Halep vilayet salnamelerine göre (1867-1908) Ayıntab
Ayintab according to the almanac (salname) of Aleppo (1867-1908)
- Tez No: 264896
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MURAT ÇELİKDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Ayıntab, Gaziantep, Salname, Halep, Ayintab, Gaziantep, Almanac, Aleppo
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 256
Özet
Osmanlı Devleti'nde Tanzimat ile birlikte idarî alanda köklü değişiklikler meydana geldi. Bu değişikliklerden biri de 1864 tarihinde çıkartılan Vilayet Nizamnamesi idi. Bu nizamname ile Osmanlı idarî birimleri yeniden şekillendirilirken, yönetici kadrolarda da değişiklik yapıldı. Yeni nizâma göre şekillenen vilâyetlerde ?salnâme? adıyla yıllıklar tutulmaya başlandı. Bu dönemde Ayıntâb Kazâsı Haleb Vilâyetine bağlı bulunmaktaydı. Bu çalışmada, H.1264/1308 (M.1867-68/1908-09) tarihleri arasında basılan Halep Vilâyet Salnâmelerinde Ayıntab kısmının transkripsiyonu yapılarak, salnâmelere göre Ayıntâb'ın tarihi, fizikî, idarî, sosyal ve ekonomik yapısı aydınlatılmaya çalışıldı. Bu yapılırken bahsedilen döneme ait başka çalışmalardan da faydalanıldı. Böylece konular tarihsel arka planlarıyla birlikte ele alınarak genişletildi. Salnâmelerden kazadaki teşkilatlanmanın ve teşkilat kadrolarının tarihsel oluşumunun takip edilmesi mümkündür. Salnâmelerde, Ayıntâb'ın tarihi hakkında oldukça dar bir bilgi sunulmuştur. Ancak fiziki yapısı ve yerleşim birimleri detaylı olarak verilmiştir. Bu sayede günümüzdeki mahalle ve köylerin eski isimleri ile o günkü sayıları tespit edilebilmiştir. Verilen nüfus cetvelleri sayesinde, kazada yaşayan Müslüman ve gayrimüslimlerin sayısının detaylı olarak tespiti mümkün olurken, nüfus artış oranları da izlenilebilmiştir. Eğitim kurumlarında yapılan değişiklikler de bu döneme rastlamaktadır. Salnâmelerin ilk çıkarıldığı tarihlerde Ayıntâb'da batı tarzında eğitim kurumları mevcut değilken, ilerleyen tarihlerde bu tarz okullar oluşturulmaya başlanmıştır. Verilen bilgiler sayesinde kazadaki okul ve öğrenci sayıları ile Müslüman ve gayrimüslim okulları tespit edilebilmiştir. Bunların dışında kazanın ekonomik durumu ve dini yapısı hakkındaki bilgiler ile kazanın işyeri sayısından sebil çeşme sayısına kadar hemen her şeyin sayısal bilgileri verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Radical changes the related with management subject occurred with Administrative Reform in Ottoman Empire. One of the changes was Province Regulations released in 1864. According to these regulations administrative units of the Ottoman Empire were rearranged and executive personals were changed. Annuals called as almanac were written in provinces which were reorganized according to new order. In that period, Ayintab was town of the Aleppo. At the Aleppo province almanacs released between A.H (the Muslim Calendar) 1284/1326 (A.D. 1867/1908) parts of Ayintab were translated and then history of Ayintab, its social and economic situation were studied about this period were also studied. Hence, related subjects were expanded whit the historical background. These almanacs have provided us information about organization in the town and organization personals. However, these has been little information about the history of Ayintab. But, these has been much detailed information about physical situation and town names. So, it is possible to determine old names and numbers of the villages and neigh bans hoods. Numbers of Muslim and non-Muslim living in Ayintab were determined and population growth rate could be observed from given population table. Changes related to with educational institutions occurred at this time period. There were not western-style educational institutions in Ayıntab when almanacs were first released but this type of schools developed lates period. Numbers of schools and students and Muslim and non-Muslim schools were determined by given informations. Information about economical and religious structure of Ayıntab many numerical informations such as number of workshop, public fountain in Ayıntab were also given.
Benzer Tezler
- Halep vilayet salnamelerine göre (1886-1908) Rakka
Raqqa according to the almanacs of the province of Aleppo
EMRE GÖR
- Salnâmelere göre Adana vilâyeti'nin demografik ve kültürel yapısı (Adana merkez, Kozan, Cebel-i bereket, İçel ve Mersin sancağı)
Demographical and culrural structure of adana province with reference to yearbooks (Sanjaks of Adana, Kozan, Cebel-i bereket, iİçel and Mersin)
SIRMA HASGÜL
- Maarif Salnâmelerine göre 20.yüzyılın başlarında Halep'te eğitim ve eğitim kurumları
Education and educational institutions in Aleppo province at the beginni̇ng 20th century According to Education Yearbooks
BİLGEN KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ KARADENİZ
- Salnâmelere göre XIX. asrın II. yarısında Antakya'da idârî ve sosyo-ekonomik durum
Başlık çevirisi yok
MUHAMMED FATİH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLHAMİ ORUÇOĞLU
- Salnâmelere göre Antakya (1868-1908)
Antakya according to the almanacs (1868-1908)
BERLİN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
TarihErciyes Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUNDA DEMİRTAŞ