Türkiye'nin bilimsel yayın politikası: Atıf dizinlerine dayalı bibliyometrik bir yaklaşım
Scientific publication policy of Turkey: A bibliometric approach based on citation indexes
- Tez No: 257576
- Danışmanlar: PROF. DR. İRFAN ÇAKIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 230
Özet
Bir ülkedeki bilim politikasının sağlıklı şekilde yürütülüp yürütülmediğinin somut göstergelerinden bir tanesi bilim çevreleri tarafından üretilen bilimsel yayınlardır. Ülkeler geleceklerini garanti altına almak için sağlıklı bir temele dayanan yayın politikası geliştirmek durumundadırlar. Bu bağlamda oluşturulacak politikalara kaynaklık edebilecek değerlendirmelerin çok yeterli olmadığı görülmektedir. Yapılan değerlendirmelerde nicelik ön planda tutulup, yayınların niteliği (yayımlandığı dergi, aldığı atıf sayısı, patent çıktısı olup olmadığı vb.) ve disiplinlerarası farklılıklar dikkate alınmamaktadır. Bu durum Türkiye'nin uluslararası bilimsel yayın üretimini olumsuz yönde etkilemektedir.Bilimsel yayınların etkinliği genellikle bibliyometrik çalışmalarla ortaya konulmaktadır. Gerçekleştirilen bibliyometrik araştırmalarda veri kaynağı olarak atıf dizinlerinden yararlanılmaktadır. Araştırmamızda atıf dizinlerinde yer alan Türkiye adresli yayınların bibliyometrik özellikleri incelenmiş ve Türkiye adresli yayınların niteliksel değerlendirmesi yapılmıştır. Türkiye adresli yayınların niteliksel değerlendirmesi yapılırken, dergilere ilişkin olarak etki faktörü, bilim insanlarının değerlendirilmesinde kullanılan h-endeksi, ülkelerin karşılaştırılmasında gündeme gelen göreli atıf etkisi gibi çeşitli göstergelerden yararlanılmıştır.Atıf dizinleri kapsamındaki yayın sayısında en çok artış görülen ülkelerden biri Türkiye'dir. Bu artışta akademik çevrelerin atıf dizinleri kapsamında yayın yapılmasına verdiği önem büyük rol oynamıştır. Çünkü atıf dizinlerine katkıda bulunanların çok önemli bir kısmı akademisyendir. Yayın sayısındaki artışın bir başka nedeni ise TÜBİTAK'ın teşvikleridir.Çeşitli bilim dallarında etki faktörü yüksek dergilerde Türkiye adresli çok az sayıda makale yayımlanmıştır. Atıf dizinlerinde yer alan Türkiye orijinli dergiler etki faktörlerine göre değerlendirildiğinde, ilgili alanlarda düşük etki faktörü değerine sahip dergiler arasında yer almaktadır. Türkiye'de tıp ile ilgili alanlarla birlikte, fizik ve kimya en sık yayın yapılan alanlardır.Çalışmamızda gelecek yıllarda atıf dizinlerindeki Türkiye adresli yayın sayısında artışın devam edeceği öngörülmektedir. Fakat bilim ve teknoloji sistemine gerekli ve yeterli yatırım yapılmadığı takdirde bu artışın bilim dünyasında ileri kabul edilecek ülkelerin düzeyine ulaşması zordur.Araştırmamız sonucunda ?Ulusal bilim ve teknoloji politikamızın, önemli bir boyutunu oluşturan `bilimsel yayın üretkenliği' nitelikten çok niceliği ön plana çıkaran bir yaklaşım içinde algılanmakta ve değerlendirilmektedir? şeklindeki hipotezimiz kanıtlanmıştır.
Özet (Çeviri)
One of the serious evidences proving the success of a country?s science policy is the scientific publications produced by its scientists. Countries must develop healthy publication policies if they want to secure a future. It appears that the assessments which may serve as sources for the development of such policies are insufficient, since they emphasize the quantity rather than quality (the quality of the journal, number of citations received, a patent as the outcome) and disregard differences between the disciplines. This has a negative effect on Turkey?s international scientific publication production and its international development.The efficiency of scientific publications is usually evaluated through bibliometric studies. Citation indexes serve as the source of data for bibliometric research. This study examines the bibliometric characteristics of Turkey addressed publications and provides qualitative evaluations. In this respect, it makes use of several assessment tools such as, ?the impact factor? regarding scientific journals, ?the h-index? used for the assessment of scientists and the ?relative citation impact? used for the comparison of countries.Turkey showed one of the sharpest increases in the number of publications in citation indexes. Academia?s insistence on the significance of publications in citation indexes played a major role in this increase. Another reason for the increase in the number of publications can be attributed to the promotions provided by The Scientific and Technological Research Council of Turkey (TÜBİTAK).It appears that only a few Turkey addressed articles were published in journals with high impact factors. The evaluations of Turkey based journals in citation indexes indicate that they are among the journals with comparatively low impact factors. The most frequent publications come from the fields of physics and chemistry along with medical fields in Turkey.It is anticipated in this study that the increase in the number of Turkey addressed publications in citation indexes will continue. However, this increase is not likely to reach the level of the scientifically advanced countries unless sufficient investment is made in the science and technology system.This study proves the hypothesis that the concept of scientific publication productivity, which forms a significant dimension of our national science and technology policy, is perceived and evaluated in a way that foregrounds quantity rather than quality.
Benzer Tezler
- Exploring spatial and aspatial factors in co-production of scientific knowledge: The case of Turkey
Bilimsel bilginin ortak üretiminde mekansal ve mekansal olmayan faktörlerin incelenmesi: Türkiye örneği
ARDA TUNCER
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN
- A new key performance indicator design for academic publishing
Akademik yayınlar için yeni bir performans indikatoru geliştirilmesi
NEGAR HAMEDGOLZAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED OĞUZHAN KÜLEKCİ
- İstanbul'da finansal teknoloji sektörünün farklılaştırılmış bilgi tabanı ve yakınlık tartışmaları açısından incelenmesi
Examination of the financial technology sector in Istanbul in terms of differentiated knowledge bases and proximity debates
ŞEYDA NUR ÖZEL AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Changing United States foreign policy after September 11 in the context of security with special reference to Turkey
11 Eylül sonrası güvenlik bağlamında Amerika'nın değişen dış politikası ve özelde Türkiye'ye olan etkisi
TOLGA BURAK AKSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Uluslararası İlişkilerFatih ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFULLAH KARAMAN