Geri Dön

Batı Karadeniz bölgesinde salep elde edilmesinde kullanılan bazı orkide türlerinin (Orchidaceae) çoğaltım yöntemleri üzerinde araştırmalar

Investigations for the reproduction methods of some of the orchid species (Orchidaceae) used for obtaining salep in Western Black Sea region

PDF İndir

  1. Tez No: 258744
  2. Yazar: CEVDET GÜMÜŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EKREM SEZİK, PROF. DR. ŞEBNEM ELLİALTIOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyoteknoloji, Biotechnology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 221

Özet

Salep elde edilen orta kuşak orkidelerinden önemli bir kısmı Türkiye'de yetişmektedir. Batı Karadeniz Bölgesi de salep orkideleri bakımından oldukça zengindir. Ancak doğadan sökümler nedeniyle bu bitkilerin nesli tehlike altına girmiştir. Bu çalışmanın amacı, salep orkidelerinde in vitro ve in vivo koşullarda çoğaltım olanaklarının geliştirilmesidir. Endospermi bulunmayan tohumların asimbiyotik olarak doku kültüründe çimlendirilmesi için toplam 16 tür (Anacamptis pyramidalis (L.) L.C. Rich, Dactylorhiza incarnata (L.) Soo, Dactylorhiza nieschalkiorum Bauman et Künkele, Dactylorhiza romana (seb.) Soo, Ophrys apifera Hudson, Ophrys ferrum- equinum Desf, Orchis coriophora L., Orchis laxiflora Lam., Orchis mascula (L.) L. ssp. pinetorum (Boiss et Kotschy) Camus, Orchis morio L., Orchis pallens L., Orchis purpurea Hudson, Orchis simia Lam., Orchis tridentata Scop., Platanthera chlorantha (Custer) Reichb., Serapias vomeracea (Burm.fil.) Briq. ssp. orientalis Greuter.) kullanılmıştır. Farklı besin ortamı bileşimleri (1/2 MS, MS, VW & DB, KC, KC-N), besin ortamlarına GA3 katkısı (0, 0.1, 0.5mg/l) yapılması ve inkübasyon sırasında farklı aydınlatma rejimi uygulamaları (ilk bir ay veya ilk 3 ay karanlıkta tutma ve ardından fotoperiyodik düzene aktarma) yapılmış; bu uygulamaların çimlenme, protokorm oluşumu ve bitki gelişme oranları üzerine etkileri incelenmiştir. In vitro koşullarda çimlendirme ve geliştirme amacıyla yedi farklı deneme, dış koşullara aktarma amacıyla dört değişik deneme kurulmuştur. Denemeye alınan tüm türlerde çimlenme ve protokorm elde edilmiş; ancak bunlardan üçünde çok düşük oranlarda olmakla birlikte sadece sekiz tanesinde bitkiye dönüşüm sağlanabilmiştir. Doku kültüründeki başarı, başta genotip olmak üzere besin ortamı, inkübasyon koşulları ve bitkinin yetişme koşullarından etkilenmektedir. Bu nedenle interaksiyonlar ön plana çıkmaktadır. En yüksek bitki oluşum oranı Orchis morio'da % 89.88; Serapias vomeraceae'da % 57.65; Orchis coriophora'da % 48.35 ve Orchis laxiflora'da % 14.57 değerleriyle KC ortamından; Dactylorhiza nieschalkiorum'da % 19.87'lık bir değerle 0.5mg/l GA3 ilave edilen KC besin ortamından elde edilmiştir. Dış koşullara alıştırmada tam bir başarı sağlanamamış, bitkiler en fazla birkaç ay içerisinde canlılıklarını yitirmişlerdir. Yumruların bölünmesi ve ana yumrulu bitkinin doğal ortamına dikilmesi ile kurulan in situ denemelerde ise çıkış meydana gelmemiştir.

