Geri Dön

Descartes ve öncesinde özne ve öznellik kavramları üzerine bir inceleme

An investigation on the concepts of subject and subjectivity before and in Descartes

  1. Tez No: 262874
  2. Yazar: BURYAK BUDAK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEKİYE KUTLUSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Bölümü
  12. Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Bilginin ?öznel? yanına felsefe tarihinde ilk kez M.Ö. 5. yüzyılda Demokritos dikkat çekerken, bundan etkilenen Sofistler, yine aynı dönemde, bilgi/bilme bağlamındaki ?özne-nesne ayrımı?nın öncüleri olurlar. Bu ayrımları çerçevesinde geliştirdikleri bilgi görüşleriyle Sofistler, insanın bilginin öznesi olduğunun felsefece belirleniminin -yani ?özne felsefesi?nin- başlatıcısı konumundadırlar. Daha sonra Aristoteles, bilen özneye ilişkin ilk sistematik görüşleri ortaya atar. Öte yandan Ortaçağ filozofları, Tanrının bilgisine sahip olması temelinde bilebilen bir özne olarak insan anlayışını benimserler. 17. yüzyıla gelindiğindiyse modern felsefenin ilk filozofu olan Descartes, ?Düşünüyorum, o halde varım.? fikri, yani cogito deneyimi kapsamında kendi varlığının bilincinde olan öznesi ile kendisinden sonra da yolculuğuna devam eden özne felsefesine yepyeni ve önemli bir soluk getirir. Kabaca öznenin özbilinçlilik durumu olarak görülen ?öznellik? kavramını doğurmuş bu özne yaklaşımı, daha önce çeşitli düşünürlerce irdelenmiş olan ruh-beden ilişkisini ?zihin-beden sorunu?na dönüştürür. O halde, özne felsefesinin tarihsel sürecinde özne kavramının Descartes'tan önce de izleri sürülebilirken, sonrasında onun -öznellik kavramının da yolunu açan- yenilikçi rolü açığa çıkmaktadır.

Özet (Çeviri)

As Democritus draws attention to ?subjective? side of knowledge in the 5th century BC for the first time in history of philosophy, in the same period Sophists, under this effect, become pioneers of ?subject-object distinction? in context of knowledge/knowing. By their account of knowledge developed in the framework of this distinction Sophists are beginners of philosophically determining man as subject of knowledge, namely of ?philosophy of subject?. Then Aristotle introduces first systematic views about ?the knowing subject?. On the other hand, medieval philosophers adopt thought of man being subject who, on the basis of knowledge of God, can know. In the 17th century, Descartes, the first philosopher of the modern era, brings a new and significant breath into the philosophy of subject, going on also after him, by his idea of ?I think, therefore I am,? namely cogito experience within which subject is aware of his/her own existence. This concept of subject gives rise to concept of ?subjectivity? which is roughly viewed as self-consciousness of subject. Furthermore, it turns traditional soul-body relation into ?mind-body problem.? Therefore, while the concept of subject can be detected in historical process also before Descartes, his innovative role, because of the concept of subjectivity which is implied only by his modern subject, comes to light.

Benzer Tezler

  1. Mıchel Foucault'da özneleşme tasavvuru

    The idea of subjectivity in Michel Foucault

    BİRSEN ABAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EREN RIZVANOĞLU

  2. Catholicism as an obstacle, or fostering, feminism in the twenty-first century

    Katolizm 21.yy feminizmine engel mi teşkil eder yoksa onu yüceltir mi

    PAOLO PANAIOLI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GILLIAN MARY ELIZABETH ALBAN

  3. Augustinus ve Descartes'ta ego

    Ego in Augustine and Descartes

    ÖZDEN ÖZKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Felsefeİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİHAL PETEK BOYACI

  4. Bodily experience and spatial thinking in architectural design process

    Mimari tasarım sürecinde bedensel deneyim ve uzamsal düşünme

    SEMA ALAÇAM

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ

  5. Une autre fidélité ; le retour d'Alain Badiou à Platon et sa transformation de Platon face aux problèmes philosophiques contemporains

    Bir başka sadakat; Alain Badiou'nun çağdaş felsefe problemleri karşısında Platon'a dönüşü ve onun dönüştürüşü

    ÖZHAN ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2023

    FelsefeGalatasaray Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER ORHAN AYGÜN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN YÜCEFER