Hemodiyaliz hastalarında başa çıkma tarzı, benlik saygısı ve kontrol odagının yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationship between quality of life and coping styles, self esteem and locus of control in hemodialysis patients
- Tez No: 262907
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YEŞİM KORKUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kronik böbrek yetmezligi, hemodiyaliz, yasam kalitesi, basaçıkma tarzları, benlik saygısı, denetim odagı
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Kronik böbrek yetmezligi (KBY) hem ülkemizde hem de dünyada oldukçayaygın olan bir hastalıktır. KBY'nin ve en sık kullanılan tedavi yöntemlerinden biriolan hemodiyalizin hastanın yasam kalitesine ve yasamın sosyal, ekonomik vepsikolojik yönlerine olumsuz etkilerde bulunabildigi düsünülmektedir. Buarastırmanın birinci amacı hemodiyaliz hastaları ile herhangi bir kronik hastalıgasahip olmayan saglıklı popülasyon arasındaki yasam kalitesi, basa çıkma tarzları,benlik saygısı ve kontrol odagı degiskenleri açısından farklılıkları belirlemek, ikinciamacı ise arastırmada ölçülen bu degiskenler arasında varolan etki mekanizmalarınıve iliskileri incelemektir. Arastırmanın örneklemini bes özel hastaneden seçilen 88hemodiyaliz hastası ile yas ve cinsiyet olarak eslestirilmis kronik hastalıgıbulunmayan 88 kisi olusturmustur. Veri toplama aracı olarak ?Demografik BilgiFormu?, ?SF-36 Yasam Kalitesi Ölçegi?, ?Basa Çıkma Stratejisi Ölçegi?,?Rosenberg Benlik Saygısı Ölçegi? ve ?Rotter'ın ç-Dıs Kontrol Odagı Ölçegi?kullanılmıstır. Arastırmanın sonuçlarına göre; hemodiyaliz hastalarının kontrolgrubuna göre yasam kalitesi düzeyinin anlamlı olarak düsük oldugu, ?kaçınma? basaçıkma tarzını daha fazla kullandıkları, daha düsük benlik saygılarının oldugu ve dahadıs odaklı oldukları bulunmustur. Bunun yanı sıra bulgular, hemodiyaliz hastalarındaSF-36 Yasam Kalitesi Ölçegi'nin zihinsel saglık bilesenindeki degisimin %22'sininkaçınma ve benlik saygısı tarafından, benlik saygısındaki degisimin ise %30'ununbasa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama ve kaçınma) ve yasamkalitesinin zihinsel saglık bileseni tarafından açıklandıgını göstermektedir. Bunlaraek olarak, hemodiyaliz hastalarında yasam kalitesinin zihinsel saglık bileseni ilekaçınma arasında anlamlı olarak negatif iliski ve benlik saygısı ile anlamlı olarakpozitif iliski görülmüstür. Bu bulgular ısıgında hemodiyaliz hastalarının basa çıkmatarzları ve benlik saygılarını gelistirecek psiko-egitimsel çalısmalar ve grupçalısmalarının yapılması önerilmistir.
Özet (Çeviri)
Chronic renal failure (CRF) is a very epidemic disease in both our country andthe world. It is determined that hemodialysis, which is the most frequent way of CRFtreatment form, has very negative affects on patients quality of life and the social,economical and the psychological aspects of patients life. The first aim of this studywas to determine the differences related to quality of life (QOL), coping styles, selfesteemand locus of control between the hemodialysis patients and the healthypopulation which has no chronic diseases; and the second aim was to expose therelations and effect mechanisms between the coping styles, self-esteem, locus ofcontrol and the QOL on hemodialysis patients. This study?s sample was composed of88 hemodialysis patients who were selected from five private hospital and 88 peoplewho have no chronic disease and matched with the hemodialysis patients accordingto their age and sex. ?Demographical Information Form?, ?SF-36 Quality of LifeScale?, ?Coping Strategy Indicator?, ?Rosenberg Self-Esteem Scale? and ?Rotter?sInternal-External Locus of Control Scale? was used for data collecting. The results ofthe analysis revealed that hemodialysis patients? degree of the QOL is significantlyhigher than the control group?s, they use more ?avoidance? coping style, they have ahigher degree of self-esteem and they are more external oriented. Beside these, %22of the variance of mental health component of QOL is predicted by ?avoidance?coping style and self-esteem and %30 of the variance of self-esteem is predicted bycoping styles (problem solving, seeking social support and avoidance) and mentalhealth component of QOL in hemodialysis patients. Moreover, it was found thatmental health component of QOL was negatively related with ?avoidance? copingstyles while positively related with self-esteem in hemodialysis patients. Accordingto these evidences, it was recommended that psycho-educational studies and groupstudies should be performed to improve the coping styles and self-esteem ofhemodialysis patients.Key Worlds: Chronic renal failure, hemodialysis, quality of life, coping styles,self-esteem, locus of control.
Benzer Tezler
- Hemodiyaliz hastalarının eşlerinde depresyon, anksiyete düzeyleri ve stresle baş etme ilişkisi
The correlation between depression, level of anxiety and coping with stress in hemodialysis patient spouses
RAHEL KARAKO KAMPEYAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR
- Hemodiyaliz hastalarında yaşam doyumunun kaynakların korunumu kuramına göre incelenmesi
Examination of hemodialyses patients' life satisfaction within the conservation resources theory
ÖZLEM ARIKAN
- Hemodiyaliz hastalarında travma sonrası büyüme, din ve maneviyat: Karşılıklı ilişki üzerine nitel bir araştırma
Post-traumatic growth, religion, and spirituality in hemodialysis patients: A qualitative research on the mutual relationship
NUR CESUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AYTEN
- Hemodiyaliz hastalarında dindarlık ve öznel iyi oluş
Religiosity and subjective well-being in haemodialysis patients
NEVZAT GENCER
Doktora
Türkçe
2019
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER CENGİL
- Kronik hemodiyaliz hastalarında stres ve başetme
Stress and coping of chronic hemodialysis patients
BELGÜZAR KARA