Ermeni Meselesi'nde İran'ın rolü ve Osmanlı ? İran ilişkilerine etkileri (1876?1909)
The role of İran in the Armenian issue and its effects on the Ottoman?İranian relations (1876?1909)
- Tez No: 270810
- Danışmanlar: PROF. DR. M. METİN HÜLAGÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Uluslararası İlişkiler, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Ermeni Meselesi, İran, Osmanlı Devleti, Kürtler, Armenian Issue, Iran, Ottoman State, The Kurds
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Osmanlı Devleti'nde 19. yüzyılın ikinci yarısında başlayan Ermeni isyanlarında Osmanlı?İran sınırı ve İran toprakları Anadolu'ya yapılan saldırılarda yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Bunun çeşitli sebepleri olsa da en önemlisi İran Devleti'nin Ermenilerin bu faaliyetlerine engel olmaması ve bazen de bunları desteklemesidir.İran'ın Ermenilere karşı bu tutumunda iki önemli etken bulunmaktadır. Birincisi, Ermeni Meselesi'nin ortaya çıkmasında etkili olan İngiltere ve Rusya'nın İran üzerindeki etkileri ve ikincisi de Osmanlı ve İran arasında yüzyıllardır devam eden bazı sorunlardır. Bu sorunların başlıcaları, hudud meselesi, hudud üzerindeki aşiretler sorunu ve Şii?Sünnî rekabetidir.İran içinde özellikle Tebriz, Salmas, Hoy, Makü ve Urmiye'de örgütlenen Ermeni komitacılar, burada gerekli hazırlıkları yaptıktan sonra Osmanlı?İran sınırını kolaylıkla geçerek Anadolu'daki isyan faaliyetlerine katılmışlardır. Ayrıca yine bu bölgelerden Osmanlı içindeki Ermenilere, silah ve teçhizat taşıyarak isyanların daha da büyümesini sağlamışlardır.Osmanlı Devleti, İran tarafından gelen bu saldırılara karşı İran hükümetini birçok defa uyarmasına rağmen bir sonuç elde edememiştir. Bu yüzden sınırın korunması için, askerî bazı tedbirler almıştır. Bunlardan biri de sınır boyunca Hudud Taburu'nun kurulmasıdır. Buna rağmen saldırıların kesilmemesi üzerine 1905?1909 arasında İran içindeki Vezne, Lahican ve Savuçbulak'a askerî harekâtlar düzenlenerek buralar ele geçirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Ottoman?Iranian border and Iranian territory was used intensively during the attacks in Anatolia in the Armenian revolts, starting in the second half of the 19th century in the Ottoman State. There are various reasons for this, but the most important one is that the Iranian government did not interfere with these activities of the Armenians and sometimes supported them.There are two important factors in this attitude of Iran towards the Armenians. The first one is the effects of Great Britain and Russia, which were effective the emergence of the Armenian question, in Iran. The second one is some problems continued for centuries between the Ottoman and Iran States. Some of these problems are; the border issue, the tribes on the border and Shiite?Sunni rivalry.The Armenian fedayis organized in Iran, especially in Tabriz, Salmas, Khoy, Maku and Urmia, participated in the activities of the rebellion in Anatolia by passing easily the Ottoman?Iran border, after making the necessary preparations here. In addition, they have provided the growth of revolts even more carrying weapons and equipment from these regions to the Armenians in the Ottoman territories.The Ottoman State was unable to get a result even though it warned the Iran government many times against these attacks coming from Iran. Therefore, the Ottoman State took some military measures to protect the borders/boundry between the two countries. One of these measures was the establishment of the Border Battalion along the border. Despite all these measures, the attacks did not end and Vezne, Savujbulak and Lahijan seized by organized military actions between the years of 1905?1909 in Iran.
Benzer Tezler
- Azerbaycan'da 'Ermeni meselesi': (1920-2021)
The 'Armenian question' in Azerbaijan: 1920-2020
AZER AGHAYEV
- XX. yüzyılın ilk yarısında bir İngiliz politikası olarak Asuriler
Assyrians as a British policy in the first half of XX. century
CANER AYDEYER
- Türk-İngiliz ilişkilerinin kopuş sürecinde son aşama (1911-1914)
The last phase in the collapse of Turco-British relations (1911-1914)
ÖNDER KOCATÜRK
Doktora
Türkçe
2010
Tarihİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABAHATTİN ÖZEL
- 'Ermeni Meselesi'nde son kırılma noktası: II. Karabağ Savaşı
The Final Breaking Point in the 'Armenian Question': II. Karabakh War
ZEYNEP GİZEM ÖZPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerKarabük ÜniversitesiBölge Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAŞKIN DENİZ
- The Armenian question according to Takvim-i Vekayi (1914-1918)
Takvim-i Vakayi'ye göre Ermeni meselesi (1914-1918)
PINAR KANDİL
