Geri Dön

Hanefi usul eserlerinde ictihad teorisi

The theory of ictihad in the Hanafi usul literature

PDF İndir

  1. Tez No: 258477
  2. Yazar: BİLAL ESEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM KÂFİ DÖNMEZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 340

Özet

Çalışmada, Hanefî fıkıh usulü eserlerinin ictihad bahislerindeki teorik meseleler incelenmiştir. Hanefîlerin, fıkıh usulünü müctehidlerin faaliyetlerinden söz eden bir ilim olarak tasavvur ettikleri görülmektedir. Bu sebeple Pezdevî öncesi klasik dönemde, mukallidlere yol gösterici nitelikte bir taklid bahsi, yer almamıştır. Hanefi usul eserlerindeki ictihad, kesin nassın bulunmadığı yerde fıkhî hükmü ortaya koymak için başvurulan bir faaliyettir. Re'y ictihadı tabiriyle ictihad tabiri eş anlamlı görülmektedir. İctihad eden kişinin sahip olması gereken ehliyetten bütün usulcüler söz etmektedir. Ancak ikili ayrımlar haricinde, Hanefî usul eserlerinde detaylı bir müctehidler tasnifine rastlanmamaktadır. Müctehid fi'l-mezheb tabirinin ise, genellikle mukallidler hakkında ve hakikat anlamı dışında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Hanefîler, doğrunun tek olduğu fikrine sahiptirler ve musavvibe ya da muhattıe tarafında yer almak bakımından aralarında bir ayrılık yoktur. Semerkandî'nin görüşü ise doğrunun tekliğini kabul edenler arasındaki alt bir ihtilafla ilgilidir. Bu konuda Hanefîlere yapılan eleştiriler, mezhep dışından olup sadece belli usulcüleri değil genel olarak Hanefilerin ictihadda isabet görüşünü hedef almaktadır. Klasik dönemden sonra memzuc eserlerin ortaya çıkmasıyla birlikte Hanefî usulcülerin bazı konularda seleflerinden farklı düşünmeye başladıkları da görülmüştür. Öte yandan memzuc eserlerde, Hanefîlerin kendi görüşlerini delillendirmesinde İbnü'l-Hacib gibi mütekellimin usulcülerinin büyük tesirinin bulunduğu da hissedilmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, theoretical issues concerning Ijtihad in the Hanefite usul texts are examined. It seems that Hanafies conceive the Usul al-Fiqh as a science talking about the activities of Mujtahid. That?s why we cannot find taqlid issues guiding muqallid in the classical period of Hanefite Usul texts before Pazdawi. Ijtihad in the Hanefite Usul texts is an activity which is applied to bring up the judgment of fiqh in the absence of absolute nass. The terms of Ijtihad and Ijtihad al-ra?y are used as synonymous in Hanefite Usul texts. Although all Usul writers discussed the competency which a mujtahid must have, but only Hanafite Usul writers, except some dual classifications, did not get down to the details of classification of Mujtahids in their Usul texts. The term of Mujtahid fi al-mazhab is usually used for muqallids. Hanefies have the idea that the truth is a unique one, so there is no disagreement among them in taking part in the side of Musawwiba or Muhattia group. In this point, critiques examined against the Hanefies are from other mazhaps and aim not to some specific Hanefite Usul writers but to the Hanefite view in general on hitting the unique truth. It also seems that some later Hanefies had different approaches to some Usul issues than their predecessors. Meanwhile it is observed in mamzûc Usul texts that later Hanefites, while establishing Hanefite opinions on their grounds, were under the strong influence of Mutakallimûn Usul writers like Ibn al-Hacib.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    477278

    Hanefî usûlünde tartışmalı bir delil olarak istishâb

    Istishâb as a controversial evidence in Hanafî method

    FEYZA AYAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinYalova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. PEHLUL DÜZENLİ

  2. Tez No

    824194

    Hanefî ve Şâfiî mezheplerinin temel ihtilaf sebepleri ve Hanefî eserlerinde Şâfiî mezhebine nispet edilen görüşlerin incelenmesi -Molla Hüsrev'in Dürerü'l-Hükkâm adlı eserinin kurbandan nikaha kadar olan bölümü özelinde-

    The main reasons of controversy between the Hanafi and Shafi'i madhhabs and the analysis of the views attributed to the Shafi'i madhhab in Hanafi'i works — Based on the section from sacrifice to marriage in Mullah Husrev's Durar al-Hukkām—

    HASAN AHMETOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA HACER KORKMAZ

  3. Tez No

    732459

    İmam Züfer ve usul anlayışı

    Imam Zufar and his legal methodology

    ÜNAL ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN HAÇKALI

  4. Tez No

    745970

    imam Maturidinin Tevilatul Kuran tefsirinde fıkhi içtihad ve kelami yorumlara yaptığı eleştiriler

    Imam Maturidi's criticisms of jurisprudence and theological interpretations in his Interpretation of the Qur'an

    NESLİHAN ALTUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ĞIYASETTİN ARSLAN

  5. Tez No

    541435

    Son Dönem Osmanlı Fakihlerinden İbn Âbidîn'in Fıkıhçılığı (Reddü'l-Muhtâr örneği)

    Late Ottoman Jurist Ibn ʿĀbidīn's Understanding of Islamic Law (The case of Radd al-Muḥtār)

    MUSTAFA ATEŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP CİCİ

Geri Dön