İslami söylemde cinsellik-üreme eksenli kadın kimliği ve yeniden üretimi
Sexuality-procreation themed women's identity in islamic discourse and its reproduction
- Tez No: 265213
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SUAVİ AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Antropoloji, Anthropology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
İslam'ın perspektifi cinsiyet kimlik ve rollerini ilâhî yaradılışın doğrudan sonuçları olarak görür ve evliliği bileşenleriyle beraber (cinsel eylem ve üreme) cinsiyetlerin etkileşiminin temel zemini olarak tanımlar. Evlilikdışı temasların müeyyidelendirilmesi İslam ailesinin babasoyluluğunu teminata kavuşturmak için merkezi bir tutumdur. Önerilen normatif düzeni güvenceye alacak çözüm cinsiyetlerin tecrididir. Kadınların cinselliğini denetleme normatif söylemin temel bir kaygısı halini alır ve kadın varoluşunun cinselleştirilmiş bir bağlamla karakterize edilmesine yol açar. Kadınların muhtemel veya aktüel isyanı cinselleştirilmiş bir dille kavramlaştırılır. Böylece kadın cinselliğinde normatif sistemin totalliğine yönelmiş bir tehlike gören kabul beslenir. Normatif söylemin totallik iddiası toplumsal gerçeklikle temas ettiğinde tehdide uğrar. Bu yüzden, normatif söylem yeni biçimlere gereksinim duyar. Ortaya çıkan, kadın kimliğinin yeniden üretiminde etkin ve İslam hukukundan (fıkıh) görece özerk söylemler normatif söylemle hem çatışmayı, hem uzlaşmayı yansıtırlar. Bu söylem biçimleri arasında, özgün bir İslamî erotoloji külliyatı oluşturan bahnâmeler bulunmaktadır. Bahnâmelere atfedilen işleve karşın, özel bir zeminde durmaktadırlar. Bu nedenle, hem normatif söylemin, hem toplumsal gerçekliğin nitelikleri yanında etkileşimlerini de yansıtmaktadırlar. Kültür bileşenleri olarak İslamî söylem örnekleri kadın kimliği çalışmaları için kayda değer olanaklar sunmakta ama bu alan baskın yaklaşımlar nedeniyle ihmal edilmiş görünmektedir. Bu çalışma konusunu ele alırken bütünlükçü ve işlevli bir antropolojik zemin oluşturma olanaklarını sorgulamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Islam?s perspective assumes that gender identities and roles are direct outcomes of divine creation, defining marriage and its components (i.e. sexual act and procreation) as the main basis of interaction of sexes. Sanctioning of extramarital contacts of sexual nature is a central move to assure the patrilineality of the Islamic family. The solution to assure the proposed normative system is the segregation of sexes. Controlling women?s sexuality becomes a major concern of the normative discourse and leads to characterisation of women?s existence in a sexualised context. Prospective or actual rebellions of women are conceptualised with a sexualised language; a move that feeds the postulate, which sees in women?s sexuality a danger against the totality of the normative sytem. Claim of the normative discourse to totality is challenged when contacting with the social reality. Therefore, the normative discourse necessitates novel forms. Emergent discourses relatively autonomous vis-a-vis Islamic jurisprudence (fiqh) and active in reproduction of women's identity reflect both conflicts and pacification with the normative discourse. Among these modes of discourse are the bahnamas that form a genuine compendium of Islamic erotology. Albeit bahnamas? dedicated function, they appear to stand on a peculiar ground. Thus, they project attributes of both the normative discourse and the social reality, as well as their interactions. Examples of Islamic discourse as components of culture suggest considerable opportunities for studies of women?s identity but the area seems to be neglected due to prevalent approaches. This study aims at questioning the possibilities to form a holistic and functional anthropological basis while handling its subject matter.
Benzer Tezler
- Postyapısalcılık bağlamında Queer teori ve din
Queer theory and religion in the context of poststructuralism
MUSTAFA YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİCRET KİRAZ TOPRAK
- İslami kadın dergilerinde kadına yüklenen anlamsal rollerin dağılımı
Allocation of semantic roles based on women in Islamic woman magazines
BELGİN ÇALLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiGenel Dilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE OKTAR
- Reconciling science with Islam in Turkey: Islamic journals in perspective
Türkiye?de İslami dergilerde bilim ile İslam?ın uzlaştırılması
BURAK TAMAÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Siyasal Bilimlerİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BOĞAÇ EROZAN
- Razi'nin 'Tefsîr-i kebîr'ine göre büyük günah işleyenlerin dünya ve ahiretteki durumları
Razi's 'Tafsir-world and the hereafter into by working conditions of great sin
BÜKET ATAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BAKTIR
- İslamcı söylemde kadın imgesi: Kadın ve Aile Dergisi örneği
Woman image in Islamist discourse: Example of Kadın ve Aile Magazine
ASİYE YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM HAKKI İNAL