrobölgelemesi

    KARIM YOUSEFI BAVIL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    Prof. Dr. HALUK AKGÜN

    Assoc. Prof. Dr. MUSTAFA KEREM KOÇKAR