Mervaniler Devrinde dini gruplar arasındaki münasebetler
The relationships between the religious groups in the Marwanid Period
- Tez No: 257302
- Danışmanlar: DOÇ. DR. M. SALİH ARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Mervânîler 983-1085 yılları arasında hüküm sürmüş İslam devletlerinden biridir. Hâkim olduğu coğrafya Kuzey Mezopotamya'ydı. Bu coğrafya farklı etnik ve dinî grupları içerisinde barındıran bir coğrafyaydı. Sözkonusu etnik gruplar Süryaniler, Ermeniler, Rumlar, Araplar, Kürtler ve Deylemîler'di. Dinî gruplar ise Yahudiler, Hıristiyanlar ve Müslümanlar'dı. Bu dini gruplardan Hıristiyanlığa bağlı Nastûrî, Yakubî ve Melkî mezheblerinin mensupları vardı. İslam mezheplerinden ise Şâfiîlik, Hanbelîlik, Mâlikîlik, Hanefîlik ve İmâmîlik mezheplerinin mensupları Mervânî ülkesinde yaşamaktaydı. Mervâniler Müslüman olup Şâfiî mezhebini resmi mezheb edindiler. Bu mezhebin yayılması için çalışmalar yaptılar. Özellikle Nasruddevle bu çalışmalarda önemli katkılara sahipti. Bununla birlikte Nasruddevle diğer Müslüman mezheplerinin de rahat bir şekilde eğitimlerinin verilmesi ve yayılmasına izin verdi.Mervânî hükümdarları sadece kendi din mensuplarının değil aynı zamanda diğer din mensuplarının da dini yaşamlarını sürdürmelerine izin tanıdı. Dini özgürlüklerine dokunmadılar. Ayrıca komşu ülkelerde yaşayan ve kendi ülkelerinde özgür bir yaşam fırsatı bulamayanlar için de önemli bir sığınak oldu. Bizanslıların zulmünden ve baskısından kaçan Yakubîler, Mervânî şehri Amid'e gelip buraya yerleştiler ve burayı patriklik merkezi edindiler.Mervânîler ülke içerisindeki barışı sağladıkları gibi dış ilişkilerde de barışçıl olmaya çalıştılar. Komşu ülkelerin topraklarına saldırmadılar. Tersine komşularına karşı yapılan saldırılarda onlarla birlikte hareket ettiler. Dış ilişkilerde din ayrımı veya mezheb ayrımı yapmadılar. Bu tutumları ülkelerindeki huzur ve refahın artmasını sağladı.Mervânîler döneminde Kuzey Mezopotamya coğrafyası tarım ticaret ve bilim açısından önemli bir düzeye erişti. Bundan ötürü komşu ülkelerden buraya insanlar akın ettiler. Mervânîler ülkelerine gelen insanlara iyi davrandılar. Onların bu tarz yönetimleri Mervânî ülkesini cazip kılan en önemli etkendir.Mervânîler devlet idaresinde liyakatı önemseyen bir anlayışla çağdaşları olan İslam devletlerinden farklılık göstermektedirler. Zira Mervânîler Gayri Müslimlerin devlet kademelerinde görev almalarına olanak tanıdılar. Vezirlik, Kâtiplik, Ordu komutanları, Vakıf görevlilerini ve saray tabiplerini uygun nitelikleri taşıdıklarında Hıristiyanlardan da tayin ettiler.Mervânîler kendi dönemlerinde farklı etnik ve dinî grupları hoşgörü ve çoğulcu anlayışlarıyla sağladılar. Onların bu hoşgörüsü sonucunda farklı din mensupları birbirleri hakkında doğrudan bilgi alma imkânına sahip oldular. 1026 yılında Nusaybinde gerçekleşen diyalog toplantısı bu hoşgörünün bir ürünüdür. Müslüman ve Hıristiyan temsilcilerin katıldığı bu toplantı dini hoşgörü açısından önemli bir adım olarak dikkat çekmektedir.Dinî çekişmelerin yoğun olarak yaşandığı bir çağda Mervânîler büyük bir hoşgörü ortaya koydular. Günümüzde de farklı etnik ve dinî grubun birarada yaşadığı bu coğrafyadaki insanlar için örnek alınacak bir uygulama sergilemeleri açısından Mervânîler önemlidir. Dinler arası diyalog ve dini çoğulculuğun kuzey Mezopotamya'nın yabancı olduğu bir yaşam tarzı olmadığı Mervânîler aracılığıyla tekrar anlaşılmış oldu.
Özet (Çeviri)
The Marwanids is one of the Muslim Dynasties who ruled in Upper Mesopotamia between 983-1085 A.D. In this period, the demography of the region represented a formidable heterogeneity consisting of numerous ethnic and religious groups including Assyrians, Armenians, Greeks, Arabs, Jews, Kurds and Daylamids of different confessional and secterian teachings. The ruling Merwanid dynasty were Sunni Muslims of the Shafii school. Although they tried to disseminate the Shafii creed, particularly during the reign of Nasruddevle, they also facilitated the teaching and dissemination of other Muslim schools; such as Hanbalids, Malikids, Hanafids and Imamids.The Marwanids facilitated the practice of not only their own religion, but also they allowed the practicing of other religions within their constituency with much tolerance and respect. Not only did they not interfere in religious freedom, but they also turned their country into a shelter for confessional groups which confronted religious persecution in the neighbouring states. A significant example is that of the Jacobites who settled and established a patriarchate in the Marwanid city of Amid after escaping from the Byzantian cruelty and opression.The Marwanids established peace in both domestic and foreign affairs. They pursued friendly relations with their neighbors which included cooperation and allience-making in times of attack by a third party. Their foreign policy was non-discriminatory of religion and faith, which had repercussions on the development of welfare and peace at home.During the Marwanid period, agriculture, trade and science flourished in Upper Mesopotamia. This revival attracted waves of in-migration from neighboring countries. The way the Marwanids treated these people through a fair and pluralist principle of government contributed to the turning of their country into a center of attraction.The Marwanids were different from their contemporary Muslim states in that they adopted a principle of meritocracy in matters of government. This allowed the inclusion of non-muslims in the state and government apparatus. For instance, there had been non-Muslim vizier, secretaries, army commanders, trust officers and physicians in the Marwanid palace.The Marwanid tolerance and pluralism towards different etnic and religious groups also facilitated inter-religious and confessional dialogues. The 1026 Nusaybin meeting attended by Muslim and Christian representatives is but one significant example to this climate of tolerance and dialogue.The Marwanids exercised a commendable rule of tolerance in an age of inter-religious strife. Studying their mode of governance is significant also to our contemporary age in the sense of setting an example for this still ethnically and religously heterogenous geography. This thesis showed that interfaith dialogue and religious pluralism were historically familiar traditions in Upper Mesopotamia.
Benzer Tezler
- Siyasal, sosyal ve kültürel açıdan Dunbulî aşireti
Dunbuli trible in a political, social and cultural perspective
FATİH PEKOL
- Mervânî devletinin dış siyaseti
Başlık çevirisi yok
ŞÜKRÜ ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinDicle Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ACAR
- Diyârbekirli Mehmet Said Paşa'nin Mirâtü'l-İber adlı eserinin 8. cildinin transkribi ve değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
GÜLCAN AKÇINAR AKDEMİR
- Hasankeyf ilçe merkezinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
The Human and economicks geography of Hasankeyf district center
BANU ERGİN YILDIRIM