İzlek ve biçem ilişkisi açısından Suat Derviş romanlarının Türk edebiyatındaki yeri
Contextualizing Suat Derviş novels in Turkish literature in terms of theme and style interrelatedness
- Tez No: 264209
- Danışmanlar: PROF. DR. TALÂT HALMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 331
Özet
Suat Derviş (1905-1972) köşe yazısı, öykü, çeviri ve roman gibi farklı türlerde yapıtlar vermiş üretken bir yazardır. Yazarın romanlarını, izlek (tema) ve biçem (üslup) ilişkisi açısından inceleyen bu çalışmanın temel sorunsalı, Suat Derviş'in romancılığının, Türk edebiyatı tarihi içinde konumlandırılması olanaklarının araştırılmasıdır. Bu amaçla, Derviş'in ulaşılabilen 13 romanına göndermede bulunulmuş, bu romanların arasından seçilen ve 1943-1945 yıllarında tefrika olarak yayımlanmış 3 romanı (Fosforlu Cevriye, Çılgın Gibi, Sınır) ise yakın okumaya tabi tutulmuştur. Çözümlemelerde büyük ölçüde Georg Lukács'ın gerçekçilik, şeyleşme ve roman kuramı alanında verdiği katkılardan yararlanılmıştır. Modern edebiyat eleştirisinin önemli kuramcılarından Lukács'ın kavramlarının, popüler roman kategorisinde ele alınan yapıtların incelemesinde anlamlı sonuçlar vermesi, popüler edebiyat-yüksek edebiyat ayrımını sorgulamaya yol açmıştır. Bu bağlamda, popüler edebiyatın özgül bir biçimi olarak tefrika üzerinde durulmuş, Türk edebiyatının 1960'lara kadar olan döneminde, tefrika biçiminin niteliklerinin çözümlemede popüler edebiyat-yüksek edebiyat ayrımından daha işlevsel olacağı sonucuna varılmıştır. Derviş'in gençlik ve olgunluk dönemi yapıtlarını süreklilik içinde ele alan çalışmada, romanlarda ortaklaşan temel izleğin ?yabancılaşma? olduğu saptanmıştır. Üslup özellikleri açısından bakıldığında, yazarın ilk dönem romanlarında ağırlıklı olarak romantik ögeler kullanılırken, olgunluk dönemi romanlarında ise romantik ögelerle gerçekçi ögelerin çatıştığı bir roman yapısı dikkati çekmektedir. Yabancılaşmayı aşarak bütünlüğe kavuşmayı vaat eden aşk ise roman kişilerinin dönüşümüne yol açsa da mutluluk getirmez. Derviş'in Türk romanı geleneği ile kurduğu dönüşüm ve süreklilik ilişkisi, romanlardaki popüler ögeler, gerçekçi ve romantik biçem, yabancılaşma ve aşk izlekleri çerçevesinde değerlendirilerek Derviş'in edebiyat tarihinden dışlanması sorunsalına odaklanılmıştır. Bu çerçevede, 1920'lerde korku ögesini Türk romanına getiren öncülerden olan Derviş'in, 1930'larda da ilk işçi romanlarını yazanlardan olduğu ortaya konmuştur. Yapıtlarının Türk romanına olan katkısının değersizleştirilmesi, Derviş'in edebiyat tarihlerinde anılmamasıyla ve/veya popüler romanlar yazarı olarak dışlanmasıyla gerçekleşmektedir.
Özet (Çeviri)
This study analyzes the novels of Suat Derviş (1905-1972) by exploring theme and style interrelatedness and discovering how to contextualize her within the history of Turkish literature. Although thirteen Suat Derviş novels were referred to in this study, three of them, Fosforlu Cevriye, Çılgın Gibi , Sınır serialized 1943 - 1945, were chosen for close reading. The analyses draw from Georg Lukács? contributions to the fields of realism, the concept of reification and the theory of the novel. As the study of these works of popular fiction progressed, the question of popular literature versus high literature arose . In this context, however, it was more pertinent to focus on the feuilleton as a form of popular literature rather than on popular literature versus high literature. The study of all Dervis? novels emphasized the lines of continuity from the writer?s earlier period versus the novels of her mature period. As a result, a leitmotiv, ?alienation?, was found to recur in all her novels. Regarding style, romantic elements are dominant in her earlier novels whereas the structure of her later novels reflects a tension between romantic and realistic elements. In these novels, love is the tool that promises totality by overcoming alienation. However, love, while transforming the characters, is not enough to bring them happiness. The popular elements of her novels, their romantic and realistic style, and the themes of alienation and love were scrutinized to shed light on the writer?s relation to the Turkish tradition of novel-writing in terms of continuity and transformation. This perspective enabled a focus on her non-existence in literary history and also demonstrated that Suat Derviş is a forerunner in Turkish novel-writing in two areas: themes of ?horror? in the Turkish novel in the 1920s and the first examples?in Turkish literature?of proletarian novels in the 1930s. Her contribution to the Turkish novel, however, was ignored because her non-appearance in literary histories and her being labelled as a popular fiction writer.
Benzer Tezler
- Sinema ve biçem ilişkisi çerçevesinde Emin Alper sineması
The Emin Alper cinema within the frame of the relationship between cinema and style
KENAN DİLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Radyo-TelevizyonVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NERGİZ KARADAŞ
- D grubu sanatçıları ve eserlerinin ön-arka yapı kategorileri bakımından incelenmesi
Başlık çevirisi yok
OSMAN ALTINTAŞ
- Türkiye'de konut sunumunda unutulmuş bir pratik: Erdemir lojmanları deneyimi
A forgotten housing practice in Turkey: Public lodgings, Erdemir experience
NİLÜFER KARANFİL BÜYÜKYILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Bilgi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH ALTINOK
- Kişisel iletişim ürünleri biçimsel dili ve kullanıcı-arayüz ilişkisi
The form language of the personal communication products and user-interface relations
ZEYNEP KAYAALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. ŞERMİN ALYANAK