Özet (Çeviri)

Some of the important middle generation orchid species used for Salep production grows in Turkey. Western Black Sea region is also rich in terms of Salep orchids. However, they are under threat for extinction because of illegal hand picking from the nature. The aim of this study is to develop reproduction possibilities under in vitro and in vivo conditions. In order to germinate the seeds, not having the endosperm, under tissue culture asymbiotically 16 species were used. Those were (Anacamptis pyramidalis (L.) L.C. Rich, Dactylorhiza incarnata (L.) Soo, Dactylorhiza nieschalkiorum Bauman et Künkele, Dactylorhiza romana (seb.) Soo, Ophrys apifera Hudson, Ophrys ferrum- equinum Desf, Orchis coriophora L., Orchis laxiflora Lam., Orchis mascula (L.) L. ssp. pinetorum (Boiss et Kotschy) Camus, Orchis morio L., Orchis pallens L., Orchis purpurea Hudson, Orchis simia Lam., Orchis tridentata Scop., Platanthera chlorantha (Custer) Reichb. and Serapias vomeracea (Burm.fil.) Briq. ssp. orientalis Greuter.) Different nutrition media compositions (1/2 MS, MS, VW & DB, KC, KC-N), GA3 addition to nutrition media (0, 0.1, 0.5mg/l), different lightning regime during incubation process (first one month or first three months under dark and transferred to photoperiodic arrangement) were carried out. Also, the effects of those applications to germination, protokorm formation and plant development rate were investigated. In order to germinate and develop the seeds under in vitro conditions, seven different trial areas and to transfer them to outdoors, 4 different trial areas were established. Germination and protokorm formation were obtained for all of the species taken under investigation. However, only eight of them turned into a plant and three of those were at very low rates. The success rate of tissue culture was affected especially by genotype, nutrition media, incubation conditions and plant growth conditions. Thus, interactions came to the fore. The highest plant formation ratio in KC nutrition media was found at Orchis moro as 89.88%, followed by Serapias vomeraceae as 57.65, Orchis coriphora as 48.35%, Orchis laxiflora as 14.57%. The highest plant formation ration in 0.5mg/l GA3 added KC media was found at Dactylorhiza nieschalkiorum as19.87%. Complete success could not be achieved for adaptation to exterior conditions; plants lost their vitality within couple of months. An output could not be obtained from in situ trials made by dividing the tubers and planting the main tuberous plant to its natural environment

Benzer Tezler

  1. Tez No

    845869

    Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK), Zonguldak Üzülmez Taşkömürü İşletme Müessesesi (TİM) Asma lojmanları restorasyon projesi

    The restoration project of Asma housing buildings in theZonguldak Üzülmez Hard Coal Mining Establishment (TIM) of Turkish Hard Coal Enterprise (TTK)

    GÜLCE KÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. IŞIL POLAT PEKMEZCİ

  2. Tez No

    759936

    Türk balıkçı gemilerinde iş emniyeti ve çalışan sağlığı

    Health, safety & environment on board Turkish fishing vessels

    RAMAZAN AÇIKGÖZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Balıkçılık TeknolojisiMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Su Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELAL ATEŞ

    DOÇ. DR. FATİH PERÇİN

  3. Tez No

    802074

    Firma büyümesinde finans dışı etkiler analizi: TOBB Türkiye 100 firmaları üzerine bir çalışma

    Non-financial impacts analysis on firm growth: A study on TOBB Turkey 100 companies

    AYÇA KULAKSIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MELİKE METERELLİYOZ

  4. Tez No

    784247

    Zonguldak keten bezi dokumacılığı ve yorumsal dokumalar

    Zonguldak linen fabrics and interpretive weavings

    FERAH ŞAVKAR

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    PROF. AYSEN SOYSALDI

  5. Tez No

    904457

    Farklı arazi kullanımlarında toprak solunum değerlerinin belirlenmesi

    Determination of soil respiration values in different land use

    ASHRAF ANWAR SALEM RAGES

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MİRAÇ AYDIN

Geri Dön