Türkiye'nin tanıtım filmlerinde ulusal kimlik anlatısı
Narrative of national identity in the publicity films of Turkey
- Tez No: 265364
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT ÇAPLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
Ulusal kimlik, ?millet? olarak tanımlanan bir halkın mensubu olmaktan kaynaklanan bir kimliktir ve milliyetçilik gücünü ulusal kimliğin bireyler için taşıdığı önemden alır. Milliyetçilik ideolojisi özerk bir ulus devlet kurmayı amaçlar ve bu devletin unsurlarını bir arada tutacak değerler ve duygular ağına ihtiyaç duyar. Bu anlamda milliyetçilik, kültürel bir üretimdir ve bir ulusal kültür seferberliğiyle insanlara, belirli bir halk kitlesiyle ortak bir tarihin ve kaderin parçası oldukları fikrini aşılar. Ulus devletin benimsediği tarihsel anlatı onu özel bir zaman anlayışı içine yerleştirir. Tarihte izler sürülerek kim olunduğu, nereden gelindiği, ataların ve kahramanların kim olduğu, ne zaman büyük ve şanlı olunduğu keşfedilmeye çalışılır. Genellikle uluslar tek bir tarihe sahip değildir. Birden çok sayıda anlatılan birbirine rakip farklı öyküler vardır. Türkiye'de de farklı ulusal tarih yazımları sonucu ulusal kimlik, farklı ideolojik yaklaşımlar tarafından şekillendirilmiş ve zaman içinde dönüşüme uğratılmıştır. Türkiye'nin tanıtımı için hazırlatılan filmlerin bazılarında ulusal kimlik anlatısı bu yaklaşımlardan birine yaslanarak hazırlanmışken, diğer bir kısmında ise birden çok ideolojik yaklaşımın söylemleri kullanılarak hazırlanmıştır.Tanıtım filmlerinde ulusun mekânı olarak Anadolu gösterilmektedir. Kemalist İdeoloji'nin etkisiyle çekilmiş filmlerde Anadolu, Kurtuluş Savaşı'nın verildiği kutsal bir toprak parçasıyken, Mavi Anadolu Akımı'nın etkisiyle hazırlanmış filmlerde büyük ve kadim uygarlıkların beşiğidir. Milliyetçi- muhafazakâr kültür politikalarının hâkim olduğu dönemde çekilmiş bazı filmlerde ise, diğerlerinden farklı olarak doğulu kimliğin de benimsenmesiyle, Asya ve Avrupa'yı bağlayan bir köprü olarak değerlendirilmiştir. Osmanlı/İslami maziyi yok sayarak ulusal kimliği kurgulayan yaklaşımlar için Kurtuluş Savaşı ulusun tarihindeki en büyük kahramanlık destanı olarak sunulurken, milliyetçi-muhafazakâr yaklaşımlarının etkisiyle çekilen filmlerde Osmanlı'nın ?şanlı fetihleri? de ulusun kahramanlık destanları arasındaki yerini almıştır. Tanıtım filmlerinde ulusal kimliğin mimari yoluyla pekiştirilmesinde iki kent öne çıkmıştır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında çekilen filmlerde Osmanlı'yı temsil ettiği düşünülen İstanbul'a olumsuz anlamlar yüklenirken, Ankara modern Türkiye'nin sembolü olarak olumlanmaktadır. Ellilerden sonra çekilen bazı filmlerde Osmanlı ve İslâmi maziyle barışık olarak İstanbul'un tarihi mirası ve güzelliklerinden duyulan (ulusal) gurur pek çok kez dillendirilmiştir. Tanıtım filmlerinde şiddet derecesi değişse de, eleştirilerin yöneltildiği ulusun ötekisi/düşmanı tek değildir. Resmi tarih içinde şekillendiği gibi bunlar Yunanlılar, Padişah ve emperyalist Batıdır. Türk Ulusunun milli karakteri ve ulvi nitelikleri ise Kurtuluş Savaş'ındaki kahramanlıkları ile hoşgörülü ve insan sevgisiyle dolu olması çerçevesinde anlatılmıştır. Erken tarihli filmlerde ulusun ikon ve sembolleri olarak kullanılan unsurlar Atatürk, Anıtkabir, Türk Bayrağı ve Türk Askeri görüntüleri iken, 50'li yıllardan itibaren bunlara ek olarak camii ve Osmanlı Askerlerinin görüntüleri kullanılmıştır. Her dönemde ulusun sembolü olarak kullanılan ortak unsurlar ise gelişmişliğin ve modernliğin sembolü olarak görülen fabrikalar, barajlar ve yollardır. Tanıtım filmlerinde ?kadın? çoğunlukla, Kurtuluş Savaşı sonrası yapılan devrimler sonucu inşa edilen Batılı ulusal kimliğin göstergesi olarak ele alınmıştır. Milliyetçi-muhafazakâr yaklaşımların etkisiyle çekilen filmlerde ?kadın? görünmez olurken, 90'lardan sonra yapılan az sayıda tanıtım filminde ?kadın?dan yalnızca Batının oryantalist eserlerindeki fantezilerine ve küçümseyici eleştirilerine konu olan ?harem? olgusu etrafında söz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
National identity is a kind of identification which is originated by being a member of a group of people that is defined as ?nation? and nationalism gets its power from the importance that national identity carries for the individuals. The ideology of nationalism aims to settle down an autonomous national state and it needs values and sensational network that will bring together all the elements of that state. From this point of view, nationalism is a cultural production and with a national cultural campaign, it indoctrinates the idea to the people that they are a part of a common history and fate with a certain group of mass people. Historical narration which a national state assumes sets nationalizm in a special duration. By following the traces in history, it is tried to discover who these people are, where they come from, whose their anchestors and heros are, when they gain great reputation and