Geri Dön

Heterodoksi Türk halk islamı ve evliya kültü

Heterodoxy Turkish folk religion and wali cultus

  1. Tez No: 263293
  2. Yazar: HALİL SAİM PARLADIR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖNAL SAYIN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Halk Bilimi (Folklor), Sosyoloji, Religion, Folklore, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Bölümü
  12. Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 327

Özet

Tinsellik insanın kendini kuşatan belirleyicilerden, fizyolojik, toplumsal, siyasal vb. her türlü sınırlayıcıdan kurtulma arayışına karşılık gelir. Bu anlamda tinsellik, biyolojik ve sonlu bir bedene sahip olan insanın özgürleşme, ölümsüzleşme ve kalıcılık istenci olarak da tanımlanabilir. Tin, sonlu hayatın sonsuzla yani kutsal olanla ilişkilendirilmesidir. Bu bağlamda tinselliğin en önemli kanalları büyü, mitos ve din olmaktadır. Büyü ve mitosa göre din, tinin kültürel, toplumsal ve siyasal bağlamlarda standartlaşması ve sınırlandırılması anlamına gelir. Din, tinselliği baskılar ancak buna rağmen, din içinde büyüsel, mitolojik bir söylem özellikle de halk yığınları nezdinde varlığını sürdürür. Bu durumu yansıtan kavramsallaştırma da halk dinidir. Bununla bağlantılı olarak bu çalışmanın temel amacı, Türk Toplumu özelinde İslam'da tinselliğin halk boyutunu tarihsel ve eşzamanlı analizler yoluyla ortaya koymaya çalışmaktır. Türk Halk İslamında kutsalla ilişki kurma biçimlerinin başında, velayet anlayışı ve velilik inancı ile bağlantılı bir biçimde yatır, türbe, mezar vb. kutsallık atfedilen mekânlar etrafında teşekkül eden inanç ve pratikler gelmektedir. Bu inanç ve pratikler, her ne kadar dini kurumlar ve makamlar tarafından yatsınsa da, halk imgeleminde anlam taşımaktadırlar. Genellikle maddi esenlikle ilişkilendirilen bu tür inanç ve pratikler, bilinçdışı düzeyde kutsala dokunmak, onun bereketinden yararlanmak anlamlarına gelir. Bu bağlamda çalışmada söz konusu inanç ve pratikler, veli kültü kavramı altında sınıflandırılmış ve çözümlenmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Spirituality can be described as the search of mankind for emancipation from physiological as well as social determinants of life. In this context, it can be argued that, spiritualism is the will of man for permanence and infiniteness who is an impermanent and finite being. For this reason, spritualism links man to the the sacred which is infinite and omnipotent. This describes the relationship between spritualism, magic, myth and religion. Religion is the major channel for spritualism when compared to the others, but at the same time, religion delimits it and forces it to adapt to the cultural, social and political standarts. Religion supresses spiritualism, but in the end, spiritualism finds a gap through religious life. Namely mythological and magical aspects of religion correspond to the spiritualistic requirements in a society. The conceptualization folk religion, reflects this fact. In connection with this, the main aim of this work is to try to put forward the folk religious aspect of Islam, Turkish societies? historical and synchronic analyses in particular. The main way of getting in touch with the sacred in Turkish folk religion is the beliefs and practices occure around the tombs of saints or places related to the saints who called as walis in Islamic terminology. Eventhough neglected by the religious officials, these beliefs and practices are common among the Turks? religious imagery. Mostly identified with the material aspects of emancipation, these beliefs and practices connotes the possibility of touching the sacred and benefit from its baraka. In this context, in this work, these beliefs and practices are classified and analyzed through the wali cultus conceptualization.

Benzer Tezler

  1. Çağlarını eleştiren divan şairleri: Hayreti-Hayali-Usuli

    The Divan poets criticizing their age: Hayreti-Hayali-Usuli

    HİCLAL DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    DOÇ.DR. VİCTORİA HOLBROOK

  2. Amasya bölgesi Alevi ocaklarında inanç ve ritüeller: Ali Pir Civan Ocağı örneği

    Faith and rituals in the Amasya Alevi region quarrys example of Ali Pir Civan Quarry

    İLAYDA ÇAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Halk Bilimi (Folklor)Çağ Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BEGÜM KURT

  3. Gaziantep Alevi Kültür Dernekleri Cemevi ve Serçeşme Cemevinde cem ibadetleri: Edep-erkân, semâh Ve deyişler

    Cem worships in Gaziantep Alevi Cultural Associations Cemevi and Serçeşme Cemevi; edep-erkan, semah and sayings

    FİRDES NEHİR TUNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinGaziantep Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEHİYE KÖKSEL

  4. Derviş ruhan örneğinde alevi bektaşi dervişlik geleneği

    Alevi bektashi dervish tradition: in the example of dervish ruhan.

    CANER IŞIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Halk Bilimi (Folklor)Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    DOÇ. DR. MUHTAR KUTLU

  5. Osmanlı Devleti'nin Rumeli'de uyguladığı iskan siyaseti (XV. XVI. yüzyıllar)

    Execudet settling policy of the Ottoman Empire in Rumelia (XV. and XVI. centruies)

    FİLİZ KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    TarihHacettepe Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. YUNUS KOÇ