when they are famous. Generally, the nations don`t have a single history. There are more than one stories to be told which are different from each other and opponent to each other. In Turkey, as a result of different national historical correspondance, national identity has been shaped by different ideological approaches and intime, it has been forced to be transformed. While national identity narration has been prepared by leaning one of these approaches in some of the films which have been prepared for the recognition of Turkey, it has been prepared by using more than one utterances of ideological approaches in other films.In the publicity films, the residence of the nation has been shown as Anatolia. While Anatolia is a sacred ground where the War of Independence has taken place in the films which have been taken by the effect of Kemalist ideology, it is the cradle of great and ancient civilizations in the films which have been prepared by the effect of ?Mavi Anadolu? Current. In some films which have been taken during the period when nationalist and conservative cultural policies have dominated, by being different from others, and assuming the oriental identity, Anotolia has been evaluated as a bridge which links Asia to Europe. While the War of Independence is presented as the greatest bravery legend for the approaches which plans national identity by not caring Ottoman-Islamic by-gone times, in the films taken by the effect of nationalist-conservative approaches, the ?glorious conquests? of Ottomans has taken its place among the bravery legends of the nation. In the publicty films, two cities where national identity has been strenghtened by means of architecture have put forth their priorities. While İstanbul which is considered to represent Ottomans has been loaded with negative thoughts in the films which have been taken during the first years of Republic of Turkey, Ankara has been evaluated as the symbol of modern Turkey. In some films taken after 1950`s, the national pride which is felt for the historical heritage and beauties of İstanbul by getting reconciled with Ottoman-İslamic by-gone times has been uttered several times. Even if the degree of rage changes in the advertising films, the enemy of the nation for whom the criticism is oriented is not single. These enemies are shaped in the official history, they are Greeks, the Sultan and the imperialist West. The national characteristics of Turkish Nation and sublime qualifications have been told within the framework in which heroic manners of Turkish Nation during the War of Independence, their tolerance and love of human-being are mentioned. While the elements to be used as the icons and symbols in the films produced earlier are Atatürk, Atatürk`s Moseloum, Turkish flag and views of Turkish soldier, after 1950`s in addition to these elements, mosque and views of Otoman Soldier have been used. The common elements to be used as a symbol of the nation during every period are factories, waterdams and highways which are considered to be the symbol of modernism and development. In the publicity films, ?woman? has mostly been mentioned as a pointer of Western national identity which has been constructed as the result of reforms to be carried out after the War of Independence. While ?the woman? becomes invisible in the films which have been taken with the effects of nationalist-conservative approaches, in a limited number of films to be produced after 1990`s ?woman? has only been mentioned around ?harem? phenomenon which has been a subject to the fantasies and despising criticism of the orientalist works of Western World.
Benzer Tezler
- Ülke tanıtımında kültürel kimlik göstergeleri ve anlamlandırılması: Azerbaycan-Türkiye tanıtım filmleri üzerine bir çözümleme
Cultural identity indicators in country promotion and their interpretation: An analysis on promotional films of Azerbaijan-Turkey
SABİNA ALİYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMEL KARAYEL BİLBİL
- Community beyond the screen: '!f people' of the !f Istanbul Independent Film Festival
Perdenin ardındaki topluluk: !f İstanbul Bağımsız Filmler Festivali'nin '!f'çileri'
UĞURHAN TOPCUOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Radyo-TelevizyonKadir Has ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİS BEHLİL
- Türkiye Cumhuriyeti'nin yüzüncü yılına özel reklam filmlerine yönelik çok modlu söylem analizi
Multimodal discourse analysis of advertisement films for the centenary of the Republic of Turkey
KÜBRA KOCAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ReklamcılıkKocaeli ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İDİL SAYIMER
- Türk sinemasında seyirci-sinema etkileşimi ve seyirci profili
Interaction between audience and cinema in the Turkish cinema and audience profile
TAHİR ALPER ÇAĞLAYAN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2004
Radyo-TelevizyonMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. ALEV İDRİSOĞLU